اسطوره و دین

برای بررسی اسطوره از منظر دین شناسی طبعاً باید اسطوره را ذیل دین گنجاند. اما بدین ترتیب اسطوره نیز در معرض همان چالشی قرار می گیرد که علم برای...

Friday, November 29, 2013

اسطوره و آیین

اسطوره را عموماً متن یا کلامی می دانند که اغلب در قالب یک داستان بیان می شود، و آن را یا می خوانند یا می شنوند. اما بر اساس یکی از رویکردهای...

Friday, November 29, 2013

اسطوره و فلسفه

رابطه ی اسطوره و علم با رابطه ی اسطوره و فلسفه همپوشانی دارد و بنابراین دیدگاه های بسیاری از نظریه پردازان مطرح شده در مقاله قبل را می شد در...

Friday, November 29, 2013

اسطوره و علم

در غرب قدمت انتقاد از اسطوره دست کم به دوران افلاطون می رسد که به دلایل گوناگون به ویژه دلایل اخلاقی، اسطوره های هومری را رد می کرد. در این میان...

Friday, November 29, 2013

نگرشی جامعه شناختی بر اساطیر و نگاهی تحلیلی بر اسطوره ی آفرینش در ایران باستان

اسطوره نه به معنای داستانی واقعی با ابعادی غیر واقعی و فوق بشری، و نه به معنای کوششی ابتدایی برای تبیین جهان آفرینش؛ بلکه به معنای تجلّی گاه...

Saturday, July 27, 2013

نمادهای مشترک در سه تمدن کهن

پژوهش های باستان شناسان بزرگ بر اساس مدارک و مستندات به دست آمده در کاوش ها و حفاری های علمی نشان می دهد که اولین تعامل و ارتباط تمدن های کهن،...

Thursday, July 18, 2013

غفلت از هویت تاریخی

چند دهه غفلت پژوهندگان تاریخ و فرهنگ ایرانی در قبال بررسی اسناد تاریخی کار را به اینجا رساند که بخش اعظم جامعه ما اکنون با تاریخ خود بیگانه اند.

Thursday, July 11, 2013

سنگ جادویی باران ساز

فریزر J.G.Fraser در تألیف عظیم خود، «شاخ زرّین Golden Bough» در بحث از «تنظیم کردن جادویی هوا» که بر مبانی chomeopachic magic یا جادوی تقلیدی...

Saturday, April 27, 2013

هشت گوشه و رمز و راز آن

خیام چنان در ششدر حیرت در راز و رمز چهار عنصر و پنج حس و شش جهت و هفت آسمان سرگردان است که آغاز و انجام حیات را درنیافتنی می داند؛ و اینک پژوهنده...

Saturday, April 27, 2013

اسطوره و اسطوره شناسی

واژه‌ی «اسطوره» در زبان پارسی وامواژه ای است برگرفته از زبان عربی، «الاسطوره» و «الاساطیره» که در زبان عرب به معنای روایت و حدیثی است که اصلی...

Tuesday, April 9, 2013

جادوی عصر اسطوره

اسطوره چیست؟ پاسخ فرهنگ لغت کوچک آکسفورد چنین است: حکایتی صرفاً تخیلی که معمولاً افراد، اعمال و حوادثی فراطبیعی را در بر دارد و به برخی از تصورات...

Sunday, March 10, 2013

بازگشت قهرمان (2)

فروید شاگردان فراوانی داشت که مشهورترین آنها کارل یونگ(1) (1961- 1875) است. وقتی توتم و تابو منتشر شد، یونگ از این که استادش روان را با جنسیت...

Thursday, January 24, 2013

بازگشت قهرمان (1)

کلمه «سایک»(1) [= روان] برگرفته از کلمه ای یونانی به معنی «نَفَس» یا «زندگی» و به تعبیر وسیع تر به معنی «روح» است. اسطوره کوپید(2) و پسوخه، که...

Thursday, January 24, 2013

الگوی پنهان در اسم اعظم

سال 1957 شاهد انتشار دو کتاب بود که اهمیت و تأثیر عمیق خود را همچنان حفظ کرده اند: اسطوره شناسی ها (1) ی رولان بارت (80-1915) و آناتومی نقد (2)...

Thursday, January 24, 2013

دیکتاتوری روشنگری

مردم تا حدودی قبول دارند که زبان واقعیّت را می آفریند. آنها می دانند که نویسندگان می آفرینند. می دانند که گفتن «انجام شد» ممکن است قراردادی بیافریند،...

Thursday, January 24, 2013

سفر به دل تاریکی

شاید مجاز باشیم که به ادّعای الیوت در مورد بازنمایی نظم جهانی اندکی به دیده تردید بنگریم. می توانیم خود را مجاز بدانیم که عبارت «روش اسطوره ای»...

Thursday, January 24, 2013

آخرالزّمان بی آخرالزّمان

الگوی آفرینش الیاده در تشخیص وجوه تشابه و تمایز میان شعر الیوت و شعر موریسون به کار می اید. نکته مهم، تعبیر آلتیزر، یعنی «تضاد میان امر مقدس...

Thursday, January 24, 2013

اینک آخرالزمان

اینک آخرالزمانِ کاپولا مُلهَم از دل تاریکی(1) جوزف کُنراد(2) (1902) است و کلّاً بر اساس آن پدید آمده است. راوی، که در فیلم ویلارد(3) و در کتاب...

Thursday, January 24, 2013

اسطوره ی بی اسطورگی

داستانی از مصر باستان در دست داریم. اوزیریس،(1) خدای گیاهان، که مورد محبّت و تحسین همگان است، حسادت برادرش سِت(2) را برمی انگیزد. سِت او را زنده...

Thursday, January 24, 2013

سرزمین هرز

همیشه این امکان هست که متن ادبی یا فرهنگی را به سبب جاذبه اساطیری آن بخوانیم. پس به ناچار این فرض پبش می آید که سایر متون هم باید از این بابت...

Thursday, January 24, 2013