نظامیه‌ها یا قالب‌گیری فقه

خواجه نظام‌الملک مردی ثروتمند بود. در آمد او گذشته از یک دهم از درآمد سلطان سلجوقی که سر به میلیون‌ها سکه‌ی طلا (دینار) می‌زد، یک میلیون دینار...

Monday, March 12, 2018

آشتی‌کنان کلام اشعری و فقه شافعی

هم‌زمان با قدرت گرفتن خواجه نظام‌الملک، متکلمان اشعری و فقیهان مذهب شافعی عزیز شدند. وزیر مقتدر در نخستین اقدام، عبدالملک‌بن‌عبدالله الجوینی...

Monday, March 12, 2018

سلجوقیان و تعصّب دینی

طغرل، نخستین شاه سلجوقی، پس از شکست‌دادن مسعود غزنوی در سال 429 هـ.ق. در نیشابور بر تخت نشست و به سمت غرب حرکت کرد. او در سال 433 هـ.ق. گرگان...

Sunday, March 11, 2018

پیدایش ترکان پاک‌دین

غلام زیاد بود؛ از نژادها و قوم‌های مختلف: ارمنی، رومی، هندی، حبشی و ترک. هر نژاد، خصوصیّاتی داشت. بعضی کوتاه قد بودند و بعضی بلندقامت. بعضی زیبارو...

Sunday, March 11, 2018

نخستین برخوردها با اروپاییان مسیحی

وقتی مغولان با شمشیرهای بران و اسبان تیز رو و سپاهیان پر توان از شمال و شرق قاره اروپا قدم در این سرزمین گذاشتند، نگاه غربیان به سمت شرق اسرار‌آمیز...

Friday, March 2, 2018

ایران شیعه

بعد از تسلط شاه اسماعیل بر ایران اندیشه و اعتقادات شیعی نمی‌توانست به روال سابق ادامه پیدا کند. حالا باید این دین رسمی پاسخ‌های قابل قبولی به...

Thursday, March 1, 2018

پایان اتّحاد

از وقتی عرب‌ها از شبه‌جزیره عربستان خارج شدند و دین اسلام را در آسیا و اروپا و آفریقا گسترش دادند، تا روی کار آمدن عباسیان حکومت اسلامی یکپارچه...

Tuesday, February 27, 2018

جنگ، خون و ویرانی

هر چند در زمان خلافت خلیفه‌های عرب بر درخت فکر ایرانی چند بار جوانه‌های استقلال دیده شد، و چند بار فرصتی برای مستقل شدن ایران فراهم آمد، اما...

Tuesday, February 27, 2018

سالهایی که ایران، تنها یک سرزمین بود

برخی سرزمین‌ها نامی شاعرانه دارند. مثل ژاپن که به معنی سرزمین آفتاب تابان است. و برخی سرزمین‌ها نام‌شان را قومی که در آن ساکن هستند می‌گیرند....

Tuesday, February 27, 2018

آغاز ایران

دقیقاً مشخص نیست کی، اما به یقین یک روز - که آن یک روز حتماً هزاران سال پیش از امروز بوده - آریایی‌ها که از سرزمین‌های دیگر- بعضی‌ها می‌گویند...

Tuesday, February 27, 2018

نگاهی به تاریخ ایران اسلامی

پس از شهادت امام علی و ماجراهایی که به صلح امام حسن،‌ فرزند او انجامید،‌خلافت مسلمانان در سال 41 هـ .ق. به دست معاویه افتاد. او نخستین خلیفه‌ی...

Monday, February 19, 2018

شایسته سالاری در دیوان رسائل از نظر تا عمل

یکی از مسائل مهم در اخلاق حرفه‌ای شایسته سالاری در نظام مدیریتی است. این مقاله به بررسی شایسته سالاری در دیوان رسایل در دوره عباسیان می‌پردازد...

Monday, January 1, 2018

عادلانه بودن دستمزد در دوران هخامنشیان

گل نبشته‌های تخت جمشید یکی از منابع ارزشمند در شناخت فرهنگ ایران در عصر هخامنشیان به شمار می‌روند. این الواح از آنجا که برای عموم نگاشته نشده‌اند،...

Saturday, December 23, 2017

اخلاق حرفه مندی و پیشه‌وری در ایران باستان

عمر دراز زرتشتیگری با همه‌ی افت و خیزهایش، دلیل محکمی بر اثرگذاری آن بر فرهنگ مردم ایران و دیگر ملتهایی ست که به این دین گرویده‌اند و مدتها...

Saturday, December 23, 2017

نشان شیخی خانقاه در عصرِ میرزا حسین بایقرا

جهان‌بینیِ برخاسته از درک و استدراکِ صوفیان آن چنان جذّاب است که در نظرگاههایِ شتاب‌آلود، آدمی را از رسیدن به اعماقِ ژرفینِ تأمُّلات و تفکّراتِ...

Tuesday, November 21, 2017

نامه‌ای به یزدانگرد

در زمان سلطنت خسرو پرویز در قرن هفتم میلادی، سپاه ساسانی توانست به پیروزی‌های شگفت‌انگیزی دست یابد. از سال 619 میلادی تا 629 میلادی ساسانیان...

Wednesday, November 15, 2017

ایرانیان مرغزاران و پراکندگی جغرافیایی آنان

سرزمینهای باستانی اقوام ایرانی زبان چندین برابر خاک ایران کنونی بوده است. بخشی از این اراضی در خاور و شمال شرقی ایران کنونی است که در تاریخ،...

Tuesday, November 14, 2017

ماده و تخمه‌ی هستی

با ادای احترام به مقام علمی استاد فتح الله مجتبایی و اندیشه‌های فلسفی‌شان و به مناسبت علاقه‌ی وافر ایشان به ترجمه کامل دینکرد

Sunday, November 12, 2017

آشنایی ایرانیان با عرفان پیش از اسلام

تصوف اغلب تحولی از سنخ ایرانی درون اسلام در نظر گرفته می‌شود. شکی نیست همانطور که به تازگی هم هانری کوربن و هم سیدحسین نصر تأکید داشته‌اند، عناصر...

Sunday, November 12, 2017

چگونگی فروپاشی پادشاهی صفوی

سلسله مقتدری که شاه اسماعیل اول بنیان گذاشت و در زمان شاه عباس اول به اوج اقتدار خود رسید، با بی‌کفایتی آخرین پادشاهان آن به چنان ضعف و ناتوانی...

Wednesday, October 18, 2017