استحکامات نظامي مسلمانان

تعداد بناهاي دفاعي در ايران بسيار زياد بود، زيرا اماکن کوهستاني براي احداث همه نوع استحکامات مناسب است. ايجاد اين بناها اغلب به زمان ساسانيان...

Monday, June 30, 2014

اسلحه هاي اسلامي

تسليحات سپاهيان در نخستين قرون اسلامي، در چهارچوب متداول آن حفظ شد. سلاح اصلي، شمشير و نيزه بود که راجع به آنها به علت معمولي بود نشان فقط به...

Sunday, June 29, 2014

سپاهيان ايراني

سپاهياني که در ايران در دوران استيلا و در دهه هاي نخستين پس از آن در نبرد بودند، اختلافي اساسي با نيروهايي که اعراب در بخشهاي ديگر مناطق فتح...

Sunday, June 29, 2014

تقويم در ايران اسلامي

مسايل کشاورزي و کار گردآوري ماليات بستگي نزديک با تنظيم تقويم دارد، اما سال اسلامي به عنوان سال قمري خالص، براي تعيين دقيق زماني، که به تغييرات...

Sunday, June 29, 2014

رفاه اجتماعي در ايران کهن

برداشتها و ضوابط نسبتاً انساني که در قلمرو حکومت اسلامي در برابر قشرهاي تحت فشار و افراد غير آزاد، حاکم بود، وضع ناگوار بردگان و به طور کلي اختلافات...

Sunday, June 29, 2014

کشتيراني در ايران اسلامي

علاوه بر وسايل ارتباط زميني، کشتيراني در رودخانه، در ايران نقش کم اهميتي را ايفاء مي کرد. بسياري از ولايات، مانند جبال، ديلم، طبرستان و در جنوب،...

Saturday, June 28, 2014

راهها و وسايل ارتباط در ايران اسلامي

در قرون نخستين اسلامي، نخست به علت وابستگي حيات اقتصادي به راهها و وسايل ارتباطي، و به سبب وابستگي پُست- با همه ارزش آن براي تشکيلات اداري- به...

Saturday, June 28, 2014

وزن و مقياس در ايران ميانه

مانند همه کشورها در قرون وسطي، مقياسات و اوزان در قرون نخستين ايران اسلامي (که فقط از آن در اينجا صحبت مي شود)، يکسان تعيين نشده است.

Saturday, June 28, 2014

ضرب سکه در ايران

علاوه بر همه گزارشهاي کتبي در آثار مورّخان و جغرافيدانان، و نيز در نزد فقها و همچنين مکتب مربوط به سازمانهاي اداري و امور تشکيلاتي، سکه ها -...

Saturday, June 28, 2014

فرستادگان دربار

ارتباط هر حاکم ايراني با خليفه يا با حکام بيگانه و يا ارتباط حکام ايراني بين خودشان، و نيز ارسال فرامين با محتواي سياست خارجي از ديوانها (که...

Friday, June 27, 2014

هداياي شاهي

تبادل هدايا بين دو حاکم هم رتبه و يا ارسال آن به فرد عاليرتبه تري(حتي در هنگام بارعام ورود و خداحافظي) بخشي از تشريفات ثابت ايراني- و به طور...

Friday, June 27, 2014

القاب فرمانروايان پس از اسلام

استيلاي عرب [اسلام] علاوه بر از بين بردن دربار ساساني، نام ايراني «شاهنشاه» را نيز از بين برد. اما در حاشيه مناطق کوهستاني ايران، بسياري از اميرنشينهاي...

Friday, June 27, 2014

فرمانها و ديوانهاي اسلامي

کمي فرمانهاي باقي مانده از قلمرو ايران و نيز از بين النهرين، اين امر را براي مناطق اسلامي در شرق (برخلاف مصر با پاپيروسهايش) کاملاً غيرممکن مي...

Friday, June 27, 2014

تشريفات اداري کهن

حکّام عصر اموي کلاً اعرابي بودند که در وهله ي اول به فکر علايق عربهاي هم قبيله خود بودند، به نحوي که تحت فشار قراردادن اعضاء قبايل عرب دشمن نيز...

Friday, June 27, 2014

رؤساي ادارات در ايران اسلامي

نظارت عاليه در يک ايالت به دو قسمت تقسيم مي شد(قسمتي مربوط به«جنگ» و قسمتي مربوط به ماليات) و نيز اينکه حکّام اغلب حق داشتند، نماينده(خليفه)...

Thursday, June 26, 2014

سازمان اداري ايران اسلامي

الحاق قلمرو با عظمت ساساني آن زمان به حوزه فرمانروائي خلفا، بدون آنکه در خلال جنگها نياز جدي به تقسيم بندي مناطق فتح شده پيش آيد، با موفقيت همراه...

Thursday, June 26, 2014

ادارات اسلامي

شرط فعاليت پست [بريد]، با وجودي که امور اداري واقعاً در دست سلسله هاي مستقل بود، برقراري ارتباط نزديک هر يک از بخشهاي محدوده ايران با بغداد بود....

Thursday, June 26, 2014

قلمرو ايران

هر چند ايران، در زمان مورد بررسي ما از وحدت سياسي برخوردار نبوده است، با اين وجود ما در اينجا کوشش مي کنيم که تصوير آن قلمروي را به دست دهيم...

Thursday, June 26, 2014

مقررات اطاعت در تشکيلات اداري ايران

اساس توسعه ي سياسي سرزمين کوهستاني ايران در قرون نخستين اسلامي در اين واقعيت بود که اين سرزمين توسط اعراب [مسلمانان]، بتدريج در جنگ با شاه ايران...

Thursday, June 26, 2014

مقایسه روابط سیاسی یعقوب و عمرو لیث صفاری با خلافت عباسی

صفاریان از نخستین دودمان های ایرانی اند که توانستند از سال 259ه.ق تا 397 ه.ق و به مدت صد و سی و هفت سال حکومت کنند برای اولین بار و مستقل از...

Wednesday, June 18, 2014