اختربيني و اخترگويي

مقاله حاضر به موضوع اخترگويي در دوره اسلامي از سده دوم تا پنجم هجري پرداخته است. در اين بازه زماني با پيدايش نهضت علمي از قرن دوم هجري و اعتلاي...

Monday, October 3, 2011

قدم گاه خورشيد

همه ي زائران امام حسين (ع) و امام علي (ع) در سفر به «عراق» از «مسجد سهله» ديدن مي کنند. مسجدي بزرگ و زيبا و ديدني در حوالي نجف اشرف. بسياري از...

Thursday, August 25, 2011

بنای تاریخی فیل سنگی لاویج

در منابع و متون تاریخی، از جمله اخبار الطوال دینوری (متوفی283ه.ق) و تاریخ یعقوبی احمد ابن یعقوب (متوفی284ه.ق) که از قدیمی ترین تاریخ عمومی در...

Sunday, April 3, 2011

نقش روايت و حديث در تاريخ‌نگاري مسلمانان

مقاله حاضر، از ديگر مقالاتي است كه در نشست تخصصي تاريخ شفاهي در ارديبهشت 1383 در اصفهان ارائه شد. مقالات مختلفي از اين همايش را در شماره‌هاي...

Tuesday, March 29, 2011

الارشاد و تاريخ نگاري زندگاني ائمه (3)

در ميان گزارش هاي شيخ مفيد رحمه الله به رواياتي برخورد مي کنيم که شيخ رحمه الله همانند يک محدث، با استفاده از عباراتي همچون «اخبرني» و «حدثني»...

Wednesday, January 26, 2011

الارشاد و تاريخ نگاري زندگاني ائمه (2)

دقت در محتواي کتاب «الارشاد» و مقايسه آن با برخي از کتب ديگر شيخ مفيد، به ويژه کتب کلامي وي، اين نکته را آشکار مي کند که شيخ رحمه الله در اين...

Wednesday, January 26, 2011

الارشاد و تاريخ نگاري زندگاني ائمه (1)

کتاب الارشاد شيخ مفيد علي رغم عظمت و جايگاه رفيع خود در تاريخ نگاري تشيع و نيز زندگي نامه نگاري ائمه عليهم السلام، کمتر مورد بررسي درون متني...

Wednesday, January 26, 2011

نظام پادشاهي در نگرش مسلمانان

در تاريخ اسلام، نظام پادشاهي با خلافت معاويه آغاز و سپس تداوم و گسترش يافت. در اين پژوهش، شاخص هاي اين نظام، يعني وراثت، اشرافيت و حجابت، از...

Wednesday, January 26, 2011

همه چيز درباره جنگهاي صليبي (4)

مورخان‌ دلایل‌ گوناگونی ‌برای ‌این ‌حمله ‌ذكر كرده‌اند، از جمله ‌اهمیت ‌تصرف ‌مجدد بیت‌المقدّس‌ برای‌ صلیبیان‌، سامان‌ دادن‌ به ‌اوضاع‌ امارتهای...

Thursday, January 6, 2011

همه چيز درباره جنگهاي صليبي (5)

«هنرى لوكاس» پژوهشگر معاصر اروپا معتقد است كه نوزايى سده دوازدهم اروپا به علت تراوش علوم و معارف يونانى- اسلامى بوده كه قبل از جنگ هاى صليبى...

Thursday, January 6, 2011

همه چيز درباره جنگهاي صليبي (3)

جنگ ‌دوم‌. در 540/ 1145 هوگ‌، اسقف ‌جبله‌، به ‌نمایندگی ‌از سران‌ صلیبی ‌شرق‌، به ‌قصد دریافت ‌كمك‌ به ‌حضور پاپ ‌ائوگنیوس‌ سوم‌ در ویتربو رسید....

Thursday, January 6, 2011

همه چيز درباره جنگهاي صليبي (2)

در عمل ثابت شد، قدس و بيت‌المقدس براي صليبياني كه مدعي بودند براي آزادي به آن سمت حركت مي‌كنند، هيچ‌گونه منزلتي نداشت. حتي بيت‌اللحم كه محل تولد...

Thursday, January 6, 2011

همه چيز درباره جنگهاي صليبي (1)

جنگ‌های صلیبی به جنگ‌هایی گفته می‌شود که در آن مسیحیان با مسلمانان طی چندین دوره برای به دست آوردن بیت المقدس مبارزه کردند. نخستین کسی که پرچم...

Thursday, January 6, 2011

پديده خروج در اسلام (3)

جنگ جمل كه اولين درگيري رسمي مسلمانان و دومين رويارويي اعراب (رده) بعد از رحلت پيامبر (ص) است از جهات مختلف حائز اهميت است. خروج اشرافيت قريش،...

Monday, January 3, 2011

پديده خروج در اسلام (2)

بحراني كه با ظهور مدعيان نبوت با هدف قرار دادن دو مؤلفه قريش و تمركزگرايي پيش آمد هشداري براي دولتمردان مدينه بود كه راهكاري سريع براي برون رفت...

Monday, January 3, 2011

پديده خروج در اسلام (1)

ماجراي حكميت با خاتمه جنگ صفين، به پيدايش فرقه خوارج در جهان اسلام منجر گرديد. از آنجا كه بروز حوادث و رخدادها معلول علت هاي متعددي مي باشند...

Monday, January 3, 2011

بررسي ريشه هاي فکري و علل اجتماعي ـ سياسي ظهور غاليان (2)

در زمينه خاستگاه و ريشه هاي ظهور غاليان نظرات گوناگوني مطرح شده است. شهرستاني، عبدالله بن سبا را منشأ عقايد غلوآميز دانسته، تمامي مطالبي که درباره...

Thursday, November 18, 2010

بررسي ريشه هاي فکري و علل اجتماعي ـ سياسي ظهور غاليان (1)

در بررسي علل پيدايش غاليگري توجه به ريشه هاي فکري و همچنين عوامل سياسي و اجتماعي ظهور غاليان ضروري است. بي اعتنايي به هر يک از اين عوامل محقق...

Thursday, November 18, 2010

خراسان در زمان فتح مسلمانان (2)

يوان چوانگ از سرزمين تو ـ هو ـ لو ( تخارا ) سخن مي گويد . اين تعريف از شرق به تسانگ لينگ ( tsung - ling ) از غرب به ايران ، از جنوب به کوه هاي...

Monday, November 15, 2010

خراسان در زمان فتح مسلمانان (1)

تعيين جغرافياي سياسي خراسان در قبل از اسلام و سده هاي اوليه اسلامي همواره مورد اختلاف نظر محققان بوده است. مشکل هنگامي بيشتر رخ مي نمايد که پژوهشگر...

Monday, November 15, 2010