استقرای ریاضی

وان درواردن خاطرنشان می کند که «در اصل»، استقرای ریاضی بر فیثاغورسیان دانسته بوده اما فرانچسکو مورولیکو (1) نخستین کسی است که نسبتاً به صراحت...

Saturday, November 16, 2013

تابع

تعریف 1. تابع مجموعه ای از جفت های مرتب است که عنصرهای نخستین آن ها همه متفاوتند. تعریف 2. وقتی یک مقدار یک متغیر به متغیری دیگر وابسته باشد،...

Saturday, November 16, 2013

کواترنیون ها

بردارها اشیائی اند که می توان آن ها را از جمله جمع و تفریق، و ضرب کرد؛ آن ها را می توان در اعداد حقیقی هم ضرب نمود. در هر حالت، نتیجه یک بردار...

Saturday, November 16, 2013

پیمانه و همنهشت

(به پیمانه ی m ) x =y، بخوانید « x به پیمانه ی m با Y همنهشت است»، اگر عدد صحیح x -y بر عدد صحیح m تقسیم پذیر باشد. این مفهوم و نمادگذاری به...

Saturday, November 16, 2013

بزرگ ترین فاجعه جبری

از دیدگاه امروزی کاملاً مناسب تر است که از استفاده از کلمه ی «موهومی» اظهار تأسف شود و این امر «بزرگ ترین فاجعه جبری» نامیده شود؛ اما به قدری...

Saturday, November 16, 2013

جبر بولی

به نظر می رسد که ایده ی وضع اصول موضوعه ای برای کار با علامت های مجرد (نه لزوماً اعداد) برای نخستین بار در انگلستان و حدوداً در زمان جورج بول...

Saturday, November 16, 2013

روش باستانی در دستان ریاضی دان مدرن

ریاضیدان ژاپنی، سکی کووا (1)(1683)، یک روش چینی باستان برای حل دستگاه معادلات خطی را نظام مند کرد که ضرایب آن به کمک چوب های محاسبه-میله های...

Saturday, November 16, 2013

بردارها

ریشه های جبر برداری به مفهوم هندسی پاره خط های سودار در فضا باز می گردد. ترکیب نیروها به کمک قانون متوازی الاضلاع به ایده ی جمع بردارها انجامید....

Saturday, November 16, 2013

روش هورنر

آنچه امروزه به نام روش هونر (1) (برای تقریب زدن ریشه های حقیقی یک معادله ی چند جمله ای با ضرایب عددی حقیقی) می شناسیم، به شکلی معادل پیش از آن...

Saturday, November 16, 2013

فرمول کاردان

نخستین موارد ثبت شده ی علاقه ی انسان به معادله های درجه سوم، به تمدن بابلی باستان (حدود 1800-1600ق م) باز می گردد. در بین مواد ریاضی که جان به...

Saturday, November 16, 2013

خط کش محاسبه

ویلیام آوت رد (2) (1574-1660) اسقف شال فورد (3) و کشیش بخش آلبوری (4)، سوری(5)، یکی از تأثیرگذارترین ریاضیدانان زمان خود بود. به عنوان معلم،...

Saturday, November 16, 2013

کسرهای مسلسل

نشان می دهد که می توان کسر معمولی 76/318 به صورت یک کسر مسلسل نوشت. اگر همه ی صورت ها در کسر مسلسل 1 باشند (مانند مثال بالا) آن را کسر مسلسل...

Saturday, November 16, 2013

قضیه ی دو جمله ای

احتمالاً نمی دانسته که هندیان و اعراب (2) با این ایده ها بسیار زودتر در سده ی دوازدهم کار می کردند؛ هنگامی که عمر خیام مدعی شد که بسط دو جمله...

Saturday, November 16, 2013

معادلات و شیوه های نوشتن آن ها

در مورد «زمان دیوفانتوس» توافق همگانی وجود ندارد؛ برخی از اهل نظر اعتقاد دارند که وی در سده ی سوم پس از میلاد می زیسته، در حالی که برخی زمان...

Saturday, November 16, 2013

در جستجوی پاسخ به جبر

در سال 1770، اویلر روش جدید (متفاوت با روش فراری) را برای حل معادلات درجه چهارم ابداع کرد، اما آرزوی خوشبینانه وی که روشی مشابه معادلات چند جمله...

Saturday, November 16, 2013

جبر و علائم آن

منشأ کلمه ی «جبر» نامأنوس و حیرت انگیز است. (1) این کلمه، برخلاف کلمه ی حساب (2) که از آریثموس (عدد) یونانی مشتق شده است، از لحاظ لغت شناسی توضیح...

Saturday, November 16, 2013

زمستان خوابی جانوران

بشر فقط در میان صفحات داستان‌های علمی – تخیلی می‌تواند به حالت تعلیق حیات فرو برود، حال آن که جانورانِ زمستان خواب، این حالتِ تقریباً شبه مرگ...

Tuesday, November 12, 2013

رقص نور روی شیشه

این عکس، که با یک میکروسکوپ بسیار قوی گرفته شده است، بلور های بسیار کوچک تلورید بیسموت را نشان می دهد. ساختار جدیدی که از این ماده ساخته شده...

Tuesday, November 12, 2013

مشاهده ی آب ماه

در یک داستان ملی از قرون وسطی، گفته می شود که یک روباه یک گرگ را قانع می کند که ماه از پنیر سبز ساخته شده است. این موضوع واقعیت ندارد، چرا که...

Tuesday, November 12, 2013

دشمنِ دشمن یک گیاه

برخی از گیاهان زمانی که توسط کرم خورده می شوند، می توانند موادی شیمیایی تولید کرده و از گونه‌های خاصی از حشرات تقاضای کمک کنند. هنگامی که فرا...

Monday, November 11, 2013