رژیم Regime

مجموعه اصول، رویّه ها، هنجارها یا قواعد حاکم بر موضوعات خاص در روابط ین الملل، اهمیت رژیم ها در آن است که در حوزه ای اقتدارگریز(ـــ اقتدارگریزی)...

Tuesday, June 17, 2014

دیپلماسی پیشگیرانه preventive diplomacy

معنای رایج اصطلاح دیپلماسی پیشگیرانه را می توان به فعالیت های داگ هامرشولد دبیرکل پیشین سازمان ملل متحد بازگرداند (البته منطق بنیادی آن دست کم...

Tuesday, June 17, 2014

راه سوم Third way

اندیشه های راه سوم و سوسیال دموکراسی یا مردم سالاری اجتماعی «جدید» نفوذ گسترده و هرچند شکننده ای بر نظریه و عمل سیاست مردم سالارانه در غرب دارد....

Tuesday, June 17, 2014

دیپلماسی Diplomacy

اداره ی مناسبات میان دولت های برخوردار از حاکمیت از طریق نمایندگان مجاز آن ها.به طور معمول این گونه دیپلمات ها افرادی حرفه ای هستند یعنی شغل...

Tuesday, June 17, 2014

دولت های ذره ای Microstates

هنگام آغاپ به کار سازمان ملل متحد در 1945، کوچک بودن اندازه کشور ثروتمند لوکزامبورگ و بعدها ایسلند، که هر دو جمعیتی کم تر از 500،000 نفر داشتند،...

Tuesday, June 17, 2014

دولت ملی Nationl-state

دولت ملی، مؤلفه اساسی جامعه جهانی است. هر کیلومتر مربع از جهان، مگر اقیانوس های آزاد و قطب جنوب، در قلمرو انحصاری این یا آن دولت ملی قرار دارد....

Tuesday, June 17, 2014

دولت نافرمان Rogue state

اصطلاح «دولت نافرمان» را اغلب مترداف با عبارتهای «دولت قانون شکن» و «دولت مطرود» به کار می برند. در دهه 1990 سیاست گذاران ایالات متحده به شکل...

Tuesday, June 17, 2014

دولت درمانده Failed state

درماندگی دولت بدین معنی است که دولت از جهات بسیار مهمی شکست خورده است. به جای حمایت از شهروندان، هرج و مرج و اغلب جنگ داخلی حکمفرماست. قانونی...

Tuesday, June 17, 2014

دولت کاملة الوداد MFN

اصلی که بخش اعظم تجارت بین المللی دوران ما بر محور آن سازمان یافته است. این اصل در ناب ترین شکل خود ایجاب می کند که با همه ی شرکای تجاری طوری...

Tuesday, June 17, 2014

دفاع غیرتهاجمی Non-offensive defense

اصلی که به موجب آن، کمینه ساختن آمادگی های نظامی تهاجمی و بیشینه ساختن آمادگی های تدافعی خطر وقوع جنگ را کاهش، و در صورت وقوع جنگ، مبنای کارآمدی...

Monday, June 16, 2014

دام بدهی ها Debt trap

وضعیتی که یک دولت ناچار می شود بیش تر درآمدهایی را که از تجارت به دست آورده است به جای تخصیص دادن به توسعه اقتصادی و اجتماعی، صرف بازپرداخت بدهی...

Monday, June 16, 2014

دستاوردهای نسبی/مطلق

بازده حاصل از تعامل اجتماعی را می توان به شیوه های گوناگونی اندازه گیری کرد از جمله برحسب دستاوردهای نسبی (یعنی این که من نسبت به شما و در مقایسه...

Monday, June 16, 2014

خلع سلاح Disarmament

تلاش برای از میان برداشت یا کاهش چشمگیر جنگ افزارها. می توان خلع سلاح را از مفهوم کنترل تسلیحات که متضمن محدود سازی ولی نه لزوماً کاهش تعداد...

Monday, June 16, 2014

خشونت ساختاری Sturctural violence

خشونت ساختاری یکی از مفاهیم کلیدی حوزه بررسی های صلح است که نخستین بار یوهان کالتونگ (Galtung 1975)که خود از پیشتازان این حوزه بود آن را سکه...

Monday, June 16, 2014

حسن اداره گری Good governance

با این که حسن اداره گری به هیچ وجه موضوع تازه ای در حوزه توسعه اقتصادی نیست ولی پنج عامل مهم رونق تازه ای به آن بخشیده است. نخست، موضوع حسن اداره...

Sunday, June 15, 2014

چیرگی Hegemony

اصطلاحی که برای تبیین ثبات نسبی اقتدار و کنترل سیاست در داخل و میان مردم سالاری های سرمایه داری مانند ایالات متحده و کشورهای اروپای غربی به رغم...

Sunday, June 15, 2014

حاکمیت Sovereignty

از منظر برخی دیدگاه های نظری کلیدی در بررسی روابط بین الملل، حاکمیت مهم ترین اصل سازنده ای است که به روابط بین الملل معاصر شکل می بخشد. حاکمیت...

Sunday, June 15, 2014

چندجانبه گرایی Multilateralism

چند جانبه گرایی اصطلاحی بسیار رایج در روابط بین الملل است که به ندرت تعریف دقیقی از آن به دست داده می شود. در ساده ترین مفهوم، این اصطلاح به...

Sunday, June 15, 2014

چند فرهنگ باوری Multiculturalism

بسیاری از جوامع «چند فرهنگی» هستند یعنی در واقع در برگیرنده فرهنگ ها یا سبک های زندگی بسیاری هستند. برای نمونه، امپراتوری های رم و عثمانی وجود...

Sunday, June 15, 2014

جهان چهارم Fourth world

جوامع بومی «جهان نو» مطابق تصویری که نقشه نگاری قرون وسطی ارائه می کرد جهان نو را همچون پهنه نامکشوف رمز و راز، ثروت ها و فتوحات می شناختند که...

Sunday, June 15, 2014