سده ی پر آشوب

اختلافات داخلی که در دولت صفوی پدید آمده بود سرانجام چنان شدت یافت که این سلسله دیگر قادر نبود با نیروهایی که در اختیار داشت بر آنها فایق آید....

Sunday, May 19, 2013

ادبیات منحط عصر صفوی

صفویه (1148-905هـ) از جهات مختلف سیاست اخلاف خود، یعنی سلسله ی ترکمن آق قوینلو، را ادامه دادند؛ ولی، برخلاف آنان، شیعی مذهب بودند. البته مذهب...

Sunday, May 19, 2013

حیات فرهنگی و ادبی در ایران عصر تیموری

اینک بلای تازه ای، در هیئت جنگ آوری دهشتناک، یعنی تیمور (تولد 736هـ، دوران سلطنت 807-771هـ)، بر کشور نازل می شود. وی مسلمان بود و در برابر روحانیان...

Sunday, May 19, 2013

تاریخ ادبیات فارسی پس از اسلام

یک - استیلای تازیان: مداومت فرهنگ ایرانی 1) دو مسیر مختلف: ادبیات بومی (ادامه ی ادبیات فارسی میانه و عامیانه، نخستین آثار شعر هجایی فارسی دری...

Saturday, May 18, 2013

شعر پارسی، حلقه پیوند

قلمرو فرهنگی ایران همواره گسترده تر از حوزه جغرافیایی آن بوده است؛ به ویژه در دو سده اخیر که بخشهای وسیعی از ایران بزرگ در جنگها و یا قراردادهای...

Monday, May 6, 2013

تقابل عقل و عشق

یکی از دورنمایه های بنیادی و گسترده شعر فارسی و ادب صوفیه، مساله تقابل عقل و عشق است. هر کس چند بیت شعر سروده باشد، احتمالاً در همان چند بیت،...

Sunday, May 5, 2013

سعدی شناسی در ژاپن

سعدی، همراه خیام و فردوسی، از نخستین بزرگان ادب پارسی است که ژاپنیان با نام و یادگار وی آشنا شدند و بخشی از آثار ماندنی او، بویژه گلستان و بوستان...

Sunday, April 28, 2013

خیام شناسی در ژاپن

رباعی هایی که سروده خیام شناخته شده در ایران خوشایند کسانی که لفظ و صورت آن را برگرفته اند نبوده است. اما با ترجمه استادانه ای که، در میانه قرن...

Sunday, April 28, 2013

شاهنامه شناسی در ژاپن

از سده نوزده که ژاپن جهانی دیگر فراسوی خود دید انگیزه ای تازه برای خودشناسی از راه جهان بینی یافت. از همان آغاز سده کنونی که خاورشناسی اندیشه...

Sunday, April 28, 2013

معاصر بودن چیست؟

امروزه در اغلب پژوهش های ادبی، «معاصر بودن» یا به تعبیری «معاصریت» مفهومی پر کاربرد و متداول است؛ در این گفتار سعی بر آن است تا مؤلفه های شعر...

Saturday, April 27, 2013

بررسی انتقادی غزل های سنایی

دیوان سنایی غزنوی از جمله آثار برجسته ی ادبیات کهن فارسی ست، که همچنان از داشتن چاپی علمی و منقح محروم است. هر چند پیش از این چندین چاپ از این...

Saturday, April 27, 2013

نگاهی به نقش حیوانات در ادبیات

داستان های حیوانات پیش از همه محصول رابطه ی نزدیک انسان با حیوانات است. به درستی نمی توان نخستین داستان ها، یا نخستین کسانی که به داستان حیوانات...

Saturday, April 27, 2013

سیمای زن در شعر تغزّلی فارسی

سیمای زن در شعر تغزّلی ایران انسانی ترین رنگ و بوی را دارد. زن در اساطیر و افسانه ها دستخوش امیال خدایان یا اراده آسمان است، حال آنکه در شعر...

Saturday, April 27, 2013

حقیقت شعر جاهلی

اکثریت قریب به اتفاق آن چه ما ادب جاهلی می خوانیم، به هیچ وجه جاهلی نیست و مسلّماً بعد از ظهور اسلام برساخته شده است و [در واقع] ادبی اسلامی...

Wednesday, April 3, 2013

رمان تجربی

مقاله زولا رُمان تجربی Le Roman Experimental را می توان پریشان پردازی redutio ad absurdum علم پوزیتیویست نامید، زیرا با این قصد نوشته شده بود...

Tuesday, March 26, 2013

سرزمین بومی اندیشه

مادام دو استال Madame de Stael (1817-1776) داستان نگار و نویسنده ای نسبتاً معروف در دوره ناپلئون بود. پدرش سرمایه داری سوئیسی به نام نِکِرNecker...

Sunday, March 24, 2013

طغیان رومانتیک

ساموئل تیلُر کلریج(1834-1772)، شاعر و فیلسوف، در اثر خود، طغیان رمانتیک را جمع بندی می کند:(1) ناخشنودی نسبت به برخی از جنبه های فلسفه عصر روشنایی،...

Sunday, March 24, 2013

هفت پیکر: آزمونی زمینی

در این مقاله سعی شده است که خوانش ها و تفسیرهای متفاوتی را که از منظومه ی هفت پیکر نظامی قابل برداشت است تجزیه و تحلیل نموده و سپس برداشتی متناسب...

Wednesday, March 6, 2013

سوگ نامه های مغرور

در میان شاعران ادب فارسی، خاقانی از جمله ی کسانی است که بیشترین و ماندگارترین مرثیه ها را سروده است. او از حیث کثرت مفاخرات نیز سرآمد است و در...

Wednesday, March 6, 2013

زن در شاهنامه ی فردوسی و ایلیاد و اودیسه ی هومر

بازتاب اندیشه های هر قومی را باید در داستان های حماسی و اساطیری بازمانده از آن مشاهده نمود. روایت هایی که تنها بیانگر چگونگی کشتارها یا داستان...

Wednesday, March 6, 2013