عامری و یونانیان

ابوالحسن محمد بن یوسف العامری، تا امروز چنانکه باید در اروپا شناخته نشده است. با این همه، این ایرانی که از مردم خراسان بود، در سلسله ی فیلسوفانی...

Sunday, September 30, 2012

فیلسوف عرب

ابویوسف ابن اسحق الکندی نخستین فیلسوف است که اگر چه همه ی نوشته های او در دست نیست، دست کم قسمتی از آثارش برجای مانده است. او در حدود سال 185...

Sunday, September 30, 2012

رازی، پزشک و فیلسوف

پزشک معروف، فیلسوف نادرالوجود، ایرانیی با شخصیتی نیرومند، محمدبن زکریای رازی در حدود سال 250 هجری/ 864 میلادی در ری ( واقع در دوازده کیلومتری...

Sunday, September 30, 2012

دائرة المعارف «اخوان الصفا»

چنین سنت شده است که عنوان این جمعیت فکری که مرکزش در بصره بود و این عنوان را به خود داده بودند «برادران خلوص و دوستان وفا» ترجمه شود. راجع به...

Sunday, September 30, 2012

زندگانی و آموزه های ابوریحان بیرونی

ابوریحان محمد بن احمد بیرونی خوارزمی، از بزرگترین دانشمندان ایرانی است، که به گفته ی بیشتر کسانی که درباره ی او به تحقیق پرداخته اند، در سال...

Thursday, September 20, 2012

محفل رازآلود برادران

«اخوان الصّفا» (1) نام گروهی سرّی است که فعالیت خود را در قرن سوم هجری (نهم میلادی) شروع کردند و اوج معروفیت آنها در اواخر قرن چهارم هجری (دهم...

Thursday, September 20, 2012

بازخوانی تقریر ابن‌سینا از برهان صدیقین(1)

مسأله اصلی این مقاله تقریر ابن سینا از برهانِ صدّیقین است. برای تبیین این مسأله می‌توان پرسید سرآغاز طرح برهان صدیقین به کدام یک از حکمای اسلامی...

Wednesday, September 5, 2012

بازخوانی تقریر ابن سینا از برهان صدیقین(2)

در این بخش تلاش خواهیم کرد برهان صدیقین را از آثار مختلف ابن‌سینا تبیین کنیم. پیش از این لازم است نگاهی به آثار او بیفکنیم تا دریابیم او در کدام...

Wednesday, September 5, 2012

بازخوانی تقریر ابن سینا از برهان صدیقین(3)

اکنون به سراغ اشکال‌هایی می‌رویم که حکمای بعدی با دقت و تامل در تقریر ابن‌سینا از برهان صدیقین ارائه کرده‌اند. با بررسی متون حکمت اسلامی می‌توان...

Wednesday, September 5, 2012

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (3)

از نظر ژیلسون، فرض ممکن بالذات فرض معقولی نیست. از نظر ابن‌سینا، ماهیت چه قبل از عروض وجود و چه بعد از آن، حالت امکان را دارد. از نظر ابن‌رشد...

Monday, September 3, 2012

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (4)

به گمان ژیلسون، فلسفة ابن‌سینا به موجَبیت واجب منتهی می‌گردد؛ زیرا اگر وجود برای واجب ضرروی باشد و ممکنات مظاهر همان واجب‌الوجود باشند، در این...

Monday, September 3, 2012

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (1)

اتین ژیلسون (1884 ـ 1978) قرون وسطا شناسی که به فیلسوفان این دوره به خصوص توماس آکویناس علاقة فراوانی دارد، در اثر معروف خود، هستی در اندیشة...

Monday, September 3, 2012

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (2)

از نظر ژیلسون ابن‌سینا وجود و ماهیت را دو امر متمایز می‌داند؛ به این صورت که ماهیت یک جوهر اصیل است و وجود عرض آن به شمار می‌آید؛ چون وجود امری...

Monday, September 3, 2012

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء(3)

ملاهادی سبزواری برای تمایز میان اقسام معقولات، اقسام عروض را مطرح کرده‌ است. البته این معیار را قبل از وی نیز عبدالرزاق لاهیجی در کتاب شوارق...

Monday, September 3, 2012

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء (1)

یکی از ابتکارات فلاسفه اسلامی، تقسیم‌بندی معقولات و مفاهیم کلی است. توجه به اقسام معقولات، مشکلات فراوانی از مباحث معرفت‌شناسی و فلسفه را حل...

Monday, September 3, 2012

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء(2)

خواجه نصیر در آثار منطقی و فلسفی خود به صورت پراکنده به دو قسم معقولات اشاره دارد. از نظر محقق طوسی، معقولات دو گونه‌اند: معقولات اولی و معقولات...

Monday, September 3, 2012

عقاید حکمی محمد بن زکریای رازی

کمتر کسی از عالمان شرق و غرب یافته می شوند که درباره مقام رازی در طب و طبیعیات سخنی نشنیده یا نخوانده باشد.وی در دنیای پیش ازما همیشه به عنوان...

Tuesday, August 14, 2012

نگاهي كلي به حيات شیخ محمود شبستري از تولد تا مرگ

سعد الدين محمود بن عبدالكريم يحيي شبستري در نيمه دوم قرن هفتم هجري در شبستر به دنيا آمد. ناحيه اَرْوَنَقْ و اَتراب كه شبستر مركز آن به شمار می‌رود،...

Sunday, February 12, 2012

ميراث سينوي

امروزه هرگاه سخن از يکي از فيلسوفان گذشته ما به ميان مي آيد، از جمله پرسش ها و شايد اولين پرسشي که مطرح مي شود، اين است که: آيا آن فيلسوف براي...

Tuesday, January 10, 2012

ابن باجه: زمانه و فلسفه او

اِبْنِ باجّه‌ (Avempace) ، ابوبكر محمد بن‌ يحيي‌ بن‌ الصائغ‌ التُجيبي‌ مشهور به‌ ابن‌ باجه‌ (فوت‌ در سال‌533ق‌/1139م‌)، فيلسوف‌، دانشمند، شاعر...

Sunday, December 25, 2011