تنظیم

«رهیافت تنظیم» در تحلیل سرمایه‌داری معاصر مأخوذ است از نوشته‌های گروه پراکنده‌ای از مارکسیست‌های فرانسوی در اواخر دهه‌ی 1970 و اوایل دهه‌ی 1980...

Thursday, January 7, 2016

تمایزیابی اجتماعی

این مفهوم به معنای به رسمیت شناختن تفاوت‌های میان گروه‌ها یا مقوله‌های خاصی از افراد، و تثبیت آن تفاوت‌ها به مثابه واقعیت‌های اجتماعی است. همه‌ی...

Thursday, January 7, 2016

تمدن

اصطلاح civilization به معنای تمدن از Civis‌ لاتین به معنی شهر گرفته شد که صراحتاً به فرهنگ شهرها مربوط می‌شود. این نکته‌ای است که کارل مارکس...

Thursday, January 7, 2016

تکامل

تکامل، به کلی‌ترین معنا، فرایند طولانی تغییر یا دگرگونی جمعیت‌ها یا نظام‌هاست که در آن حالت‌های بعدی یک موجود به آهستگی از حالت‌های قبلی آن سربرمی‌آورد....

Thursday, January 7, 2016

تغییر تکنولوژیکی

تغییر دادن آزمایشی محیط به کمک روش‌های علمی حل مسئله همیشه بخشی از تلاش‌های انسان بوده است. با این حال، دامنه و میزان و شیوع تغییر تکنولوژیکی...

Thursday, January 7, 2016

تفهم

این واژه‌ی آلمانی که به معنای «فهمیدن» است در معنای محدودتری که به فهم متون و سایر دستاوردهای بشری مانند کنش‌ها و پدیده‌های اجتماعی و فرهنگی...

Thursday, January 7, 2016

تغییر اجتماعی

قرن بیستم شاهد تغییر اجتماعی عظیمی بوده و جای شگفتی نیست که مفهوم تغییر اجتماعی بر اکثر مطالعات اجتماعی مدرن سایه انداخته است. رویارویی با تغییر...

Thursday, January 7, 2016

تضاد

تضاد به معنای ستیز و کشمکش بر سر ارزش‌ها یا دعاوی مربوط به منزلت، قدرت و منابع کمیاب است، ستیزی که در آن طرفین فقط در پی کسب ارزش‌های مطلوب خویش...

Thursday, January 7, 2016

تعامل‌گرایی نمادین

این مکتب شاخه‌ای از جامعه‌شناسی امریکایی و زاده‌ی جامعه‌شناسی [مکتب] شیکاگو است. تعامل‌گرایی نمادین به مدت چند دهه «مخالف همیشگی» نظریه‌ی غالب...

Thursday, January 7, 2016

تحلیل گفت‌وگو

تحلیل گفت‌وگو که گاهی به اختصار آن را CA می‌نامند، شاخه‌ای از جامعه‌شناسی است که با سازماندهی کنش متقابل اجتماعی در متن و زمینه‌های روزمره و...

Thursday, January 7, 2016

تحرک اجتماعی

حرکت‌های کسانی که عضویت در یک مقوله‌ی اجتماعی را با مقوله‌ی اجتماعی دیگری تعویض می‌کنند - بیش از همه حرکت در میان طبقه‌های اجتماعی - نزد جامعه‌شناسان...

Wednesday, January 6, 2016

تبیین

تبیین به معنای ربط دادن چیزی که باید تبیین شود (explanandum) به چیز دیگری است که تبیین کننده (explanas) است - ولی حتی این تعریف بسیار کلی نیز...

Wednesday, January 6, 2016

تاریخ اقتصادی

تاریخ اقتصادی که بنا به توصیف یکی از نخستین مورخان اقتصادی «نه مطالعه‌ی گونه‌ی خاصی از وقایع بلکه مطالعه‌ی همه‌ی وقایع تاریخ یک ملت از دیدگاه...

Wednesday, January 6, 2016

تاریخ اجتماعی

این شاخه از تاریخ با تخصصی‌تر شدن مطالعه‌ی حرفه‌ای تاریخْ نیرو و قوت بسیار زیادی گرفته است. تاریخ اجتماعی را به صورت‌های بسیار متفاوتی تعریف...

Wednesday, January 6, 2016

تئاتر

تئاتر مدرن دقیقاً از سال 1889 آغاز می‌شود،‌ البته با ملحوظ داشتن بعضی پیش‌کسوتان مهم آن. نیروی محرک اصلی در پس این تئاتر نوین، استقرار قدرت بورژوازی...

Wednesday, January 6, 2016

پیشرفت

حرکت رو به پیش در سراسر تاریخ بشر رخ داده است. حتی در قرون وسطا، که تا مدت‌ها تصور می‌شد راکد بوده است، پیشرفت‌های مهمی در فن‌آوری به وجود آمد....

Wednesday, January 6, 2016

پیش‌داوری

این مفهوم که در این‌جا به معنای قضاوت پیشاپیش منفی و ناشی از تعصب فرد یا گروه درباره‌ی یک موضوع است، از واژه‌ی لاتین prejudician مشتق می‌شود...

Wednesday, January 6, 2016

پیش‌بینی

پیش‌بینی به مثابه معلوم کردن حالت‌های آینده‌ی یک نظام فیزیکی یا اجتماعی، مسئله‌ی معرفت‌شناختی مهمی است، چون توانایی پیش‌بینی دقیق و مطمئن غالباً...

Wednesday, January 6, 2016

پیری

همان‌طور که با پژوهش‌های انسان‌شناختی نشان داده‌اند، هر جامعه‌ای دوره‌ی زندگی را به چند مرحله‌ی معین، که در فرهنگ ریشه دارند، تقسیم می‌کند و...

Wednesday, January 6, 2016

پلیس

معنای واژه‌ی پلیس چه ناظر به نقش و کارکرد حفظ کنترل اجتماعی در جامعه باشد (پاسبانی و حراست) و چه بنگاهی که برای انجام این کار تأسیس می‌شود (اداره‌ی...

Wednesday, January 6, 2016