تحوّل مفهوم عرفان در نگاشته‌های عرفانیِ نخستین

فلسفه‌ی عرفان به معنای فلسفه‌ی تجربه‌ی عرفانی، رشته‌ی نوبنیادی است که پیشینه‌ای بیش از دو قرن ندارد و این پیشینه نیز از غرب گذر کرده است. از...

Wednesday, April 19, 2017

مأخذ‌شناسی عرفان نظری

آنچه نگاه این گفتار به آن معطوف شده، بیش از همه بخش آغازین آثار عرفان نظری است که بسیار کوتاه به رئوس، مبادی و مبانی عرفان نظری پرداخته‌اند....

Wednesday, April 19, 2017

درون مایه‌ی علم اخلاق

پژوهشگران علوم دینی در مطالعه‌ی آثاری در باب ارزش‌های الهی و کمالات انسانی که در تمدن اسلامی نوشته شده است، به دو گونه آثار نظام‌مند و سازوار...

Wednesday, April 19, 2017

مأخذشناسی فلسفه‌ی تجربه‌ی عرفانی

در توصیف مآخذ فلسفه‌ی تجربه‌ی عرفانی برآنیم که نخست به روش اثر اشاره، آن‌گاه محتوای محوری هر یک از فصول اثر بیان و سپس شاخصه و جایگاه آن اثر...

Wednesday, April 19, 2017

ماهیت تجربه‌ی عرفانی

تجربه‌ی عرفانی از جمله مقولاتی است که این شأنیت و قابلیت را دارد که از آن احکامی را برداشت و استنباط کرد و آن احکام را به عنوان مسائل دانش فلسفه‌ی...

Wednesday, April 19, 2017

موضوع عرفان نظری

عرفان نظری، عرفان علمی است که به عنوان ترجمان تجربه عارفانه در ساحت هستی‌شناسی شهودی جای دارد و در عرف به آن علم حقایق و مشاهده و مکاشفه گویند....

Wednesday, April 19, 2017

ضرورت فلسفه‌ی عرفان

به تحقیق این سخن از سر خردورزی است که اگر عرفان با همه‌ی اصول و مبانی آن پایه‌ی عقلی نداشته باشد، هیچ حجیتی نخواهد داشت و از هرگونه واقعیتی تهی...

Wednesday, April 19, 2017

فلسفه‌ی عرفان، دانشی درجه دومی

در آغاز باید به چیستی دانش درجه اول و درجه دوم پاسخ گفت. بنا به تحقیق انجام شده، چند دیدگاه در این باره وجود دارد:

Wednesday, April 19, 2017

عرفان

عرفان پژوهان هر یک با رویکردی خاص به تعریف عرفان پرداخته‌اند که طرح و تبیین آن تعاریف را باید در جای دیگر پی گرفت؛ اما برای شناخت فلسفه‌ی عرفان...

Wednesday, April 19, 2017

فلسفه‌ی عرفان چیست؟

فلسفه‌ی مضاعف، دانش کلی عقلی نظری است که فرانگرانه بر واقعیت مرکب علمی نظارت می‌کند. از جمله‌ی این واقعیت‌ها عرفان است؛ لذا فلسفه‌ی عرفان دانشِ...

Wednesday, April 19, 2017

تصوف و عرفان در دوره‌ی ایلخانی

از درمان كودك بیمارش ناامید شده بود كه داوری هیچ حكیمی ‌در او كارگر نیفتاده بود. تا این كه در اوج ناامیدی نشانی عطّاری را در بازار نیشابور به...

Monday, April 17, 2017

عرفان و تصوف از دیدگاه علامه شعرانی

علامه شعرانی از حکیمان متأله، مفسران و قرآن پژوهان برجسته، فقیهان متضلع و ذوفنونی بودند که عرفان اسلامی را در دو بُعد علمی و عملی شناخته و از...

Wednesday, April 12, 2017

تَرک

تَرک، (اصطلاحی عرفانی) که در لغت به معنای واگذاردن، رها کردن و انجام ندادن است (لسان العرب، 405/1). اما در اصطلاح اهل عرفان عبارت است از رها...

Wednesday, March 29, 2017

تذکر

تذکّر، در لغت به معنی به یاد آمدن و نیز به یاد آوردن است و آن اصطلاحی است فلسفی، اخلاقی و عرفانی.

Saturday, March 25, 2017

تدانی و تدلی

تدانی و تدلّی، دو اصطلاح در علم عرفان و تصوف که به معنای معراج و نزول مقربین هستند. تدانی در لغت به معنای نزدیک شدن و تدلّی به معنای فرود آمدن...

Saturday, March 25, 2017

تَخَلّی

تَخَلّی، (اصطلاح عرفانی) و عبارت است از خلوت گزینی و دوری نمودن از هر چیزی که مانع سیر الی الله و انس با حق باشد و پرهیز از هرگونه اشتغالی که...

Saturday, March 25, 2017

تحلي

تحلّي، (اصطلاح عرفاني) اين کلمه از ماده‌ي حُلِيّ است و در لغت به معناي آراسته شدن و تزيين کردن به زيورآلات است (لسان العرب، 195/14) اما در اصطلاح...

Thursday, March 16, 2017

تحقيق

تحقيق، اصطلاحي عرفاني، عبارت است از ظهور حضرت حق در صور اسماء الهيه تا بندگان حقايق را دريابند، و به حقيقت حق واصل گردند. در نزد عارفان، تحقيق...

Thursday, March 16, 2017

تجلي

تجلي، اصطلاحي عرفاني، که در لغت به معناي آشکار شدن، از پرده برون افتادن، از شهر و ديار خويش هجرت کردن، جلوه نمودن، صيقل خوردن و زدوده شدن زنگار...

Thursday, March 16, 2017

تجرید و تفرید

تجرید و تفرید، اصطلاحات عرفانی، به معنی قطع تعلقات و ترک اعراض دنیوی در ظاهر و نفی هرگونه عوض خواهی دنیوی و اخروی در باطن. کلمات تجرید و تفرید...

Thursday, March 16, 2017