از عناصر بسيار مهم بازارهاي ايران است. لغت خان واژه‏ي فارسي است و در ايران، تا قرن چهار و پنج به کار برده مي‏شد؛ لکن طي سه قرن اخير از واژه‏ي سراي و کاروان‏سراي استفاده شده است. البته به کاربردن خان مادر...

واژه‏ي کاروان‏سرا به سراي بزرگ در داخل شهرها و يا در ميان راه‏هايي که کاروان‏ها در آن جا اتراق مي‏کنند اطلاق مي‏گردد و نوعي بناي عمومي است که در آن از کاروانيان پذيرايي مي‏شود. اين لغت از دو کلمه‏ي «کاروان»...

در دوره‏ي پهلوي يعني از سال 1300 به بعد، بافت و استخوان‏بندي کالبدي اغلب شهرهاي سنتي ايران دگرگون شد. ايجاد خيابان‏ها، جاده‏ها، ميدان‏ها (فلکه‏ها) به منظور ايجاد ارتباط بين بخش‏هاي مختلف شهري يکي از مشخصات...

چهارراه‏هاي دو راسته‏ي اصلي را چهارسو (چهارسوق) مي‏نامند. بازار اصفهان به واسطه‏ي وسعت و عظمتي که دارد داراي چهارسو است که زيبايي خاصي به فضاي بازار بخشيده است. بعضي از چهارسوهاي اين بازار با گنبدي رفيع...

اهميت اقتصادي بازار، در ارتباط با اجاره‏بهاي مغازه‏هاي وقفي نسبت به مغازه‏هاي خارج از بازار است که در اين عمل مي‏تواند اهميت و اثرهاي اقتصادي وقف را به خوبي در جامعه مشخص نمايد؛ و به همين منظور، اجاره‏بهاي...

با آن که معماران، حمام را جزو بناهاي غيرمذهبي به حساب مي‏آورند، لکن عملکرد و حتي پراکندگي اغلب آن‏ها که در کنار مساجد شهر قرار دارند، ما را به اهميت مذهبي بودن آن‏ها واقف مي‏سازد. شستشو، غسل و تطهير در...

چهارباغ عباسي و مدرسه‏ي سلطاني چهارباغ از فعاليت‏هاي عمراني اين مرد نيک‏انديش و نيکوکار اصفهاني بوده است. محوطه‏ي زيباي اين مدرسه در بازار نشان دهنده‏ي شوق و ذوق سازندگان آن به شمار مي‏رود. مدارس ديني...

در شهر اصفهان اين نوع بناها را که اغلب در بخش بازار پراکندگي دارند مي‏توان به دو گروه مقبره‏هاي مذهبي (زيارتي) و مقبره‏هاي غير مذهبي تقسيم کرد. به مقبره‏هاي مذهبي در اين شهر امامزاده نيز اطلاق مي‏شود که...

بقاي اغلب مساجد مهم کشور به ويژه مساجد جامع، به سبب داشتن موقوفات بوده که در تعمير و پايدار داشته است. اين مسجد از دوران قديم داراي موقوفات متعدد بوده به طوري که هم اکنون از تعداد کل 156 رقبه، ده رقبه...

مساجد جامع قلب شهرهاي اسلامي را تشکيل مي‏دهند و معمولا بازارها در کنار و اطراف آن‏ها قرار دارند. مدل‏هاي مختلفي از شهرهاي اسلامي به وسيله‏ي جغرافيدانان ارائه شده است مانند طرح دتمان، که در آن مرکز شهرهاي...