در خاورمیانه، مانند هر جای دیگر جهان، فرمانروایان نیروی مسلح نگاه می داشتند: گاه برای دفع تجاوز خارجی، و همواره برای حفظ نظم داخلی و اقتدار دولتی.

در تمدن اسلامی، مانند هر تمدن شناخته شده دیگر در تاریخ، میان شمار محدودی گروه های کم و بیش ممتاز، و توده بی نام و نشان تمایزی مشخص وجود داشت. این دو جماعت را در اصطلاح قدیم عرب معمولاً خاصّه و عامّه می...

وقتی از یک تمدن دینی سخن می‌گوییم، مرادمان صرفاً برپایی یک ساختار عینی و قابل لمس دیوان‌سالاری یا توسعه‌یافتگی اکولوژیک نیست. بلکه برپایی و استوار ساختن یک «نظم معرفتی قاعده‌مند» و پراکسیس نظام‌یافته،...

با اینکه در گذشته نیز برخی از اندیشمندان اسلامی از جمله ابن‌خلدون، مسأله تمدن را مورد تأمل و پرسش قرار داده‌اند، اما همچنان مطالبه تمدن به یک مطالبه عمومی (مردمی) و رسمی (حکومتی) تبدیل نشده است و همین...

برای صفت «نوین» می‌توان وجوه معنایی متعددی را در نظر گرفت؛ یکی از این وجوه، می‌تواند ناظر بر بعد نظری تمدن اسلامی باشد. از این منظر، چنان تغییراتی در فکر و فرهنگ اسلامی رخ داده است که باید بین فکر و فرهنگ...

برای احیاء تجدید نهضت تولید علم با هدف بازسازی تمدن اسلامی چند مفروض وجود دارد و اساساً این مفروض‌ها جزء اصول موضوع قرار گرفته‌اند:

اصطلاحاً، انحطاط تمدن اسلامی به روند افول قدرت مادی ممالک اسلامی، یا به عبارت دیگر جامعه اسلامی، طی چهار تا پنج قرن اخیر، برمی‌گردد. بعد از شکست لپانت در دریای مدیترانه در سال 1571 م. و بعد از شکست انحصار...