لفظ «روزنامه» و «روزنامجه» از قرون اولای اسلام در ایران مستعمل بوده و در کتب قدیم به نظر می‌خورد. در یتیمة‌الدّهر ثعالبی لفظ روزنامجه مکرّر آمده. در آن کتاب (چاپ دمشق جلد دوّم صفحه‌ی 10 و 11) این عبارت...

چاپخانه و مطبعه و بَصمه‌خانه که هر سه لفظ در ایران دائر است معلوم است که از فرنگستان به ایران آمده ولی این لفظهای مختلف هر یک منشأ دیگری دارد: لفظ مطبعه که عربی است محتاج به شرح نیست چه واضح است که از...

سیدحسن تقی‌زاده از جمله رجال سیاسی تاریخ ایران است که فراز و فرودهای زیادی در زندگی شخصی و سیاسی او وجود دارد. تقی‌زاده بر جدایی دین از سیاست تأکید می‌کرد تا حدی که گروهی از علمای نجف از جمله آیت‌الله...

امعان نظر در ساختار اجتماعی ایران از دوره‌ی قاجار تا دهه‌ی 1340 نشان می‌دهد که در این دوره، جامعه‌ی مدنی و نهادهای مدنی، قوی و کارآمد نبوده و دولت نماینده‌ی نهادهای مدنی نبوده است. ظاهراً برخی از نهادهای...

بررسی این دوره در ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، نشان می‌دهد که وضعیت ایران در این مقطع، توسعه نیافته و عقب‌مانده بوده است.

درباره اینکه تاریخ معاصر ایران از چه دوره‌ای آغاز می‌گردد، دیدگاه‌های گوناگونی مطرح شده است. اصولاً تاریخ معاصر هر کشور از زمانی آغاز می‌گردد که بنیاد تحولات اساسی آن، در آن سال‌ها گذاشته شده باشد؛ بنابراین...

بحث از نوع تعامل شاهان قاجار با زیر دستانشان از این رو مهم و ضروریست که بیشترین انتقادات متوجه آن ها و نحوه حکومت داریشان بوده است. در بررسی سیر حکومت ها در طول تاریخ پرفراز و نشیب ایران چندان تفاوتی مابین...

طبیعی است که تاریخ دوره‌ی جدید و معاصر ایران را بدون توجه به روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این مملکت با کشورهای اروپای غربی نمی‌توان شناخت. ذهن مورخ هر اندازه هم که بخواهد بعضی از عوامل را به اصطلاح بین‌الهلالین...

ایران بعد از استقرار سلسله‌ی قاجار و با آغاز سلطنت فتحعلیشاه و ولایتعهدی عباس‌میرزا، به مدتی نسبتاً طولانی، دفعتاً با چنان رقابتهای سیاسی بین‌‎المللی و دخالت مستقیم قدرتهای بزرگ وقت در مرزهای مختلف خود...

پس از تبعید محمد علی شاه از ایران و به سلطنت رسیدن احمد شاه جوان، اوضاع کشور با توجه به وضعیت مالی دولت و مملکت، بسسیار آشفته و نگران کننده به نظر می رسید. دولت های بیگانه هر کدام در گوشه ای چشم طمع به...