روش علمی چیست؟ (قسمت دوم)

مشاهده‌ی غیرفعال و اتفاقی که آزمایشگر در انتظار آن نیست و به دنبال آزمایش پدیده‌ای متفاوت و به طور غیرمنتظره پیش می‌آید مشاهده‌ی فعال که آزمایشگر...

Sunday, November 18, 2018

پسامدرنیست‌ها و علم

پسامدرنیست‌ها سعی دارند دانش را در حد یک «گفتمان» دیگر پایین بیاورند که از فنون نقد ادبی و تحلیل‌های جامعه شناختی تبعیت می‌کند. در حالی که دانش‌ورزان...

Sunday, November 18, 2018

عامل عقب ماندگی مسلمانان

نویسنده در این مقاله، به ارزیابی دیدگاه‌های مرتضی مظهری درباره‌ی علم می‌پردازد. مطهری معتقد است که علم با دین مخالفت و تضادی ندارد، اگر چه گروهی...

Sunday, November 18, 2018

تقسیم‌بندی علم (قسمت دوم)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

Sunday, November 18, 2018

تقسیم‌بندی علم (قسمت اول)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

Sunday, November 18, 2018

معیارهای دانش‌ورزی

خودپاسبانی و خودپیرایی مهم‌ترین ویژگی علم است. با پنج معیار می‌توانیم یک نظریه‌ی علمی را از شبه‌علم جدا کنیم: آزمون‌پذیری عمومی، مطابقت نظریه...

Tuesday, November 13, 2018

هدف علم

هدف علوم کاربردی عبارت است از سلطه بر نیروهای طبیعی و به‌کارگیری آن‌ها برای پیشرفت فنی بشر. البته دانش‌ورز و پژوهشگر نیز از فواید مادی و معنوی...

Tuesday, November 13, 2018

معنای علم

علم به توضیح و توصیف جهان مادی می‌پردازد و برای تصرف در آن شیوه‌هایی ارائه می‌دهد. کاربرد واژه‌ی علم برای مفاهیم مختلف، باعث اشتباهات زیادی در...

Monday, November 12, 2018

معرفت‌شناختی در اندیشه شهید صدر

شهید صدر، نظریه معرفت‌شناختی خود را در کتاب فلسفتنا با عنوان «نظریه انتزاع» - که برگرفته از دیدگاه مشتزر فلاسفه مسلمان است - طرح می‌کند.

Monday, July 30, 2018

سند احادیث معرفت

بحث دیگر درباره‌ی احادیث معرفت که لازم به نظر می‌رسد، مربوط به سند آنهاست که بعضاً مورد تضعیف قرار گرفته است که در این بخش به بررسی آن می‌پردازیم

Sunday, June 3, 2018

دلالت احادیث معرفت (2)

آنچه در اینجا باید گفت این است که اصلاً شبهه‌ای نیست تا احتیاج به جواب داشته باشد و مدلول احادیث را بدون هیچ توجیهی می‌توان پذیرفت. نکته‌ی مهم...

Sunday, June 3, 2018

دلالت احادیث معرفت (1)

مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی احادیث مربوط به این بحث را در کتاب التوحید در چهار باب متوالی آورده است:

Sunday, June 3, 2018

معرفت و ویژگی‌های آن

«معرفت» در لغت به معنای علم آمده است با این توضیح که بعضی از لغویّین علم و معرفت را مرادف یکدیگر دانسته‌اند در حالی که برخی دیگر معرفت را نوع...

Monday, May 21, 2018

رنگ‌ها چه معنایی دارند و چگونه ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟

هرجایی را که بنگریم می‌توانیم رنگ‌ها را ببینیم و هیچ راهی برای فرار از آنها وجود ندارد. اما آیا می‌دانید برخی رنگ‌ها نشانه چه معنای به خصوصی...

Sunday, February 25, 2018

نگاهی به چیستی علم و فلسفه آن

علم چیست؟ شاید پاسخ به این پرسش آسان به نظر برسد. همه می‌دانند که موضوعاتی چون فیزیک، شیمی، و زیست‎‌شناسی علم را تشکیل می‌دهند و حال آن که موضوعاتی...

Wednesday, February 7, 2018

روش‌شناسی در فلسفه‌ی علم

از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در هر رشته‌ای مسئله‌ی متدولوژی یا روش‌شناسی آن است. این که علم مورد نظر از چه راهی و با در نظر چه مقدماتی به نتایج...

Wednesday, February 7, 2018

ارزشگذاری اخلاقی مضمون آثار هنری نزد فارابی

فارابی همچون دیگر فیلسوفان اخلاق گرا هنر را با ملاک سعادت ارزیابی می‌کند. اما ایشان بر سر مصادیق هنر سعادت آفرین اختلاف دارند. اخلاق گرایانی...

Monday, January 1, 2018

خفاش بودن چه کیفیتی دارد؟

آگاهی همان چیزی است که مسئله‌ی ذهن و بدن را واقعاً حل‌ناپذیر می‌کند. شاید به همین دلیل باشد که بحث‌های جاری در مورد این مسئله، توجه اندکی به...

Wednesday, July 26, 2017

درد ديوانه و درد مريخي

ممکن است انسان عجيبي وجود داشته باشد که گاهي دقيقاً مثل ما احساس درد مي‌کند، اما درد او علت‌ها و معلول‌هايي کاملاً متفاوت با علت‌ها و معلول‌هاي...

Wednesday, July 26, 2017

چرا کارکردگرایی و فیزیکالیسم ناسازگارند؟

کارکردگرایی و فیزیکالیسم، اگر به صورت ادعاهای این همانی تفسیر شوند، با یکدیگر ناسازگارند. یک ویژگی فیزیکی مثل درد بودن، نمی‌تواند هم با یک ویژگی...

Wednesday, July 26, 2017