أصالَةُ عَدَمِ الإشْتِراك

از اصول لفظیه، اصل عدم اشتراك است. گاهی لفظی را برای چند معنی وضع می‌كنند: همانند لفظ «شیر» كه در فارسی برای حیوانی درنده، همچنین مایعی كه از...

Friday, May 13, 2016

أصالَةُ الظُّهُور

كلمه یا كلامی كه معنای آن معلوم نبوده، بلكه مردد بین دو یا چند احتمال باشد، و ندانیم كه گوینده كدام را اراده كرده است.

Friday, May 13, 2016

أصالَةُ عَدمِ الإسْتِخْدام

هرگاه از یك كلمه معنایی، و از ضمیری كه به آن رجوع می‌كند، معنای دیگری اراده گردد، می‌گویند «استخدام» كرده است. «اصالة عدم الاستخدام» (1) اصلی...

Friday, May 13, 2016

اَصالَهُ الطَّهارة

هرگاه در طهارت یا نجاست امری تردید كردیم، با اجرای اصل طهارت حكم به طهارت می‌كنیم. مبنای این اصل روایتی است از امام صادق (علیه السلام) كه فرمود:...

Friday, May 13, 2016

أصالَةَ الصِّحْة

اگر عملی از كسی سر زد و شما در درستی آن شك داشتید، با اجرای این قاعده باید عمل او را حمل بر صحت كنید؛ و تمام آثار عمل صحیح را بر آن بار كنید،...

Friday, May 13, 2016

أصالَةُ الحَقیقة

هرگاه در كلام لفظی وجود داشته باشد كه آن لفظ دارای معنای حقیقی و مجازی باشد، و شنونده هم به هر دو معنی آگاهی داشته، اما احتمال می‌دهد قرینه‌ای...

Friday, May 13, 2016

اَصالَةُ الحِلّیة

معنی این اصل این است كه انسان نسبت به اشیاء موجود در خارج حق هرگونه دخل و تصرف را دارد، مگر در مواردی كه دلیل بر منع وارد شده باشد. پس هرگاه...

Friday, May 13, 2016

أصالَةُ التَّعْیین

هرگاه مكلّف بین انجام دادن دو دستور مردّد بماند، مثلاً بین وجوب انجام «الف» متعیّناً و یا وجوب انجام «الف» و «ب» و یا «الف» و «ب» و «ج» مخیّراً...

Thursday, May 12, 2016

أصالَةُ الحَظْر

حظر بر وزن هفت به معنای منع است، و محظور، یعنی ممنوع. اصل حظر شبیه اصل احتیاط است. عده‌ای عقیده دارند كه اشیاء در طبیعت از آن خداست، و انسان...

Thursday, May 12, 2016

أصاله التَخْییر

وقتی اصل تكلیف محرز و تردید در مكلف‌به باشد، و به بیان دیگر اصل الزام قطعی، اما تعلق آن به این یا آن مشكوك باشد، و جمع بین هر دو به صورت احتیاط...

Thursday, May 12, 2016

أصالة الإطلاق

اصاله الاطلاق از اصول لفظیه است. (در مقابل اصول عملیه). در صورتی كه لفظی بدون قید یعنی به صورت مطلق استعمال شده باشد، اما تردید داشته باشیم كه...

Thursday, May 12, 2016

أصالةُ البَرائه

هرگاه پس از مراجعه به ادله در تكلیف شرعی تردید حاصل شود، اصل برائت می‌گوید: تكلیف منتفی است. پس در موضوع اصل برائت «شك در تكلیف» اخذ شده است....

Thursday, May 12, 2016

أصالة الإحتیاط

اصالة الاحتیاط یا اصالة الاشتغال یا قاعده‌ی اشتغال عبارت است از: حكم شارع یا عقل به لزوم انجام دادن یا ترك جمیع محتملات تكلیف در مورد شك در مكلف‌به....

Wednesday, May 11, 2016

اِشْتِراك

اشتراك در مقابل ترادف است. اگر چند واژه دارای یك معنی باشند، آن واژه‌ها را مترادف گویند. مثل واژه‌ی انسان و بشر كه هر دو دارای یك معنی هستند....

Wednesday, May 11, 2016

اَصالَةُ الْاِباحه

هرگاه در حلال یا حرام بودن چیزی تردید كنیم، اصل اباحه جاری كرده حكم به عدم حرمت می‌كنیم. زیرا آنچه نیازمند نص است الزامات قانونی است، والا عدم...

Wednesday, May 11, 2016

إستقلالی

در موقع استعمال لفظ گاهی معنی را به عنوان آلت و حالت برای غیر ملحوظ می‌كنند، و زمانی مستقلاً و به «ماهو» موردنظر قرار می‌گیرد. اولی را آلی و...

Wednesday, May 11, 2016

إستقراء

در علم منطق وقتی سخن از حجت به میان می‌آید، گفته می‌شود حجت یا استدلال بر سه قسم است: الف. قیاس؛ ب.تمثیل؛ ج.استقراء.

Wednesday, May 11, 2016

اِسْتِصْحاب

استصحاب از ماده‌ی صحب، به معنای به همراه داشتن است. و در اصطلاح عبارت است از حكم به استمرار آنچه كه پیشتر وجود داشته است. به دیگر سخن رعایت وضع...

Tuesday, May 10, 2016

إسْتِحْسان

استحسان در لغت به معنای نیكو شمردن و پسندیدن است، و در اصطلاح تعاریف متعددی از آن ارائه شده است. و چون مذاهب حنفی، مالكی و حنبلی به قاعده استحسان...

Tuesday, May 10, 2016

اراده

اراده، در لغت و اصطلاح به صفتی از صفات خاصه‌ی نفس گویند، كه به ایجاد یا ترك عملی تعلق می گیرد. كتاب ترمینولوژی در تعریف اراده می‌نویسد: «اراده...

Tuesday, May 10, 2016