ناشناس
وسواس فکری و اضطراب درباره عواقب کارهایم را چگونه برطرف نمایم؟
سلام. من قبل از شروع کارها خیلی در مورد عواقب آن کار فکر میکنم و خصوصا کارهایی که قبلا انجام دادهام و نتیجه خوبی نداشته یا فشار زیادی به من وارد کرده و برای شروع هر کار جدید عواقب احتمالی آن کار خیلی فکرم را اذیت میکنه. خصوصا کارهایی که قبلا انجام دادهام و خیلی عذاب کشیده ام. یا کارهایی شبیه به آن کارهای عذاب آور.
خیلی وقتها یک کاری که دوست داشتم را را بدون پرس و جو و تحقیق انجام دادهام و اضطراب و فشار خیلی زیادی به من وارد شده و وقتی دوباره میخواهم همان کار یا کاری شبیه آن انجام دهم، به خودم میگم که نکنه دوباره اون فشارها تکرار بشه.
میخواستم بدانم تا چه حد آدم باید ریسک کنه و با وجود احتمال اشتباه یا عذاب کشیدن، کاری را انجام بدهد؟ چون آدم که از آینده خبر نداره و اینکه وقتی قبلا یه کاری را امتحان کردم و خیلی به من فشار اومده یا توش موفق نبودم به نظرتون منطقیه که دوباره یا سهباره اون کار را تکرار کنم؟
در ضمن من اضطراب و افسردگی و وسواسم زیاده و تحت نظر پزشک، داروی اعصاب مصرف میکنم.
مشاور: سیدامیرحسین موسوی تبار
با سلام، احترام و تشکر از مراجعه شما به سایت راسخون
از اینکه احساسات و دغدغههای خود را به اشتراک گذاشتید، متشکرم. این موضوع نشاندهنده آگاهی شما نسبت به خود و تلاش برای بهبود شرایط است. در ادامه، سعی میکنم به صورت جامع و با ارائه راهکارهای روانشناختی، دینی و تربیتی به سوالات شما پاسخ دهم.
1. روانشناسی و راهکارهای عملی
- اضطراب و ترس از آینده: اضطراب شما ناشی از ترس از تکرار تجربیات منفی گذشته است. این احساس طبیعی است، اما اگر بیش از حد باشد، میتواند مانع پیشرفت شما شود. یکی از راهکارهای موثر، "تقسیم کارها به مراحل کوچکتر" است. به جای اینکه به کل کار و عواقب آن فکر کنید، کار را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید و هر بار فقط روی یک بخش تمرکز کنید. این کار باعث میشود فشار روانی کمتری احساس کنید.
- تمرین ذهنآگاهی: ذهنآگاهی به شما کمک میکند تا در لحظه حال زندگی کنید و کمتر درگیر افکار منفی درباره آینده شوید. تمرینات تنفسی میتوانند به کاهش اضطراب کمک کنند.
- ارزیابی واقعبینانه: قبل از شروع هر کار، به جای تمرکز صرف بر عواقب منفی، سعی کنید یک ارزیابی واقعبینانه از شرایط داشته باشید. از خود بپرسید: "بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد چیست؟" و "چگونه میتوانم از پس آن برآیم؟" این کار به شما کمک میکند تا با دید بازتری تصمیم بگیرید.
- پذیرش عدم قطعیت: زندگی پر از عدم قطعیت است و هیچکس نمیتواند آینده را به طور کامل پیشبینی کند. یادگیری پذیرش این عدم قطعیت و تمرکز بر آنچه در کنترل شماست، میتواند به کاهش اضطراب کمک کند.
2. راهکارهای دینی و معنوی
- توکل به خداوند متعال: در آموزههای دینی، توکل به خداوند به معنای انجام تلاش و سپس واگذاری نتیجه به خداوند است. این نگرش به شما کمک میکند تا با اطمینان بیشتری قدم بردارید و از اضطراب ناشی از نتیجه کار کم کنید. قرآن میفرماید: «وَمَن یتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ؛ و هر کس بر خدا توکل کند، خدا او را کفایت میکند.» (آیه 3 سوره طلاق)
- تعقل، مشورت و استخاره: در آموزه های دینی سفارش شده در ابتدا انسان با بهره گیری از عقل خویش درباره کارها و عواقب آنها فکر نماید، سپس اگر سوال یا ابهامی داشت، با افراد آگاه در آن زمینه مشورت نماید و در نهایت اگر با تعقل و مشورت، هنوز قادر به تصمیم نبود با نیت توکل بر خداوند متعال استخاره نماید و به نتیجه استخاره عمل نماید. البته استخاره در مورد کارهای بسیار مهم است و نباید به گونه ای باشد که انسان برای هر کاری و موارد جزیی هم بخواهد استخاره نماید. این کارها میتوانند به شما کمک کنند تا با آرامش بیشتری تصمیم بگیرید.
- صبر و استقامت: در آموزههای دینی، صبر و استقامت در برابر مشکلات بسیار ارزشمند است. ممکن است برخی کارها در ابتدا سخت به نظر برسند، اما با صبر و تلاش، میتوانید بر مشکلات غلبه کنید. قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْرًا؛ همراه با سختی، آسانی است.» (آیه 6 سوره شرح)
3. راهکارهای تربیتی و خودسازی
- یادگیری از تجربیات گذشته: به جای اینکه از تجربیات منفی گذشته بترسید، سعی کنید از آنها درس بگیرید. از خود بپرسید: "چه چیزی از این تجربه یاد گرفتم؟" و "چگونه میتوانم در آینده بهتر عمل کنم؟" این نگرش به شما کمک میکند تا با دید مثبتتری به چالشها نگاه کنید.
- تعیین حد و مرز برای ریسکپذیری: هر فردی باید حد و مرزی برای ریسکپذیری خود تعیین کند. این حد و مرز به شرایط زندگی، تواناییها و اهداف شما بستگی دارد. سعی کنید در تصمیمگیریها، بین ریسکپذیری و احتیاط تعادل برقرار کنید.
- تکرار کارها با نگرش جدید: اگر کاری را در گذشته انجام دادهاید و نتیجه مطلوبی نگرفتهاید، به این معنا نیست که هرگز نباید آن را تکرار کنید. ممکن است این بار با تجربه بیشتر و نگرش متفاوت، نتیجه بهتری بگیرید. البته این به معنای تکرار بیهدف نیست، بلکه باید با تحلیل و برنامهریزی دقیقتر اقدام کنید.
نکات پایانی
- درمان اضطراب و افسردگی: از آنجایی که شما تحت درمان هستید، ادامه روند درمان و مصرف داروها را جدی بگیرید. همچنین، مشاوره با روانشناس به صورت حضوری میتواند به شما در مدیریت اضطراب و افسردگی کمک کند.
- پذیرش خود: خودتان را به خاطر اشتباهات گذشته سرزنش نکنید. همه انسانها اشتباه میکنند و این بخشی از فرآیند یادگیری و رشد است.
- تعادل بین ریسک و احتیاط: زندگی بدون ریسک ممکن نیست، اما باید بین ریسک و احتیاط تعادل برقرار کنید. هر تصمیمی را با دقت و بررسی انجام دهید، اما اجازه ندهید ترس از شکست شما را از حرکت بازدارد.
امیدوارم این راهکارها به شما کمک کنند تا با آرامش بیشتری به زندگی و تصمیمگیریهای خود نگاه کنید. به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید و همیشه میتوانید از کمک دیگران و منابع معنوی استفاده کنید. موفق و شادکام باشید