منظور از شریعت گذشته، هر یک از شرایعی است که خداوند بر انبیای پیشین نازل فرموده است، مانند شریعت موسی و عیسی (علیه السلام).

سدّ ذرایع عبارت است از منع شرعی از هر راه یا وسیله‌ای که از روی قصد یا بدون قصد به محرمات شرعی منجر شود. برخی سدّ ذریع را منع از هر حیله‌ای که ممکن است سبب ابطال حکم شرع شود، می‌دانند. سدّ ذرایع از

برای استحسان، تعریف‌های گوناگونی ارائه شده است. برخی گفته اند: استحسان، عدول از قیاسی به قیاسی قوی تر است. برخی گفته اند: استحسان آن چیزی است که مجتهد آن را نیکو تشخیص دهد. برخی استحسان را عدول

قیاس در لغت به معنای اندازه گیری و در اصطلاح اصولیان، همان تمثیل در اصطلاح منطق است که استدلال به حال جزئی بر جزئی دیگر است. هرچند قیاس مورد قبول اصولیان شیعه، به برهان برمی گردد. برای قیاس

حکم عقل موجب وصول به حکم شرع دانسته شده، به گونه‌ای که از علم به حکم عقلی، علم به حکم شرعی به دست می‌آید. مقصود از حکم عقل این نیست که عقل در برابر خداوند، حاکم به حکم شرعی است، بلکه مراد این است که

در کتاب‌های تفسیری و اصولی برای حجیت اجماع به آیاتی تمسک شده است که در ذیل به بررسی برخی از آنها می‌پردازیم:

از کلمات ارباب لغت استفاده می‌شود که مراد، نحو خاصی از عزم است که از آن به گونه‌های مختلفی تعبیر می‌شود؛ مانند: «إحکام النّیة» و «الإعداد و العزیمة علی الأمرِ» و «کأنّه جمع نفسَه له».

اطلاق و تقیید، عملی رایج در محاورات عقلایی است و قرآن مجید نیز بسیاری موارد، مطلقی را بیان کرده، سپس آن را تقیید کرده است که گاهی تقیید مطلق به صورت متصل آمده است؛ مانند تقیید اطلاق «أَحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ»...

برای دست یابی به سنت، راه‌های مختلفی وجود دارد. برخی راه‌ها انسان را به صورت قطعی به سنت می رساند و برخی قابلیّت آن را دارد که حاکی از سنت باشد، ولی به صورت قاطع، حاکی از سنت نیست.

«سنّت» در لغت به معنای طریقه، سیره اعم از آن که پسندیده و یا ناپسند باشد و در اصطلاح اصولیان، به معنای چیزی است که از جانب پیامبر (صلی الله علیه و آله) انجام گرفته [اعم از قول، فعل و تقریر آن حضرت] و این...