هو أبو المعالی سیف الدین سعید بن المظفر ، وقیل المطهر بن سعید الخبوشانی ، البارخرزی ، المعروف بسیف .عالم ، صوفی ، ریاضی ، أدیب ، شاعر .ولد بمدینة باخرز فی التاسع من شهر شعبان سنة 586 هـ .رحل إلى خوارزم ، وحضر بها دروس الشیخ نجم الدین کبرى ، ثم ارسله إلى بخارى لتکمیل دروسه .
عاصر کلاً من منکوقاآن وهولاکوخان المغولیین .
توفی ببخارى فی الخامس والعشرین من ذی العقدة سنة 658 هـ ، وقیل سنة 659 هـ ، وقیل سنة 653 هـ ، وقیل سنة 655 هـ ، ودفن بها .
له (دیوان شعر) ، ومن شعره :
گر من گنه جملة جهان کر دستم***لطف تو امیداست که گیرد دستم
گفتى که بوقت عجز دستت گیرم***عاجز تر از این مخواه کاکنون هستم
وله أیضاً :
تا کى بود این جور وجفا کردن تو***بیهوده دل خلایق آزر دن تو
تیغیست بدست آسمان خون آلود***گر بر تو رسد خون تو در گردن تو
وله أیضاً :
ها مردا هوى ها جوانمردا هوى***مردى کنى ونگاه دارى سرکوى
گر تیغ رسد چنانکه بشکافد موى***ز نهار که از دوست نگردانى روى
وله أیضاً :
أى ناله پیر خرقه پوش از غم تو***وى نعره رند باده نوش از غم تو
فریاد وفغان مى فروش از غم تو***در میکدها جوش وخروش از غم تو
المراجع :
الذریعة ج9 قسم2 ص485 وص486 ، هفت اقلیم (فارسی) ج2 ص165 وص166 ، تاریخ گزیده (فارسی) ص671 وص672 ، ریحانة الأدب (فارسی) ج3 ص146 ، نفحات الانس (فارسی) ص433 وص434 ، تاریخ جهان گشاى جوینى (فارسی) ج3 ص9 ، شد الازار ص121 ، مرآة الجنان ج4 ص151 ، جامع التواریخ (فارسی) ج2 ص172 ، ریاض العارفین (فارسی) ص84 ، لغت نامه دهخدا (فارسی) ج9 ص191 ، فرهنگ سخنوران (فارسی) ص283 ، مجمع الفصحا ج1 قسم2 ص695 ، فرهنگ معین ج5 ص844 .