هو محمود الخوارزمي ، الگنجوي ، المشهور بقتالي وپوريا ولي ، وقيل پورباي ولي ، وقيل پورياي ولي ، المعروف بپهلوان محمود .من عرفاء وشعراء ايران في أواخر القرن السابع وأوائل القرن الثامن الهجري ، وكان شجاعاً ، قويا .
له (ديوان شعر) ، وله مثنوية (كنز الحقايق) .
أصله من گنجه ، توفي بمدينة خيوق من توابع خوارزم سنة 722 هـ .
من شعره :
بهشت ودوزخت با تست در پوست***چرا بيرون زخود ميجوئى اى دوست
اگر تو خوى خوش دارى بهر كار***از آن خويت بهشت آيد پديدار
واگر خوى بدت اندر ربايد***از آن جز دوزخت چيزى نيايد
دهان تو كليدانى است هموار***زبان تو كليد آنرا نگهدار
بهشت ودوزخت را يك كليد است***كليدى اين چنين هرگز كه ديده است
كزو گه گل دمد در باغ وگه خار***گهى جنت گشايد زو گهى نار
زبانت را كليدى هم چنان دان***بدان كت آرزو باشد بگردان
در اين عالم مزن از نيك وبد دم***كه هم ابليس ميبايد هم آدم
المراجع :
الذريعة ج9 قسم1 ص159 وص160 وج18 ص151 . هدية العارفين ج2 ص407 . ريحانة الأدب (فارسي) ج1 ص311 وص312 . فرهنگ شاعران زبان پارسى (فارسي) ص120 وص121 . فرهنگ سخنوران (فارسي) ص468 . لغت نامه دهخدا (فارسي) ج13 ص513 . تذكره رياض العارفين (فارسي) ص125 وص126 . فرهنگ معين (فارسي) ج5 ص357 .