باسلام. تندخویی و هیجانات منفی افراطی فرزند شما مشخصه ی دوره ی سنی حساسی است که در حال گذراندن آن است. البته این به این معنی نیست که نباید نسبت به این رفتارها کاری انجام داد، ولی باید سعی کنید خیلی سنجیده تر و منعطف تر از دوره ی کودکی فرزندتان با رفتارهای نامناسب او برخورد کنید. تاحد امکان بهتر است که از مقابله به مثل و نشان دادن پرخاشگری و رفتارهای قهرآمیز نسبت به او خودداری کنید ولی در عین حال، قاطعیت خود را نیز حفظ نمایید. یعنی با استدلال و منطق، آن هم زمانی که فرزندتان در وضعیت خلقی آرامی قرار دارد، دلیل اشتباه بودن رفتارهایش را با او بازگو نمایید و انتظارات خود را به طور منطقی و بالحنی بدون توهین، کنایه و تحقیر بیان کنید. همچنین از او بخواهید که انتظاراتش از شما و خانواده و نیازهایی که دارد را با شما صادقانه در میان بگذارد. یعنی به عبارتی در یک گفتگوی منطقی آن هم در شرایطی که هر دو در وضعیت خلقی آرامی قرار دارید (ترجیحاً یک گفتگوی دو نفره ی پدر و پسری بدون حضور فردی دیگر) انتظاراتتان را به طورمتقابل با یکدیگر در میان بگذارید. نوجوان شما در این سن، نیازمند استقلال است ولی در عین حال، هنوز برای واگذاری اختیارات و مسئولیت ها به طور کامل، آماده نیست. زیرا در دوره ی نوجوانی، هیجانات، در حد بسیار بالایی هستند و همین ممکن است نوجوان را برای رفتارهای پرخطر، مستعد کند. یک نوجوان، بسیار تحت تاثیر هیجاناتش قرار دارد و به همین دلیل ممکن است از هرچیزی که در او هیجانی ایجاد کند استقبال نماید، حتی از سیگار کشیدن. بنابراین در این سنین، نه اعمال محدودیت مانند دوره ی کودکی توصیه می شود و نه رها کردن کامل نوجوان به حال خود. شما باید برای فرزند نوجوانتان "آزادی محدود" فراهم کنید. یعنی دامنه ای از آزادی و استقلال را به او بسپارید و مسئولیت بسیاری از کارها را به او بدهید اما در یک حاشیه ی امن. لازم است که شما دورادور به دوستان، روابط و حتی زندگی شخصی نوجوان خود، نظارت داشته باشید اما این نظارت نباید خیلی محسوس و افراطی باشد. همچنین لازم است که قوانینی معقول اما قاطعانه در نظام خانواده برقرار باشد. یعنی نوجوان باید بداند که شما علی رغم اینکه به آزادی او احترام می گذارید و شرایط سنی خاص او را درک می کنید، اما اگر بخواهد از خطوط قرمز خانواده که به خود او یا به خانواده آسیب می رساند، خارج شود، بعضی از امتیازها و امکانات مهم خود را که از شما دریافت می کند، به طور موقت از دست خواهد داد (تا زمانیکه رفتار خود را اصلاح کند). دلیل اینکار را هم برای او باید مستدل توضیح دهید که او در دوره ی حساسی قرار دارد و علی رغم اینکه به بلوغ فکری او احترام می گذارید، اما این نکته را هم در نظر دارید که هیجانات شدید او که خاص دوره ی نوجوانی است، ممکن است گاهی اجازه ندهد که او منطقی تصمیم بگیرد بنابراین تا ورود او به دوره ی سنی بزرگسالی، شما مجبور هستید بعضی از نظارت ها و محدودیت ها را برای او اعمال نمایید. در مورد مسئله ی سیگار کشیدن هم بهتر است که بدون پرخاش یا توبیخ و تحقیر و ... در یک بافت منطقی طبق همان حالتی که مطرح کردم، مسئله را با او در میان بگذارید. در پایان هم یک توصیه ی خیلی مهم برای شما دارم و آن این است که سعی کنید که هرچه بیشتر در جهت بهبود روابط خود با فرزند نوجوانتان بکوشید. زیرا قوی ترین ابزار تاثیر گذاری بر یک نوجوان، داشتن رابطه ی مطلوب و رضایت بخش با او است. یک نوجوان، بیشترین حرف شنوی را از کسی خواهد داشت که بهترین رابطه را با او دارد.