با تشکر از اعتماد شما به مشاوره راسخون: حکم دانشجویان و روحانیون سؤال 652. دانشجویانى که هر هفته حداقل دو روز براى تحصیل مسافرت مى‏کنند و یا کارمندانى که هر هفته براى کارشان سفر مى‏کنند، چه حکمى دارند؟ با توجه به این‌که آن‌ها هر هفته مسافرت مى‏نمایند، ولى امکان دارد به‌خاطر تعطیلى دانشگاه یا کارشان به مدت یک ماه در وطن اصلى خود بمانند و در خلال آن مدت مسافرتى نمى‏کنند، آیا بعد از گذشت یک ماه که سفر خود را دوباره آغاز مى‏کنند، نمازشان در سفر اول طبق قاعده شکسته و بعد از آن تمام است؟ پاسخ: در سفر براى تحصیل علم، نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست، اعم از این‌که سفرشان هفتگى باشد یا روزانه. ولى کسى که براى کار آزاد یا ادارى، مسافرت مى‏کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش هر ده روز حداقل یک مرتبه رفت و آمد نماید، باید از سفر سوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او هم صحیح است، و اگر بین دو سفرى که براى کار کردن مى‏رود، ده روز در وطن یا جاى دیگرى بماند، در سفر اولى که بعد از اقامت ده روزه براى کار کردن مى‏رود، نمازش شکسته است و نمى‏تواند روزه بگیرد. سؤال 653. دبیر شاغل در شهرستان رفسنجان مى‏باشم با توجه به پذیرفته شدن در مرکز عالى ضمن خدمت و مأموریت به تحصیلى آموزش و پرورش، سه روز ابتداى هفته را در شهرستان کرمان اشتغال به تحصیل دارم و بقیه ایّام هفته را در شهرستان خود به خدمت مشغولم، نظر حضرت‌عالى در مورد احکام نماز و روزه اینجانب چه مى‏باشد، آیا حکم دانشجو بودن بر ما جارى است یا خیر؟ پاسخ: اگر مأمور به تحصیل هستید نماز شما تمام است و مى‏توانید روزه بگیرید. سؤال 654. اگر یکى از طلاب علوم دینى قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا با این فرض مى‏تواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟ اگر شخصى براى کارى غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه‏اش چه حکمى دارد؟ پاسخ: اگر عرفاً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر براى انجام آن کارها حکم مسافرى را دارد که به‌خاطر شغل و کارش سفر مى‏کند، و اگر زمانى براى کارى غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست. سؤال 655. کسانى که مدت غیر معیّنى مسافرت مى‏کنند مانند طلاب علوم دینى که براى درس خواندن به حوزه علمیه مى‏روند و یا کارمندان دولت که براى کار به مدت غیر معیّنى به شهرى اعزام مى‏شوند، نماز و روزه این افراد چه حکمى دارد؟ پاسخ: بر محل تحصیل یا کار حکم وطن مترتّب نیست، مگر آن‌که آن‌قدر آن‌جا بمانند که عرفاً وطن آن‌ها محسوب شود. سؤال 656. طلبه علوم دینى در شهرى که وطن او نیست زندگى مى‏کند، اگر قبل از قصد اقامه ده روز مى‏دانسته و یا قصد داشته که به‌طور هفتگى به مسجدى که بیرون شهر واقع است برود، آیا مى‏تواند قصد اقامت ده روز کند یا خیر؟ پاسخ: هنگام قصد اقامت، قصد رفتن به کمتر از مسافت شرعى به مدت شش، هفت ساعت در مجموع ایام اقامت ضرر به صحّت‏ قصد اقامت نمى‏زند و تشخیص این‌که مقصدى که قصد رفتن به آن‌جا را دارد، آیا داخل در محل اقامت هست یا خیر، موکول به نظر عرف است.