پرداخت شهریه دانشگاه در دوران عقد بر عهده کیست ؟
با سلام و عرض ادب..
سوالی که از شما دارم اینه ک از لحاظ شرعی و عرفی پرداخت شهریه دانشگاه خانومم در دوران نامزدی به عهده منه یا پدرشون چون قبل ازدواج هیچ صحبتی در موردش نشده و حالا ب مشکل خوردیم..لطفا راهنمایی کنید..ممنون
مشاور: طیبه قاسمی
با عرض سلام و احترام خدمت شما برادر گرامی
برادر عزیز ،مشکل اصلی در این زمینه، تفاوت نگاه و فرهنگ دختر و پسر و به ویژه خانوادههای آنان است. گرچه عرف بر این است که پسر در این دوران تعهدات مالی زیادی نسبت به هزینههای مالی دختر بر عهده نداشته باشد، اما برخی خانوادهها معتقدند با جاری شدن خطبهی عقد تمام مخارج دختر بر عهدهی همسرش قرار میگیرد؛ چه در دوران عقد باشند و چه زندگی مشترک. به عنوان مثال بعضی خانوادهها عقیده دارند، پسر باید در دوران عقد، مخارج و هزینههای دانشگاه دختر را بر عهده بگیرد. در حالی که این موضوع از جانب خانوادهی پسر اصلاً منطقی و مورد پذیرش نیست.در این میان آنچه اهمیت دارد، تشابه فرهنگی و آداب و رسوم خانوادهی دختر و پسر در این زمینه است. درک این موضوع باید از دوران خواستگاری صورت بگیرد. خوب است دختر و پسر در جلسات خواستگاری و دفعات پایانی، دربارهی رسوم خانوادههایشان با یکدیگر صحبت کنند و به تفاهم برسند. بیشک گفتوگو در مورد این مسأله میتواند از بروز بسیاری مشکلات جلوگیری کنند.در جامعهی ما معمول است زن و شوهر تا زمانی که کنار یکدیگر قرار نگرفته و زندگی را زیر یک سقف شروع نکردهاند، به طور قانونی بعضی از وظایف را در مورد یکدیگر بر عهده نداشته باشند؛ یعنی دختر تا زمانی که خانهی پدر است، هزینههای عمدهی او مانند مخارج دانشگاه و حتی پول جیبیاش را از پدر میگیرد. بر اساس قانون پس از رفتن دختر به خانهی همسر، اگر شوهر هزینهی دانشگاه را قبول کند، یعنی دختر این موضوع را از شرط ضمن عقد تعیین کرده باشد، این هزینه بر عهدهی همسراست وگرنه شوهر وظیفهای در این زمینه ندارد.اما همانطور که گفته شد این موضوع از خانوادهای به خانوادهی دیگر متفاوت است و آنچه اهمیت دارد رسیدن به توافق بر سر آن است. همچنین مناسب است این موضوع پیش از آنکه باعث ایجاد مشکلات میان خانوادهها شود، با گفتوگو میان خود همسران به نتیجه قطعی و درست برسد تا مبادا بر سر مسائل اینچنینی شیرینی دوران عقد، به تلخی منجر شود.توجه شما را به حکم شرعی این سوال جلب میکنیم :
امام خمینی(ره) :زوج اگر تمکین داشته باشد نفقه واجب است هر چند به منزل شوهر نرفته باشد.آیت الله فاضل لنکرانی (ره): به نظر آقا وقتی عقد ازدواج بین زن و مرد خوانده می شود تمام احکام زن و شوهری بین آن جاری است و زن موظف به تمکین است
آیت الله خامنه ای(دام ظلّه):اگر زن تمکین از شوهر دارد نفقه ی او بر عهده ی زوج است.
آیت الله مکارم شیرازی (دام ظلّه):مادام که در خانه پدر است نه نفقه دارد نه اجازه برای خروج از منزل از سوی شوهر لازم است. آیت الله نوری همدانی (دام ظلّه) :اگر تمکین تام نباشد پرداخت نفقه بر زوج واجب نیست.
خلاصه اینکه اکثر مراجع تمکین را شرط میدانندچون نفقه را در مقابل تمکین خانم قرار میدهند . به این معنا که دختر خانم در دوران عقد ، دوشیزه خانم می ماند ولی بعد از عروسی ارتباطات همسری وزن و شوهری فراتر میشود و تمکین میکنند و نفقه تعلق میگیرد. پیشنهاد من این است که در فضایی به دور از تشنج و التهاب، صمیمانه و با محبت، و صریح و شفاف با او صحبت کنید، و اگر متقاعد نشد، از او بخواهید که خرجهایی را که تا الان متقبل شده است را به عنوان بدهی، برای شما حساب کنند و وقتی که رفتید خانه خودتان، آنجا از نفقه ماهیانه ، مبلغی را اضافه میکنید به عنوان این مخارج. البته سعی کنید دوران عقد طولانی نداشته باشید تا تعارضات اینچنینی زندگی شما را رو به سردی نبرد اگر این مساله، به حدی رسیده که موجب سلب آسایش و آرامش طرفین است، با برگزاری یک جلسه که بزرگترهای طرفین در آن حضور داشته باشند، به یک توافق جدیدی برسید و به آن عمل کنید.
با آرزوی خوشبختی و آرامش در زندگی برای شما