ناشناس
حکم درآمد حاصل از سیستمهای اقتصادی بلکچین، رمزارز یا بیت کوین چیست؟
سلام. وقت بخیر. میخواستم بدانم اگر با شرکتهایی که با سیستمهای اقتصادی بلکچین یا رمزارز یا بیت کوین کار میکنند، کار کنیم پولمان حلال است؟
مشاور: قربان منتظمی
کاربر محترم، از حسن اعتمادتان به مشاوره راسخون، تشکر میکنیم.
نظرات کلی علما در مورد بلاکچین و بیتکوین:
مراجع به دو دسته کلی تقسیم میشود: برخی آن را به دلیل ابهامات و عدم اطمینان به کلی جایز نمیدانند و برخی دیگر با رعایت شرایطی، آن را بلامانع میدانند.
دیدگاههای موافق:
برخی دیگر از علما، با توجه به اینکه بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال میتوانند به عنوان یک دارایی و ابزار مبادله مورد استفاده قرار گیرند، در صورت رعایت شرایطی مانند عدم وجود ربا و غرر در معاملات، آن را بلامانع میدانند.
بهطور کلی حکم خرید و فروش و تولید ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران است.
نکات کلیدی در دیدگاههای موافق:
- مالیت داشتن: ارز دیجیتال باید دارای ارزش و قابلیت معامله باشد تا از نظر شرعی قابل قبول باشد.
- عدم وجود ربا: معاملات نباید شامل بهره یا سود ربوی باشند.
- عدم وجود غرر: معاملات باید از ابهام و خطر دوری کنند و طرفین از شرایط معامله آگاه باشند.
- عدم استفاده در امور حرام: ارزهای دیجیتال نباید در فعالیتهای غیرقانونی مانند قمار یا خرید و فروش مواد مخدر استفاده شوند.
موافقان بر این عقیده هستند که بر اساس یک قانون کلی به نام “الأصل فی المعاملات الإباحة “، استفاده از رمز ارزها بر اساس قوانین اسلامی هیچ اشکالی ندارد؛ مگر آن که برخلاف قوانین شرعی اثبات شود. هر چیزی که از ویژگیهای زیر برخوردار باشد را میتوان به عنوان پول استفاده کرد:
1. از دید مردم با ارزش و قیمتی باشد.
2. وسیلهای برای اعتبار و محاسبه قیمتها شناخته شود.
3. بتوان با آن حساب و کتاب کرد.
4. اکثریت مردم آن را به عنوان وسیلهای برای تبادل در معاملات بشناسند.
دیدگاههای مخالف:
برخی از علما و مراجع تقلید، به دلیل ابهامات موجود در ماهیت بیتکوین، عدم پشتوانه مالی مشخص، نوسانات شدید قیمتی، و احتمال سوء استفاده، خرید و فروش بیتکوین را جایز نمیدانند.
از آنجا که در قراردادها و داد و ستدها، بهطور کلّی باید شرایط شرعی معاملات رعایت گردد، پس اگر فعالیت در بازار فارکس و مانند آن (رمز ارزها)، مشتمل بر «معامله ربوی» یا «قرض ربوی» یا «قمار و برد و باخت مالی» و مانند آن باشد، فعالیت مذکور حرام است.
از طرفی با توجه به ابهامات زیادی که بیت کوین دارد، از جمله اینکه منشاء استخراج این ارز روشن نیست و نیز غالباً اعتبار آن از سوی دولتها پذیرفتهنشده و همچنین منشاء سوءاستفادههای زیادی شده است، بنابراین معامله آن جایز نیست.
پس خرید و فروش ارزهای دیجیتالی که توسط شرکت معتبری پشتیبانی نمیشود محل اشکال است، ریرا این نوع داراییها و فعالیتهای غیرقانونی است و مفسده دارد و جای اشکال دارد.،
جمعبندی:
به طور خلاصه، حکم شرعی بلاکچین و بیتکوین از دیدگاه علما، به شرایط معاملات و نظر مرجع تقلید هر فرد بستگی دارد. برخی آن را به کلی جایز نمیدانند و برخی دیگر با رعایت شرایطی، آن را بلامانع میدانند. بنابراین برای اطلاع از فتوا و حکم شرعی معامله ارز دیجیتال، باید به دیدگاه مرجع تقلید خود اتکا کنید.
لطفا جهت اطلاع بیشتر به مطلب ذیل مراجعه نمایید:
https://rasekhoon.net/news/show/1651222