باسلام. خواهر گرامي به طور كلي انتظار مي رود كه كودكان با هوشبهر طبيعي در حدود 12 ماهگي اولين كلمات را به زبان آورند و در دو سالگي قادر به بيان جملات ساده و به تدريج مركب مي باشند. البته بعضي از كودكان نيز بدون مشكل خاص و يا علت معيني تا سه سالگي نمي توانند كلمات مفهومي را به زبان بياورندو در حدود سه سالگي به تدريج صحبت مي كنند. اما چنانچه كودكان بعد از سن 4 سالگي نتوانندكلمات و جملات مفهومي را به زبان بياورند، مي بايست نسبت به توان كلامي آنها توجه خاصي مبذول داشت. پس با اين شرح حال ممكن است كودكتان جزء افرادي باشد كه تنها دچار تاخير كلامي است نه مشكل ديگري. با اين حال بهتر است براي دست يابي به علت يا علل احتمالي تاخير كودك خود بهتر است به نكات و موارد زير توجه داشته باشيد و در صورت لزوم با متخصصان مربوطه مشورت نماييد. بتدا بهتر است با مشورت يك كارشناس گفتاردرمانگر و يا متخصص گوش و حلق و بيني از سلامت دستگاه گويايي كودكتان (زبان، زبان كوچك، لب ها ، دندان ها ، سقف ها و ...)اطمينان كامل پيدا كنيد، زيرا در مواقعي به دليل نقص دستگاه گويايي ، بچه ها در اداي كلمات به طور شمرده مشكل دارند. همچنين از آنجايي كه شنيدن، مهم ترين نقش را در مهارت گويايي دارد، لازم است ابتدا ميزان و چگونگي شنوايي فرزند شما مورد سنجش قرار گيرد. مشكل گويايي بعضي از كودكان به لحاظ ضعف شنوايي آنهاست. لذا بايد از سالم بودن دستگاه شنوايي كودك نيزاطمينان كامل حاصل حاصل نماييد. گاهي اوقات هم علت اختلال گويايي كودك مربوط به مشكلات عاطفي و رواني آنها مي شود. اگر سابقا دخترتان از چيزي يا كسي يا موقعيتي ، به طور جدي ترسيده باشد، احتمال دارد مشكل گويايي متاثر از آن شرايط باشد. در هر حال لازم است وضعيت عاطفي و رواني كودك نيز بررسي شود. با وجود اين بررسي ها اگر كودك شما از نظر دستگاه گويايي و شنوايي مشكلي نداشت و از نظر عاطفي و رواني هم براي شما روشن است كه مساله اي نداشته است و دچار اختلال خاصي نباشد مثل درخودماندگي، با اينكه گفته ايد دخترتان از لحاظ هوشي طبيعي است بهتر است از لحاظ ذهني هم بررسي شود. البته اگر تاخير كلامي كودك توام با تاخير حركتي ، عاطفي و اجتماعي باشد و به عبارت ديگر اگر كودك در همه ي زمينه ها ي رشد نسبت به همسالانش تاخير قابل توجهي داشته باشد (مثلا ديرتر بنشيند، ديرتر بايستد، ديرتر راه برود و ديرتر ارتباط برقرار كند) احتمال دارد از نظر ذهني دچار تاخير باشد. ولي اگر در اين زمينه ها مشكلي نداشته باشد از لحاظ ذهني مشكلي ندارد و بهتر است به بقيه موارد توجه بيشتري داشته بيشتري داشته باشيد.