کاربر ارجمند از اینکه به ما اعتماد کرده و «راسخون» را به عنوان منبع پاسخگویی به سؤالات خود برگزیدید، سپاسگزاریم. جدای از تفاسیر مختلف مبنی بر اثبات و یا رد چشم زخم، بعضی از آیات الهی به این موضوع پرداخته اند. بعضی از مفسران معتقدند از هیچ آیه ای نمی توان تاثیر منفی چشم را اثبات کرد. آیاتی که به ظاهر این موضوع را تایید می کنند، هر کدام با تفسیر خاص خود همراه است.(1) اصل چشم زخم در روایات و نیز خارج از آن، بر اثر تجربیات عرفی و حتی تجربیاتی که ریشه علمی دارد، ثابت شده است. اصل موضوع چشم زخم و تاثیر منفی آن در جان ها و اموال است.در محیط های اولیه و حتی متمدن ترس از این موضوع رایج بوده و هست . این خود نوعی پذیرش حقیقت داشتن آن به شمار می رود. چه بسا دلیل آن را به مسایل طبیعی مانند روح شخص چشم زننده بر می گردانده، از جمله گفته اند تاثیر چشم زخم به دلیل امواج تشعشع کننده از چشم شخص است که در اثر کنش ویژه ای در درون او پدید می آید. بیش تر به دلیل حسادت ناروا و چه بسا نا خود آگاه بوده که به گونه ای عمل می کند . این در بعضی شدت دارد و در بعضی خفیف است. تشعشعات سمی چیزی شبیه امواج الکتریسته است که در شخصی که دچار برق گرفتگی می شود تاثیر آنی دارد.طبیعی و عادی است، هر چند علت اصلی و ابعاد و ویژگی های آن از نظر علم نا شناخته باشد و جز با دعا و صدقه و توکل بر خدا امکان مقابله با آن نیز باشد.(2) هر گونه حادثه ای در نظام هستی، برخاسته از علت های به هم پیوسته مشخص و یا به ظاهر نامشخص است. علت ها به واسطه های انسانی و یا غیر انسانی مربوط به همه نوع موجود جاندار و بی جان در سیطره هستی بر می گردد .دقیقا مطابق با اقتضائات موجودات و تناسب ارتباط آن ها با هم می باشد. روابط همه موجودات در عرصه هستی، به گونه ای اسرار آمیز در جهت نفع و یا گاهی ضرر به هم تنظیم شده است. اقتضای جهان ماده جز این نیست. در مورد بعضی از افراد که به نظر می رسد چشم شان شور است، نمی توان قضاوت منفی کرد،زیرا تاثیر و تاثر نیروی مرموزی که در چشمان بعضی وجود دارد، بخشی از پدیده هایی است که در سلسله علل جهان هستی نهفته و ریشه در اسباب پنهان آفرینش دارد. به همین جهت هیچ کسی را نمی توان در جایی که اختیار با او نیست، مثلا به دلیل داشتن چشم شوری متهم و یا محکوم کرد حتی شیوع این نوع اتهامات به دیگران گناه هم دارد. چه بسا فرد یا افرادی که نسبت به دیگران نظر سویی دارند ، از نیروی مرموز چشم برخوردار باشند. علاوه بر این،به تجربه ثابت شده است که خود شخص نیز از تاثیر چشم زخم نسبت به خود ضرر می کند. در روایات به آن اشاره شده است که در ادامه می آید. علاوه بر این، امتحانش مجانی است.مثلا همین که نا خود آگاه به یادش بیفتد و با خود بگوید: چه عجب مدت طولانی است که مثلا سرما نخوردم و از ذکر خدا غافل شود،پس از مدت بسیار کوتاهی دچار سرما خوردگی می شود! از این قبیل تجربیات بسیار است. در منابع دینی و روایی، راه های مقابله با چشم زخم بیان شده است که می توان مراجعه نمود. در یکی از سایت های اینترنتی در باره چشم زخم و رفع آن، مطلب خوبی نوشته شده است: قرآن کریم مسأله چشم زخم را با توجه به آیه 51 سوره قلم تأیید می نماید . چشم زخم از نظر عقلى امر محالى نیست ،چه این که بعضى از دانشمندان امروزى معتقدند که در بعضى از چشم‏ها نیروى مغناطیسى خاصى نهفته شده که کارآیى زیادى دارد. حتى با تمرین و ممارست مى‏توان آن را پرورش داد. در روایات اسلامى نیز تعبیرات مختلفى دیده مى‏شود که وجود چنین امرى را اجمالا تأیید مى‏کند. در حدیثى آمده که امیرالمؤمنین (ع) فرمود: پیامبر اکرم (صلوات الله علیه ) براى امام حسن و حسین (سلام الله علیهما) این دعا را خواند: "اعیذکما بکلمات التامّه و اسماء الحسنى کلّها عامّه من شر السامّه و الهامه و من شرّ کلّ عین لامّه و من شر کل حاسد اذا حسد" یعنی : شما را به تمام کلمات و اسماى حسناى خداوند از شر مرگ و حیوانات موذى و هر چشم بد و حسود ،آن گاه که حسد مى‏ورزد مى‏سپارم. در نهج‏البلاغه آمده است: "العین حقّ و الرقى حق" یعنی: چشم زخم حق است . توسل به دعا براى دفع آن نیز حق است . در روایات آمده است : هرگاه از چشم زخم دیگران ترسیدید یا به چیزى با اعجاب نگاه کردید ،با گفتن ذکر شریف "ما شاء الله و لا حول و لاقوه الا بالله العلى العظیم" خود یا دیگرى را از آثار چشم زخم محافظت کنید . براى این منظور خواندن سوره‏هاى فلق، ناس ،توحید و حمد مناسب است. البته به معناى آن نیست که همه آنچه میان مردم به عنوان چشم‏زخم، خوانده مى‏شود، واقعاً درست باشد.(3) به این معنا که هر حادثه ای که گاهی مقارن و یا همزمان با شبهه چشم خوردن پیش می آید، نمی توان به عنوان اثر چشم دانست، شاید آن حادثه به علت دیگری مربوط باشد. نمی توان به کسی نسبت شوری چشم داد .چه بسا تهمت باشد . اثر بد تهمت، بدتر از چشم زخم است. از این رو در روایات آمده که تهمت زدن به برادر دینی، انسان را بی دین و بی ایمان می کند. پی نوشت ها: 1. معرفت، هادی، نقد شبهات قرآن کریم،قم، انتشارات موسسه فرهنگی تمهید، چاپ اول ، 1385 شمسی، ص 279 . 2. همان ،ص 283 . 3. سایت (http://www.niktop.com) .