سن بلوغ دختران
پرسش :
سنّ بلوغ دختران و مسائل مرتبط با بلوغ ویژه‌ی دختران را چگونه، چه وقت و چه کسی باید به آنها بگوید؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
کارشناسان چند بلوغ را برای بچّه‌ها بیان می‌کنند:
الف. بلوغ عبادی
اوّلین مورد بلوغ عبادی است که عبادات بر بچّه‌ها واجب می‌شود و آن نه سال قمری است است و به آن سنّ تکلیف می گویند.
گفتن مسائل این بلوغ که به وسیله آن بر بچّه‌ها احکام عبادی مترتّب می‌شود، توسّط همه می‌تواند انجام شود؛ یعنی هم پدر و هم مادر می توانند این کار را انجام دهند و چه خوب است که خصوصاً برای دخترها این زمان با یک جشن تکلیف ساده و زیبا همراه شود.
حتّی توصیه می‌شود که والدین در این زمان فرزند خود را نزد یک روحانی ببرند یا اگر برای آنها این امکان وجود دارد، دیداری با مراجع تقلید و علماء داشته باشند؛ تا إن‌شاء‌الله زمینه ای فراهم شود که فرزند تقلید خود را شروع کند و یک مرجع تقلید برای خود انتخاب کند.
ب. بلوغ جسمی
بخش دوم از بلوغ، بلوغ جسمی است؛ یعنی رسیدن به سنّی است که آن اتّفاق خاص در طول ماه برای دخترها رخ می‌دهد و آثار بلوغ در جسم آنها نمایان می شود. البته بروز این اتّفاق در دخترها متفاوت است؛ گاهی اوقات به جثّه‌ی آنها و گاهی به نُرم خانوادگی آنها بستگی دارد.
در این زمینه خوب است که این موضوع را مادر به آنها بگوید و مسائل آن را برایشان توضیح دهد؛ زیرا بلوغ دخترها با بلوغ پسرها تفاوت دارد. همانطور که در گذشته به آن اشاره کردیم، مسائل بلوغ پسرها را بهتر است که کارشناسی خارج از محیط خانه بیان کند و اگر ممکن نشد، پدر بگوید؛ یعنی اولویّت با شخص دیگر است. ولی برای دختران هیچ ایرادی ندارد که موضوع را خود مادر بیان کند.
زمان مناسب برای بیان موضوع
امّا این موضوع چه زمانی باید بیان شود؟ آیا وقتی که این اتّفاق برای فرزندمان افتاد، باید مسئله را برای او بیان کنیم؟
کارشناسان این کار را درست نمی‌دانند؛ چون با مشکلات خاصّی همراه است. اگر دختر از قبل آماده نشده باشد، ممکن است این اتّفاق و تغییرات فیزیکی او را نگران کند و برای او ترس و وحشت ایجاد کند؛ بنابراین، نیاز است که توضیحات لازم از قبل به او گفته شود.
مادر باید نشانه‌های بلوغ را برای دخترش بیان کند و به او بگوید که این اتّفاق خیلی طبیعی است و نباید نگران باشد.
اهمّیت مراقبت و رسیدگی مادر
چقدر خوب است در مراحل اوّل مادر به عنوان یک حامی در کنار دختر خود باشد و به او آرامش دهد تا ماه‌های اوّلی را که این اتّفاق برای او می‌افتد، به خوبی سپری کند. در مسئله‌ی بلوغ دخترها گاهی نیاز به آرامش روحی و روانی و گاهی نیاز به تغذیه‌ی مناسب دارند که مادران باید به آن دقّت کنند و رسیدگی‌های ویژه‌ای برای فرزند خود داشته باشند.
مادر باید مراقب باشد که رفتار خانواده با فرزند در آن دوران خیلی خوب باشد؛ چون این ویژگی ناخودآگاه باعث می‌شود که یک مقدار تحمّل‌پذیری بچّه‌ها از لحاظ سیستم عصبی پایین بیاید؛ لذا بچّه ها نیاز به مدارای بیشتری در این دوران دارند و مادران باید به عنوان بهترین حامی در کنار دختران خود باشند.
کارشناسان چند بلوغ را برای بچّه‌ها بیان می‌کنند:
الف. بلوغ عبادی
اوّلین مورد بلوغ عبادی است که عبادات بر بچّه‌ها واجب می‌شود و آن نه سال قمری است است و به آن سنّ تکلیف می گویند.
گفتن مسائل این بلوغ که به وسیله آن بر بچّه‌ها احکام عبادی مترتّب می‌شود، توسّط همه می‌تواند انجام شود؛ یعنی هم پدر و هم مادر می توانند این کار را انجام دهند و چه خوب است که خصوصاً برای دخترها این زمان با یک جشن تکلیف ساده و زیبا همراه شود.
حتّی توصیه می‌شود که والدین در این زمان فرزند خود را نزد یک روحانی ببرند یا اگر برای آنها این امکان وجود دارد، دیداری با مراجع تقلید و علماء داشته باشند؛ تا إن‌شاء‌الله زمینه ای فراهم شود که فرزند تقلید خود را شروع کند و یک مرجع تقلید برای خود انتخاب کند.
ب. بلوغ جسمی
بخش دوم از بلوغ، بلوغ جسمی است؛ یعنی رسیدن به سنّی است که آن اتّفاق خاص در طول ماه برای دخترها رخ می‌دهد و آثار بلوغ در جسم آنها نمایان می شود. البته بروز این اتّفاق در دخترها متفاوت است؛ گاهی اوقات به جثّه‌ی آنها و گاهی به نُرم خانوادگی آنها بستگی دارد.
در این زمینه خوب است که این موضوع را مادر به آنها بگوید و مسائل آن را برایشان توضیح دهد؛ زیرا بلوغ دخترها با بلوغ پسرها تفاوت دارد. همانطور که در گذشته به آن اشاره کردیم، مسائل بلوغ پسرها را بهتر است که کارشناسی خارج از محیط خانه بیان کند و اگر ممکن نشد، پدر بگوید؛ یعنی اولویّت با شخص دیگر است. ولی برای دختران هیچ ایرادی ندارد که موضوع را خود مادر بیان کند.
زمان مناسب برای بیان موضوع
امّا این موضوع چه زمانی باید بیان شود؟ آیا وقتی که این اتّفاق برای فرزندمان افتاد، باید مسئله را برای او بیان کنیم؟
کارشناسان این کار را درست نمی‌دانند؛ چون با مشکلات خاصّی همراه است. اگر دختر از قبل آماده نشده باشد، ممکن است این اتّفاق و تغییرات فیزیکی او را نگران کند و برای او ترس و وحشت ایجاد کند؛ بنابراین، نیاز است که توضیحات لازم از قبل به او گفته شود.
مادر باید نشانه‌های بلوغ را برای دخترش بیان کند و به او بگوید که این اتّفاق خیلی طبیعی است و نباید نگران باشد.
اهمّیت مراقبت و رسیدگی مادر
چقدر خوب است در مراحل اوّل مادر به عنوان یک حامی در کنار دختر خود باشد و به او آرامش دهد تا ماه‌های اوّلی را که این اتّفاق برای او می‌افتد، به خوبی سپری کند. در مسئله‌ی بلوغ دخترها گاهی نیاز به آرامش روحی و روانی و گاهی نیاز به تغذیه‌ی مناسب دارند که مادران باید به آن دقّت کنند و رسیدگی‌های ویژه‌ای برای فرزند خود داشته باشند.
مادر باید مراقب باشد که رفتار خانواده با فرزند در آن دوران خیلی خوب باشد؛ چون این ویژگی ناخودآگاه باعث می‌شود که یک مقدار تحمّل‌پذیری بچّه‌ها از لحاظ سیستم عصبی پایین بیاید؛ لذا بچّه ها نیاز به مدارای بیشتری در این دوران دارند و مادران باید به عنوان بهترین حامی در کنار دختران خود باشند.
