میزان دیه در صورت تقصیر راننده و مقتول

پرسش :

در جامعه امروزی بعضی از جاده‏ها از نظر راهنمایی کلاً یک ‏طرفه است و یا قسمتی از یک جاده یک‏طرفه است. اگر عابر یا دوچرخه سوار یا موتور سوار و غیره از مسیر غیرمجاز و در جهت خلاف حرکت می‌‏کند و دوچرخه سوار یا موتور سوار و غیره از طرف مقابل حرکت می‌‏کند، ولی با این که اصل حرکت او مجاز است، با سرعت غیر مجاز حرکت می‌‏کند؛ مثلاً اتومبیل باید با 50 کیلومتر حرکت کند، ولی با 100 کیلو متر یا بیشتر حرکت می‌‏کند و با هم تصادف می‌‏کنند و منجر به مرگ کسی می‌شود که اصل حرکت او خلاف مقررات بوده؛ آیا راکبی که اصل حرکت او مجاز بوده، ولی سرعت غیر مجاز داشته ضامن خون مقتول هست یا نه و در صورتی که ضامن باشد همه را ضامن است یا نصف؟

پاسخ :
مجاز بودن حرکت و مجاز نبودن آن و مجاز بودن سرعت و مجاز نبودن آن، تأثیری در اصل ضمان دیه ندارند و میزان در ضمان و عدم آن صدق استناد و عدم آن است پس اگر قتل مستند به خود مقتول بوده کسی ضامن نیست و اگر به دیگری مستند است ضامن است و اگر به هر دو مستند است بالنسبه حساب می‌شود.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر مقام معظم رهبری)، نشر قضا، قم، چاپ اول، 1390