ثواب برپایی مجالس عزاداری در منازل

پرسش :

آیا معصومین به برپایی مجالس سخنرانی و نیز مجالس عزای اهل بیت (علیهم السلام) در خانه‌های شخصی نیز توصیه فرموده‌اند؟

پاسخ :
در تشویق و دعوت به برپایی اجتماعات دینی و مجالس ذکر و احیای یاد و خاطره اهل بیت(ع) بویژه خاطره کربلا در هر مکان از جمله خانه‌های شخصی سفارش‌های فراوانی وارد شده تا به دنبال آن در چنین مجالس و محافلی، معارف دینی و ویژگی‌های ائمه(ع) و شهدا بیان شود. در این‌جا به برخی از این روایات اشاره می‌شود:

1. پیامبر اکرم(ص): «بر تو باد به برپایی مجالس ذکر (مجالس معارف دینی) و شرکت در آن».[1]

2. پیامبر اکرم(ص): «هر گاه به باغی از باغ‌های بهشت برخورد کردید، در آن حاضر شوید. سؤال شد: باغ‌های بهشت چیست؟ فرمود: مجالس ذکر (مانند اجتماعاتی که در آن یاد خدا و اهل بیت(ع) و حسین(ع) زنده می‌شود)».[2]

3. مالک جُهَنى می‌گوید: امام باقر(ع) فرمود: «هر کس در روز عاشورا، حسین(ع) را زیارت کند و در کنار قبرش گِریان باشد، خداوندت را در قیامت با دو هزار هزار ثواب حج، دو هزار هزارثواب عمره و دو هزار هزار ثواب جهاد، دیدار می‌کند که ثواب هر حج و عمره و جهادى، همانند ثواب حج‌گزار و عمره‌گزار و جهادگر همراه با پیامبر(ص) و امامان راستین(ع) است».

گفتم: فدایت گردم! براى آن کسى که در شهرها و مناطق دوردست است و نمی‌تواند به زیارت بیاید، چه هست؟

فرمود: «وقتى روز عاشورا می‌شود، به بیابان برود، یا روى بلندىِ خانه‌اش، با اشاره به امام حسین(ع) سلام کند و با جدّیت، بر قاتلش نفرین کند و پس از آن، دو رکعت نماز بگزارد. این کار را نزدیک ظهر، قبل از اذان، انجام دهد. آن‌گاه بر حسین(ع) مرثیه بسراید و بگِرید و سفارش کند کسانى که در خانه‌اش هستند، بر حسین(ع) گریه کنند و با ناله کردن بر حسین(ع)، در خانه‌اش ماتم بر پا کند و با هم براى گریستن، هم‌صدا شوند. من براى آنان، از طرف خدا ضمانت می‌کنم که اگر این کار را انجام دهند، همه این ثواب‌ها را به دست می‌آورند».

گفتم: فدایت گردم! هر گاه آنان، آن کارها را انجام دادند، شما این ثواب‌ها را بر عهده می‌گیرى و تضمین می‌کنى؟

فرمود: «من این را برایشان تضمین می‌کنم و چنان ثواب‌هایى را، براى هر کسى که این کارها را انجام دهد، بر عهده می‌گیرم ... هر کس چنین سوگوارى کند، برایش ثواب هزار هزار حج، ثواب هزارْ هزار عمره و ثواب هزار هزار جهاد، نوشته می‌شود که همه‌شان همراه با پیامبر(ص) بوده است و برایش ثواب مصیبت هر پیامبر و فرستاده و صدّیق و شهیدى که از زمانى که خدا، عالم را آفریده تا برپایىِ رستاخیز مرده و یا کشته شده، نوشته می‌شود».[3]

خَیثَمه گوید: پیش امام باقر(ع) آمدم تا با او وداع کنم. فرمود: «اى خیثمه! هر کس از دوستان ما را می‌بینى سلام برسان و آنها را به تقواى خداى بزرگ سفارش کن و این‌که توانگرشان بر فقیرشان توجه کند و قویشان بر ضعیف و زنده آنها بر جنازه میتشان حاضر شوند و در خانه‌ها به ملاقات یکدیگر روند؛ زیرا ملاقات آنها با یکدیگر موجب زنده ساختن امر ماست، خدا رحمت کند بنده‌اى را که امر ما را زنده دارد».[4]

4. امام باقر(ع): «خدا ببخشد بنده‌ای را که نام ما را زنده بدارد...».[5]

5. امام باقر(ع) به میسر فرمود: «آیا شما خلوت می‌کنید و گفتگو می‌نمائید و هر چه خواهید می‌گوئید؟ میسر گفت: آرى به خدا که ما خلوت می‌کنیم و گفتگو نموده هر چه خواهیم [از مختصات شیعه] می‌گوئیم، فرمود: «همانا به خدا من دوست دارم که در بعضى از آن مجالس با شما باشم، همانا به خدا که من بوى شما و نسیم شما (عقاید و اقوال شما) را دوست دارم، و شمائید که دین خدا و دین ملائکه او را دارید، پس [مرا به شفاعت و کفالت خود با] پرهیز از حرام و کوشش در طاعات کمک کنید».[6]

پی‌نوشت‌ها:
[1]. مفید، محمد بن محمد، الأمالی، محقق، استاد ولی، حسین، غفاری، علی اکبر، ص 222، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
[2]. ابن فهد حلّی، جمال الدین احمد بن محمد، عدة الداعی و نجاح الساعی، ص 253، دار الکتاب العربی، چاپ اول، 1407ق.
[3]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق، امینی، عبد الحسین، ص 174 – 175، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏2، ص 175، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[5]. صدوق، محمد بن على، مصادقة الإخوان، ص 34، کاظمیه، مکتبة الإمام صاحب الزمان العامة، چاپ اول، 1402ق.
[6]. کافی، ج ‏2، ص 187.

منبع: اسلام کوئست