احکام اجاره: سوال هفت

پرسش :

اگر کاروان دارى با مسافرى قرارگذاشته که مبلغى بگیرد و او را به عمره ببرد و تمام وسائل و امکانات اعم از گرفتن ویزا و بلیط رفت و برگشت هواپیما و... به عهده کاروان دار باشد. از آنجا که عربستان ویزا را در صورتى به مسافر زن مى دهد که محرم همراه داشته باشد و مسافر و کاروان دار هم آگاه به آن بوده اند و مسافر هم محرم ندارد، چنانچه کاروان دار بپذیرد به هر طریقى که شده ویزا را تهیه کند. مسافر هم با توجه به تعهد کاروان دار ثبت نام کرد و کاروان دار بلیط را گرفت ولى سفارت عربستان به دلیل نداشتن محرم، ویزا نداد و بلیط باطل شد. خواهشمند است بفرمایید ضرر بلیط به عهده مسافر است یا به عهده کاروان دار؟

پاسخ :
در فرض سؤال که مضمون قرارداد یک عمره در مقابل مبلغى پول بوده است، حال که کاروان دار نتوانسته این زن را به عمره ببرد، حق دریافت وجهى را از او ندارد و مخارج صرف شده از کاروان دار تلف شده است.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.