احکام قضایی | مسائل متفرقه: سوال هفده
پرسش :
قتلى واقع شده است و قاتل مردّد است بین دو نفر، و قاضى ظن اجمالى دارد که قاتل یکى از دو نفر است و شواهد و قرائن هم ظن قاضى را تأیید مى کند. در این صورت آیا مى شود با قرعه معین کرد که قاتل چه کسى است؟
پاسخ :
ظاهراً مورد از موارد لوث و قسامه است که اگر اصل قتل محرز شده و براى قاضى شرع اماره ظنیه قائم شده بر این که یکى از دو نفر قاتل است چنانچه دو متهم بینه بر رفع اتهام خود ندارند بر ولىّ دم است که اقامه قسامه کند که اگر اقامه کرد دیه ثابت مى شود و باید دو متهم با توافق خود مشترکاً یا با قرعه، دیه را، بپردازند و اگر اقامه قسامه نکرد بر دو متهم است که هر یک جداگانه براى رفع اتهام خود اقامه قسامه کنند که اگر اقامه کردند تبرئه مى شوند و دیه بر بیت المال است و اگر نکول کردند دیه بر آنان ثابت مى شود که باید به نحوى که قبلاً بیان شد بپـردازنـد و اگـر یکى از آنان اقـامه قسامـه کـرد تبرئه مى شود و دیـه بـر دیگرى است که باید بدهد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
ظاهراً مورد از موارد لوث و قسامه است که اگر اصل قتل محرز شده و براى قاضى شرع اماره ظنیه قائم شده بر این که یکى از دو نفر قاتل است چنانچه دو متهم بینه بر رفع اتهام خود ندارند بر ولىّ دم است که اقامه قسامه کند که اگر اقامه کرد دیه ثابت مى شود و باید دو متهم با توافق خود مشترکاً یا با قرعه، دیه را، بپردازند و اگر اقامه قسامه نکرد بر دو متهم است که هر یک جداگانه براى رفع اتهام خود اقامه قسامه کنند که اگر اقامه کردند تبرئه مى شوند و دیه بر بیت المال است و اگر نکول کردند دیه بر آنان ثابت مى شود که باید به نحوى که قبلاً بیان شد بپـردازنـد و اگـر یکى از آنان اقـامه قسامـه کـرد تبرئه مى شود و دیـه بـر دیگرى است که باید بدهد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.