احکام ارث | مسائل متفرقه ارث: سوال چهل
پرسش :
مرسوم است که شخص در زمان حیات اموال خود را به صورت سهم الارث بین ورثه خود تقسیم مى کند و بعد از فوت بین ورثه اختلاف حاصل مى شود، آیا این مسأله وجاهت شرعى دارد؟ همچنین آیا مى تواند در زمان حیات مقدار زیادى از دارایى خود را به یکى از ورثه مصالحه یا هبه کند به نحوى که ضرر به حقوق سایر ورثه داشته باشد؟
پاسخ :
اگر اموال خود را به صورت هبه یا صلح بین فرزندان خود تقسیم کرده است مانع شرعى ندارد و هر یک سهم واگذار شده را مالک هستند و اختلاف ورثه وجاهت شرعى ندارد. اما اگر وصیت کرده که بعد از فوتش هر کدام قسمتى معین را ببرند. در این صورت اگر وصیت مازاد بر ثلث نباشد نافذ است و اگر زاید بر ثلث باشد، مازاد بر ثلث منوط به اجازه ورثه است و اختلاف آنها بى مورد است و انسان مى تواند هر مقدار از دارایى خود را به یکى از ورثه مصالحه کند اگر چه به سایر ورثه ضرر وارد شود ولى بدون جهت تفاوت گذاشتن بین فرزندان مکروه است، خصوصاً اگر موجب اختلاف آنها شود.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
اگر اموال خود را به صورت هبه یا صلح بین فرزندان خود تقسیم کرده است مانع شرعى ندارد و هر یک سهم واگذار شده را مالک هستند و اختلاف ورثه وجاهت شرعى ندارد. اما اگر وصیت کرده که بعد از فوتش هر کدام قسمتى معین را ببرند. در این صورت اگر وصیت مازاد بر ثلث نباشد نافذ است و اگر زاید بر ثلث باشد، مازاد بر ثلث منوط به اجازه ورثه است و اختلاف آنها بى مورد است و انسان مى تواند هر مقدار از دارایى خود را به یکى از ورثه مصالحه کند اگر چه به سایر ورثه ضرر وارد شود ولى بدون جهت تفاوت گذاشتن بین فرزندان مکروه است، خصوصاً اگر موجب اختلاف آنها شود.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
