احکام خمس | سوال هشتاد و یک
پرسش :
زمینى که خریدارى شده تا از محصول آن خود و خانواده بهره‌مند شوند، آیا تخمیس پول آن زمین لازم است؟ اگر زمین ارتفاع قیمت داشته باشد، در هنگام تخمیس، ارزش قبل یا بعد را باید حساب نمود؟
پاسخ :
باسمه تعالى؛ چنانچه خود و عیال او از عین محصول زمین استفاده مى‌کنند، اگر بر پول خرید آن سال نگذشته و زمین هم در همان سال محصول داد، تخمیس پول لازم نیست؛ و تخمیس مقدار گران شده قبل از فروش زمین هم لازم نیست؛ و اگر زمین را به قیمت گرانتر از قیمت خرید فروخت، آن زیادى چنانچه در مؤونۀ سال صرف نشود، باید تخمیس شود؛ و اگر محصول زمین را مى‌فروشد و با آن معاش خود و عیالش را تأمین مى‌کند، زمین مزبور سرمایه محسوب مى‌شود؛ چنانچه پول آن را از درآمد بین سال داده، باید بعد از استثناى مؤونۀ یک سال، به قیمت فعلى تخمیس شود؛ و اگر بر پول خرید آن، سال گذشته، باید خمس آن پول را بدهد، و زیادىِ قیمت زمین قبل از فروش خمس ندارد؛ و همچنین اگر پول خرید زمین را تخمیس کرده، زیادى قیمت زمین قبل از فروش خمس ندارد؛ و چنانچه بعضى از محصول را خودشان مى‌خورند و بعضى را مى‌فروشند، بالنسبه حساب مى‌کنند؛ و در موارد مشکوک باید با حاکم شرع مصالحه کنند، و الله العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد اول، قم: نشر سرور، 1385.
باسمه تعالى؛ چنانچه خود و عیال او از عین محصول زمین استفاده مى‌کنند، اگر بر پول خرید آن سال نگذشته و زمین هم در همان سال محصول داد، تخمیس پول لازم نیست؛ و تخمیس مقدار گران شده قبل از فروش زمین هم لازم نیست؛ و اگر زمین را به قیمت گرانتر از قیمت خرید فروخت، آن زیادى چنانچه در مؤونۀ سال صرف نشود، باید تخمیس شود؛ و اگر محصول زمین را مى‌فروشد و با آن معاش خود و عیالش را تأمین مى‌کند، زمین مزبور سرمایه محسوب مى‌شود؛ چنانچه پول آن را از درآمد بین سال داده، باید بعد از استثناى مؤونۀ یک سال، به قیمت فعلى تخمیس شود؛ و اگر بر پول خرید آن، سال گذشته، باید خمس آن پول را بدهد، و زیادىِ قیمت زمین قبل از فروش خمس ندارد؛ و همچنین اگر پول خرید زمین را تخمیس کرده، زیادى قیمت زمین قبل از فروش خمس ندارد؛ و چنانچه بعضى از محصول را خودشان مى‌خورند و بعضى را مى‌فروشند، بالنسبه حساب مى‌کنند؛ و در موارد مشکوک باید با حاکم شرع مصالحه کنند، و الله العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد اول، قم: نشر سرور، 1385.
