شرط واگذاری رایگان اعیان مستحدثه به متولی | سوال سه

پرسش :

الف) توسط متولی، رقبه ای از املاک موقوفه به اجاره داده می شود که مستأجر با هزینه شخصی خود طبق نقشه سازمان اوقاف مورد اجاره را بازسازی می کند و تا خاتمه مدت اجاره منافع متعلق به وی باشد و فقط مبلغ مندرج در سند را به عنوان مال الاجاره به موقوفه بپردازد. ب) در انتهای ملک موقوفه منزلی موجود بوده که مستأجر منزل مذکور را خریداری و بدون اطلاع موقوفه با تجمیع عرصه رقبه موصوف و اراضی استیجاری موقوفه مبادرت به احداث بنا می نماید. ج) مستأجر از همان ابتدای کار سرقفلی حجرات و مغازه ها را واگذار و همچنین اجاره بهای آنها را دریافت می نماید. د) مستأجر در هنگام تجمیع بلا مجوز عرصه منزل خریداری و اراضی موقوفه و احداث بنا قسمتی از اراضی موقوفه را بدون جلب موافقت موقوفه برای راه عبور ملک خریداری شده خود اختصاص داده و با این عمل، اولاً ارزش ملک خود را صدها برابر افزایش داده است، ثانیاً با احداث بنا بر روی کل زمین (ملک شخصی و اراضی موقوفه) عملاً ملک ششدانگ موقوفه را به صورت مشاع درآورده است. هـ) در انقضای مدت اجاره بدون توجه به خاتمه مدت و شرط ۴ مندرج در سند اجاره نامه رسمی مبنی بر اینکه در خاتمه مدت یا حین الفسخ کلیه مستحدثات از هر جهت و بدون هیچگونه قید و شرطی متعلق به موقوفه بوده و مستأجر حقی نسبت به آن ندارد، تعداد دیگری از حجرات و مغازه های خالی را به نفع موقوفه مصادره نموده است. با عرض مراتب از محضر مقدس حضرتعالی استدعا دارد که: اولاً جواهر نظر عالی را در خصوص موضوع سرقفلی مغازه های خالی موجود و آن تعداد که مستأجر بعد از پایان مدت اجاره نامه رسمی واگذار نموده ابلاغ فرمایند. ثانیاً تکلیف شرعی موقوفه را در قبال اشاعه غیر قابل پیش بینی که مستأجر بدون جلب رضایت و موافقت موقوفه به وجود آورده است تعیین و امر به ابلاغ فرمائید.

پاسخ :
بعد از انقضاء مدت اجاره مستأجر هیچگونه حقی نسبت به موقوفه و آنچه متعلق به آن است ندارد و حق ندارد سرقفلی مغازه ها را به دیگران واگذار نماید و یا از مغازه ها استفاده نماید.
طبق شرطی که در ضمن عقد اجاره شده تمام مستحدثات ساخته شده در زمین موقوفه متعلق به موقوفه است و آنچه در زمین شخصی ساخته شده مربوط به مستأجر مذکور است و هیچ اشاعه ای در موقوفه به وجود نیامده بلکه مجرد اتصال موقوفه به ملک شخصی است و در صورتی که از زمین موقوفه مقداری برای راه عبور ملک شخصی استفاده کرده باید آن را به موقوفه برگرداند یا با نظر متولی شرعی راه عبور را با اجرتی که مصلحت وقف باشد اجاره نماید.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری