ضامن بودن فرد بخاطر تأخیر در پرداخت زکات فطره

پرسش :

اگر انسان زکات فطره را کنار بگذارد و قبل از پرداخت تلف شود، آیا فرد ضامن زکات فطره است؟

پاسخ :

1. اگر تمکّن پرداخت داشته است:

الف. ضامن است (حضرت امام و آیات عظام گلپایگانی، اراکی، فاضل، مکارم، نوری).(1)

ب. ضامن است و باید عوض آن را بدهد. همچنین اگر غرض صحیحی برای تأخیرداشته، مثلاً فقیر معیّنی را در نظرداشته، یا می خواسته تدریجاً به فقرا بدهد؛ بنابر احتیاط واجب ضامن است (آیت الله سیستانی).(2)

ج. در صورت افراط و تفریط ضامن است و بجز این، ضامن بودن محل اشکال است (آیت الله خویی).(3)
 

2. اگر تمکّن پرداخت نداشته است:

درصورت عدم افراط و تفریط فرد ضامن نیست (حضرت امام،آیات عظام گلپایگانی، اراکی، خویی، فاضل، سیستانی، مکارم، نوری).(4)
 
پی‌نوشت:
1- عروة الوثقی، ج 2، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، مسأله 3.
2- سیستانی، مجموعه استفتائات زکات فطره، مسأله 41 و زکات مال مسأله 193 و 194.
3- عروة الوثقی، ج 2، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، مسأله 3.
4- عروة الوثقی، ج 2، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، مسأله 3؛ سیستانی، مجموعه استفتائات زکات فطره، مسأله 41 و زکات مال مسأله 195. (تذکر: قید عدم افراط و تفریط را گلپایگانی، اراکی، خویی، فاضل و مکارم ذکر نکرده اند؛ ولی بدیهی است که مال زکات فطرۀ کنار گذاشته شده، امانت محسوب می گردد و عدم ضمان در وقتی است که امین در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد).

منبع: احکام فطریه و نماز عیدین، اداره پاسخگویی به سوالات آستان قدس رضوی، نشر قدس رضوی، 1392.