قرار دادن دست ها روی هم در نماز

پرسش :

قرار دادن دست ها روی هم در نماز به چه تاریخی برمی گردد؟

پاسخ :
در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله کسی از صحابه و اهل بیت علیهم السلام در نماز چنین کاری انجام نمی‌داد. پس از رحلت آن حضرت، مردم به فرمان خلفا، در نماز این عمل را انجام می دادند. این کار، نوعی احترام ایرانیان باستان به پادشاهان به شمار می آمده است. برخی نویسندگان، کیفیت عبادت زرتشتیان را چنین نقل کرده اند که عبادت و نماز آنان این بود که در مقابل خدا می ایستادند و دست بندگی را بر سینه شان می گذاشتند.

مسلمانان بر اثر ارتباطی که به ویژه پس از فتوحات اسلامی با دیگر ملت ها برقرار کردند، با آداب و سنن آنان آشنا شدند. از آنجا که در میان آنها هم نکات مثبت و منفی وجود داشت، برخی صحابه از روی اجتهاد و رأی خود، این نوع احترام و عمل را وارد نماز کردند.

صاحب جواهر در این زمینه می گوید:
از عمر حکایت شده که وقتی اسیران ایرانی را پیش او آوردند، به نشاط احترام جلوی او تکفیر (قبض)(1) انجام دادند. او از این عمل پرسید. پاسخ دادند که ما این کار را برای تواضع و خضوع پادشاهان خود انجام می دهیم. پس عمر این کار را در نماز نیکو شمرد.(2)

پی‌نوشت‌ها:
1- گذاشتن دست راست بر روی دست چپ در حال قیام نماز، دارای اسامی مختلفی از قبیل «تَکَتُّف»، «تکفیر» و «قبض» است.
2- جواهر الکلام، ج 11، ص 19.

منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، 1389.