شرایط اجراى حد سرقت

پرسش :

در چه صورتى حد بر سارق اجرا مى شود؟

پاسخ :
آنچه از مجموع روایات اسلامى استفاده مى شود این است که: اجراى این حدّ اسلامى (بریدن دست) شرائط زیادى دارد که بدون آن، اقدام به این کار جائز نیست از جمله این که:

الف ـ متاعى که سرقت شده باید حداقل یک ربع دینار(1) باشد.

ب ـ از جاى محفوظى مانند خانه، مغازه و جیب هاى داخلى سرقت شود.

ج ـ در قحط سالى که مردم گرسنه اند و راه به جائى ندارند نباشد.

د ـ سارق، عاقل و بالغ باشد، و در حال اختیار دست به این کار بزند.

هـ ـ سرقت پدر از مال فرزند، یا سرقت شریک از مال مورد شرکت این حکم را ندارد.

و ـ سرقت میوه از درختان باغ را نیز از این حکم استثناء کرده اند.

ز ـ کلیه مواردى که احتمال اشتباهى براى سارق در میان باشد که مال خود را با مال دیگرى احتمالاً اشتباه کرده است از این حکم مستثنى است.

و پاره اى از شرائط دیگر که شرح آن در کتب فقهى آمده است.

منظور از ذکر شرائط بالا این نیست که سرقت تنها در صورت اجتماع این شرائط حرام است، بلکه منظور این است که اجراى حدّ مزبور، مخصوص اینجا است و گرنه سرقت به هر شکل، به هر صورت، و به هر اندازه و هر کیفیت در اسلام حرام است.

پی نوشت:
(1). دینار عبارت است از یک مثقال شرعى طلاى مسکوک، و مثقال شرعى معادل 18 نخود یعنى 3 مثقال معمولى است.

منبع: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیۀ، چاپ سی و ششم، ج 4، ص 478.