اعتماد به نفس در کودکان؛ چرا و چگونه (بخش دوم)

 تلفن وسیلۀ ایده‌آلی برای تمرین اعتماد به نفس در بچه‌ها است.
 

چکیده: در قسمت اول مقاله با لزوم پرورش و تقویت اعتماد به نفس در کودکان آشنا شدیم. در این قسمت وارد تمرین­ های عملی برای رشد این مهارت می­ شویم؛ شما می­ توانید با انجام این سه فعالیت، که همگی با استفاده از تلفن و متناسب با نیازها و توانایی­ های کودکان در طی سال­های مختلف رشد آن­ها طراحی شده است، به این مهم دست یابید.

تعداد کلمات 1009  /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

امروزه بایستی کودکان را در برابر مشکلات و مسائل روانی واکسینه نماییم و این کار با آموزش مهارت­های زندگی به آنها عملی می‌گردد. در نتیجه آنها می‌آموزند که در دنیای پیشرفته و پیچیدۀ کنونی، چگونه زندگی نمایند که از آسیب‌پذیری کمتری برخوردار باشند و در رقابت­های اجتماعی همیشه بازنده نباشند؛ چگونه خطرات را از خود دور سازند و در مورد توانمندی­ های خود به باورهای پایداری برسند. مهارت­ های زندگی به انسانها می‌آموزد که چگونه شکنندگی را از خودشان دور ساخته و به مسائل زندگی به عنوان معماهای قابل حل نگاه کنند. اعتماد به نفس به عنوان یکی از مهم­ترین مهارت­ های زندگی محسوب می­شود. در ادامه مقاله قبلی به بحث اعتماد به نفس در کودکان می­ پردازیم.
 

وقتی بچه‌ها کوچکند، چندان مشکل نیست که به آنها کمک کنیم تا اعتماد به نفس به دست آورند. کارهای کوچک می‌توانند تأثیرات بزرگی داشته باشند. این کار را می‌توانید در خانه و با لوازمی مانند تلفن یا تلویزیون شروع کنید. تلفن در بیشتر خانه‌ها یافت می‌شود و وسیلۀ ایده‌آلی برای تمرین اعتماد به نفس در بچه‌هاست. بچه‌های کوچک از این وسیله استفاده می‌کنند تا با مادربزرگ یا دوستانشان تماس بگیرند. بچه‌های بزرگ‌تر نیز از این وسیله برای صحبت کردن استفاده می‌کنند؛ اما در عین حال اطلاعات خاصی نیز رد و بدل می‌شود.
در قسمت سه فعالیت ارائه شده است که همگی با استفاده از تلفن و متناسب با نیازها و توانایی­ های کودکان در طی سالهای مختلف رشد آنهاست:
 

  خواندن
  انجام کارها به ترتیب
  عمل به دستورالعمل ها
برای تمرین اولیۀ خواندن، نیاز به یک تلفن، چند تکه کاغذ کوچک مربع شکل، مدادشمعی یا مداد دارید. به فرزندتان شمارۀ تلفن خانه‌تان را بگویید یا نشان دهید. در حالی که هر شماره را به او نشان می‌دهید آن را جداگانه و با صدای بلند بخوانید.
هر شماره را روی یک تکه کاغذ بنویسید. حالا به فرزندتان نشان بدهید که چگونه آنها را به همان ترتیب شماره تلفن (از چپ به راست) بچیند. از او بخواهید شماره تلفن را از روی کاغذهایی که کنار هم چیده شده‌اند، با صدای بلند بخواند. در صورت نیاز به او کمک کنید.
به عنوان بازی کاغذها را به هم بریزید و بگذارید فرزندتان آنها را در کنار هم مرتب بچیند. ابتدا از او بخواهید کاغذها را به ترتیب شماره‌های روی شماره‌گیر تلفن بچیند و سپس این کار را بدون نگاه کردن به تلفن انجام دهد.
وقتی هر دو با هم بیرون می‌روید، از او بخواهید شماره تلفن خانه را بگیرد. این کار را وقتی انجام دهید که کسی در خانه باشد. به این ترتیب او از اینکه توانسته تماسی برقرار کند، خوشحال می‌شود.
 

  نوشتن
  سازماندهی اطلاعات
این فعالیت به فرزند شما کمک می کند یاد بگیرد از تلفن برای خبر دادن در شرایط اضطراری استفاده کند. این کار، به ویژه زمانی که بچه‌ها در خانه تنها هستند، اهمیت دارد. برای این کار احتیاج به دفتر تلفن، تلفن، ماژیک و کاغذ دارید.
از کودکتان بخواهید شماره تلفنهای آتش‌نشانی، گروه نجات و پلیس را که معمولاً در صفحۀ اول دفترچۀ تلفن هستند، پیدا کند. اگر چنین دفترچه‌ای ندارید، لیستی از شماره تلفن های مهم برای تماس در مواقع اضطراری تهیه کنید؛ شما می­توانید همراه با فرزندتان این لیست را کامل کنید و آن را کنار تلفن بگذارید. با هم نقش بازی کنید و توضیح دهید که هنگام گزارش دادنِ شرایط اضطراری چه بگویید. مثال: شخصی در خانه صدمه دیده است. بوی دود می‌آید، یا آتش‌سوزی شده است.
 

  بررسی مهارتها
  سؤال کردن
  انجام یک تحقیق
بچه‌ها می‌توانند برای کسب اطلاعات مورد نیاز از قبیل: «چه موقعی یک فیلم خاص شروع می‌شود» و «کتابخانه تا چه ساعتی باز است» با تلفن تمرین کنند. برای این کار احتیاج به یک تلفن، یک دفترچۀ تلفن و یک روزنامه دارید.
خانوادۀ شما می‌خواهد یک وسیلۀ مهم مانند ماشین لباسشویی بخرد. از فرزندتان بخواهید، دست کم آگهیهای دو روزنامه را نگاه کند و سپس با چند مورد از آنها تماس بگیرد تا اطلاعات بیشتری از فروشنده‌ها به دست آورد. مثلاً ضمانت شما به چه صورتی است؟ یا چه موقع می‌توانید ماشین لباسشویی را تحویل دهید؟ از فرزندتان بخواهید دست کم به دو فروشگاه زنگ بزند و جوابهایشان را مقایسه کند.
یا اینکه خانواده‌تان می‌خواهد برای گردش برنامه‌ریزی کند. قبل از بیرون رفتن باید نکته‌هایی را در نظر بگیرید.. بگذارید بچه‌ها محل بازدید را انتخاب کنند و با اتوبوسرانی تماس بگیرند. به این ترتیب خواهید دانست به چه طریقی می‌توانید به آنجا بروید و چه مدت طول می‌کشد و چقدر هزینه در بر دارد. برداشتن گوشی و پرسیدن این سؤالات نشان‌دهندۀ شجاعت نیست؛ اما به فرزندمان شهامت می‌بخشد و به اعتماد به نفس او کمک می‌کند.
اطراف ما پر از وسایلی است که به کودکان اعتماد به نفس می‌دهند. دوچرخه یکی از این وسایل است. بچه‌های کوچک‌تر یاد می‌گیرند، چگونه روی دوچرخه بایستند؛ بدون آنکه بیفتند. برای بچه‌های بزرگ‌تر هم وسیله‌ای برای حمل و نقل، مثلاً هنگام خرید است و حتی آنها می‌توانند در مسابقات دوچرخه‌سواری شرکت کنند.
 
 
تهیه و تنظیم: خانم حدیثه اسفندیار
منبع: محمد حسین سیاح طاهری و دیگران؛ (1395)، حقیقت مجازی، انتشارات مرکز ملی فضای مجازی