با دیر خوابیدن بچه ها چه کنیم؟

وقتی صحبت از بچه ها و خوابشان می شود، یکی از رایج ترین نگرانی هایی که از سوی والدین مطرح می شود این است چگونه کاری کنیم که فرزندانمان شب ها زودتر به رختخواب رفته و بخوابند؟ تقریباً همۀ پدرها و مادرها با این مشکل کودکان گرفتارند و برای بسیاری از پدر و مادرها، وقت خواب از زجر آورترین لحظات شبانه روز محسوب می شود. نکتۀ عجیب ماجرا اینجاست که بچه ها نسبت به بزرگترها به خواب بیشتری نیاز دارند اما با این وجود به دیر خوابیدن اصرار می ورزند. این رویه می تواند باعث کم خوابی هم برای بچه ها، هم والدین و هر کس دیگری که در خانه است، گردد. سؤالی که در اینجا مطرح می شود این است که چگونه می توان بچه ها را وادار کرد شب ها زود تر بخوابند؟ و مهم تر اینکه چگونه می توان برنامۀ خواب بچه ها را تنظیم کرد؟ در ادامه به برخی از این راهکارها اشاره می کنیم.
 

بسته به سن کودکانتان، ممکن است میزان نیاز آن ها به خواب متفاوت باشد. با جمع زدن میزان خواب شبانه و روزانه کودکتان می توانید به خواب مورد نیاز او پی ببرید. با دانستن میزان نیاز او می توانید برای زمان و میزان خوابش محدودیت ها و قوانینی وضع کنید. در ادامه به میزان خواب مورد نیاز برای هر گروه سنی اشاره می کنیم:

1 تا 4 هفته: بچه های تازه متولد شده حدوداً بین 16 تا 17 ساعت خواب نیاز دارند و ساعات بیداری آن ها نیز بین 1 تا 3 ساعت خواهد بود. یعنی پس از 1 تا 3 ساعت از خواب بیدار می شوند. بنابراین لازم است والدین ساعت خواب خود را با ساعت خواب نوزادان تنظیم کنند تا دچار کم خوابی نشوند.
 
1 تا 4 ماه: نوزادان در این سن تقریباً به همان میزان خواب (16 تا 17 ساعت) نیاز دارند، با این تفاوت که احتمالاً مدت خواب شبانه شان افزایش می یابد، البته معمولاً در طول شب به خاطر گرسنه شدن و یا خیس کردن خود از خواب بیدار خواهند شد.
 
4 ماه تا یک سال: نوزادان در این سن بین 14 تا 15 ساعت می خوابند. با این حال خیلی از آن ها کل طول شب را می خوابند و در طول روز تا 3 چرت هم خواهند زد. در این سن باید کم کم عادات خواب بچه را تنظیم کرد.
 
1 تا 3 سال: بیشتر نوپایان در این سن بین 12 تا 14 ساعت خواب نیاز دارند، اما معمولاً به علت مغایرت زمان خواب والدین و بچه ها، از این میزان کمتر می خوابند.
 
3 تا 6 سال: میزان خواب نرمال برای این گروه سنی بین 11 تا 12 ساعت در شبانه روز است. معمولاً بچه ها در این سن علاوه بر خواب شب، به چرت روز هم نیاز دارند.
  
7 تا 12 سال: در این سن بچه ها بین 10 تا 12 ساعت خواب نیاز دارند اما معمولاً بین 9 تا 10 ساعت می خوابند.
 
13 تا 18 سال: نوجوانان در این گروه سنی به 8 تا 10 ساعت خواب نیاز دارند اما به ندرت این مقدار می خوابند. بیشتر نوجوانان چیزی در حدود 6 تا 8 ساعت می خوابند.
 

داشتن برنامه و تشریفاتی مشخص قبل از خواب می تواند به میزان زیادی از استرس والدین و فرزندان کم کند. چنین برنامه ای موجب حس امنیت در کودکان شده و به آن ها کمک می کند برای خواب آماده شوند. بهتر است این برنامه ها حدوداً 15 تا 30 دقیقه طول بکشند. این برنامه ها شامل خاموش کردن تلویزیون،مسواک زدن، پخش یک موسیقی آرامش بخش، خاموش کردن چراغ ها، آرام صحبت کردن در خانه و حتی راه رفتن آرام باشد. همۀ این تغییرات به مغز کودک و حتی خودتان این پیام را می دهد که وقت خواب فرا رسیده است.

توجه نمایید آنچه مهم است ثابت بودن رویۀ شما در این برنامه هاست و لازم است هر شب به عنوان یک عادت این برنامه ها را در یک ساعت مشخص اجرا کنید.
 

محیط خواب کودکتان باید به خوابیدن او کمک کند. بهتر است اتاق کودک تاریک، ساکت و خنک باشد. برخی کودکان (خصوصاً کوچکترها) دوست دارند یک چراغ کم نور در اتاقشان روشن باشد.
 

تلویزیون، رایانه، بازی های کامپیوتری و دیگر وسایل الکترونیکی را از اتاق کودک خارج کرده و یا خاموش کنید. روشن بودن این وسایل به مغز این پیغام را می دهد که روز شده و وقت خواب نیست. یادتان باشد این وسایل باید حداقل یک ساعت قبل از زمان خواب خاموش شوند.
 

لازم است بچه ها در طول روز با ورزش و جنب و جوش انرژی خود را تخلیه نمایند تا شب ها راحت تر و سریع تر به خواب روند. با این حال در 3 ساعت منتهی به زمان خواب بهتر است از انجام فعالیت های بدنی سنگین پرهیز کنند.
 

کافئین محرکی است که مصرف آن به طور کلی برای کودکان توصیه نمی شود. با این حال اگر گاهی اوقات به کودک خود اجازه می دهید یک فنجان کوچک قهوۀ سبک میل کند، بهتر است این کار 3 ساعت قبل از زمان خواب نباشد. همچنین بهتر است قبل از خواب یک غذای سبک به بچه ها بدهید تا راحت تر به خواب بروند. یک لیوان شیر و یا میوه می تواند انتخابی مناسب باشد.
 

اگر تمام نکات بالا را رعایت کردید ولی باز هم کودک شما مشکل خوابیدن داشت، ممکن است به برخی از اختلالات خواب دچار شده باشد. لازم است به الگوی خواب شبانه و همچنین فعالیت های روزانۀ فرزندتان با دقت توجه کنید و آن ها را برای مدتی زیر نظر بگیرید. اگر احساس می کنید فرزندتان در طول روز احساس خستگی می کند، در انجام تکالیف مدرسه تمرکز لازم را ندارد و یا در خانه و مدرسه مشکلات رفتاری خاصی دارد، ممکن است همۀ این ها علائمی از اختلالات خواب باشند.
 
اگر احساس می کنید فرزندتان دچار چنین مشکلاتی است بهتر است در اولین فرصت به متخصص مراجعه کنید.
 
منبع: آلاسکا اسلیپ