عوامل فرهنگی-اجتماعی موثر بر ازدواج موفق (بخش دوم)

سازه های گوناگونی با بافت های اجتماعی پیش از ازدواج مرتبط هستند؛ از آن جمله حمایت شبکه های اجتماعی و بافت فرهنگی - اجتماعی است.
 

حمایت اجتماعی، به رفتارهایی که به صورت هیجانی یا ابزاری به منظور کمک به فردی دیگر انجام می شوند؛ گفته می شود (پیرس، ساراسون، ژوزف و هندرسون، ۱۹۹۶). رفتارهای حمایتی هیجانی معمولا موجب برقراری ارتباط، عشق یا اهمیت دادن به دیگری می شود. در رفتار حمایتی ابزاری برای مشکلات با تکالیف اختصاصی، کمک هایی فراهم می شود. دوکسی و هولمن (۲۰۰۲) معتقدند که تأیید و پذیرش طرف مقابل پیش از ازدواج یکی از شیوه های اندازه گیری حمایت هیجانی است. دلسرد کردن یا تداخل در اهداف زندگی با روابط طرف مقابل پیش از ازدواج، به عنوان رفتارهای غیر حمایتی برداشت می شوند.
 

برخی از عوامل جمعیت شناختی به عنوان نشانگرهای بافت فرهنگی - اجتماعی روابط در نظر گرفته می شود که عبارتند از: سن ازدواج، تحصیلات، درآمد، شغل، پایگاه اقتصادی - اجتماعی، نژاد و جنسیت. این عوامل با تولد، خانواده یا فرهنگی که فرد با خود وارد رابطه می کند، مشخص می شوند.
 

 افزون بر این، نژاد یا جنسیت؛ جزء الگوهای اجتماعی - فرهنگی هستند که از سوی فرهنگ به آنها معنا داده می شود. این عوامل تعیین می کنند که فرد چگونه خود را می بیند یا چه باوری نسبت به اینکه دیگران او را چگونه می بینند، دارد تا چگونگی عضویت آنها در یک گروه خاص مشخص شود.
 

سازه های گوناگونی با بافت های اجتماعی پیش از ازدواج مرتبط هستند؛ از آن جمله حمایت شبکه های اجتماعی و بافت فرهنگی - اجتماعی است. لویس و اسپانیر (۱۹۷۹) معتقدند هر اندازه زوجین حمایت بیشتری از جانب افراد مهم زندگی شان دریافت کنند، کیفیت زناشویی آنها بهتر خواهد شد. همچنین، آنها دریافتند که تأیید و پذیرش والدین از جانب همسر فرزندشان، سطح ارتباط با داماد با عروس با کیفیت زناشویی بیشتر در ارتباط است. شبکه های اجتماعی شامل خانواده، دوستان، آشنایان، همکاران و دیگران می شود که هر فردی با آنها در تعامل است.
 
دریافت حمایت یا دخالت شبکه روان شناختی فرد (شامل ارتباط و تعامل با افراد مهم زندگی فرد) به نظر می رسد که ارتباط تنگاتنگی با کاهش یا افزایش ثبات ارتباط زوجین داشته باشد (جانسون و میلاردو، ۱۹۸۴).
 
لارسون و هولمن (۱۹۹۴) معتقدند دریافت حمایت مثبت از جانب شبکه اجتماعی خود فرد و همسرش ارتباطی مثبت با میزان عشق، تعهد، ثبات زناشویی و رضایتمندی از روابط دارد؛ افزون بر این، دریافت مخالفت یا عدم ترغیب از جانب شبکه های اجتماعی در مورد ارتباط با ایجاد مشکل در روابط، به طلاق با جدایی می انجامد (سورا، ۱۹۹۰).
 
سپرچر و فلملی (۱۹۹۲) متوجه شدند حمایت ادراک شده از سوی خانواده و دوستان تأثیر زیادی بر عشق، تعهد و رضایتمندی از رابطه در مقایسه با حمایت دریافت شده از جانب خانواده با دوستان طرف مقابل دارد. همچنین، حمایت اجتماعی دوستان و خانواده، پیش بینی کننده مثبت کیفیت رابطه (پس از ۱۸ ماه از آغاز ارتباط) زوجین است.
 

تأیید و پذیرش همسر فرزند به ویژه (فرزند دختر) با کیفیت ارتباط پیش از ازدواج همبستگی دارد. بنابراین، والدین و شبکه های اجتماعی گسترده تر فرد روی روابط اثرگذار هستند و پشتیبانی آنها می تواند بر گسترش بیشتر کیفیت رابطه زوجین در طول زمان مؤثر باشد. دخالت شبکه های اجتماعی سبب تأخیر در پیشرفت ارتباط می شود، در حالی که حمایت آنها موجب ارتقا و گسترش ارتباط می شود (سورا، ۱۹۹۰).
 
وایت (۱۹۹۰) در پژوهشی نشان داد که مخالفت والدین با ازدواج همسری که فرزندشان انتخاب کرده است، ارتباط مستقیم با مشکلات زناشویی آینده آنها دارد. غیاثی، معین و روستا (۱۳۸۹) نیز نشان دادند معاشرت با والدین زن یا مرد تأثیری بر جدایی ندارد، اما رابطه و معاشرت با دوستان مرد طلاق را افزایش می دهد.
 
از سوی دیگر، تجاربی که افراد از گروه های خاص به واسطه نژاد، جنسیت، سطوح تحصیلات یا سایر موارد دارند، می تواند موجب محدود کردن با انجام کنش های لازم برای ارتباط زوجین شود. انتخاب شریک زندگی هم راستا با انتخاب رفتارهای ازدواج تحت تأثیر جامعه و گروهی که فرد به آن تعلق دارد؛ قرار می گیرد. سورا (۱۹۹۰) در مطالعه مروری انتخاب جفت (همسر)، به این نکته دست یافت که ویژگی های اجتماعی خاصی که در یک جمعیت توزیع شده است؛ تعامل اجتماعی و ازدواج افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. برای مثال، انتخاب فردی که هم مذهب است سبب محدود شدن انتخاب های افرادی می شود که در اقلیت های مذهبی قرار دارند.
  

اگرچه در مورد مدت آشنایی پژوهش علمی جامعی یافت نشد، اما می توان درباره وجود آشنایی پیش از ازدواج به پژوهش السون (۱۹۹۶) اشاره کرد که نشان داد بیشتر کسانی که با زوجین کار می کنند، معتقدند که سطوح تعاملات پیش از ازدواج به یقین زوجینی را که در آینده خوب عمل می کنند، از آنهایی که خوب عمل نمی کنند؛ متمایز می سازد.
 
ادامه دارد...
 
منبع: مشاوره پیش از ازدواج، مسعود جان بزرگی، صص195-197، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، اول، 1397.