با سلام و تشکر از شما برای مراجعه به بخش مشاوره راسخون

موضوع شما، هم رایج است و هم واقعاً طاقت‌فرسا، مخصوصا وقتی خسارت‌دیده در تصادف هیچ نقشی نداشته و معیشت خانواده هم وابسته به خودرو است. در ادامه قدم ‌به‌ قدم مطابق قوانین و رویه‌های فعلی شما را راهنمایی می‌کنم.

خلاصه وضعیت شما

- پدر شما مالک خودروی آسیب‌دیده است که نقشی در تصادف نداشته.

- مقصر تصادف مشخص شده و کروکی توسط افسر ترسیم شده.

- خودروی شما حدود ۴۳ روز در پارکینگ مانده‌است.

- روند رسیدگی به‌بسیار طول کشیده و بیمه می‌گوید باید اعتبار بیمه خسارت‌زننده بررسی شود.

مراحل پیشنهادی و نکات کلیدی حقوقی

۱. اجباری بودن بیمه و پرداخت خسارت

طبق ماده ۱ و ۲ قانون جدید بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث (مصوب ۱۳۹۵ و آخرین اصلاحات)، داشتن بیمه‌نامه معتبر، شرط پرداخت خسارت است و شرکت بیمه مقصر ملزم به جبران خسارت وارده به اشخاص ثالث (از جمله خودرو شما) است.

نکته: بیمه‌گر حق ندارد به بهانه ناقص بودن مدارک یا استعلام بیشتر از زمان‌های قانونی، پرداخت را به تعویق بیندازد. طبق آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۸ قانون (سال ۱۴۰۰)، حداکثر ظرف پانزده روز از تکمیل مدارک، باید پرداخت انجام شود. در صورت دیرکرد بیمه، خسارت تأخیر تأدیه نیز قابل مطالبه است.

۲. نقش صندوق تأمین خسارت‌های بدنی

در مواقعی که مقصر فاقد بیمه است یا بیمه‌اش اعتبار ندارد و همچنین اگر راننده شناخته نشود یا فرار نماید، صندوق وظیفه پرداخت خسارت را دارد.

طبق رویه جدید، صندوق موظف است پس از ارجاع مرجع قضایی (کلانتری، دادسرا یا شورای حل اختلاف) یا تقاضای ویژه بازمانده، ظرف یک ماه پس از تکمیل پرونده پرداخت کند.

شعب صندوق در اغلب شهرها ذیل بیمه مرکزی فعال هستند و نباید پرونده را به بهانه‌های غیرموجه معطل کنند.

۳. ترخیص خودروی توقیفی از پارکینگ

پس از ترسیم کروکی، تعیین مقصر، و تکمیل تحقیقات اولیه، خودرو فاقد نقش در تصادف نباید بیشتر از ایام ضروری در پارکینگ بماند.

بر اساس بخشنامه‌های انتظامی و دستورالعمل شورای عالی قوه قضاییه (سال ۱۴۰۲): اگر خودرو ابزار کسب و معیشت باشد یا مالک هیچ نقشی در تصادف نداشته، مامور پلیس (یا قاضی ناظر) مکلف به تسریع در صدور دستور رفع توقیف است و طولانی شدن توقیف، قابل اعتراض است و تعلل مأمور، تخلف اداری محسوب می‌شود.

درخواست رفع بازداشت خودرو و اعلام فوری ضرورت معیشتی در قالب دادخواست کتبی، حتماً حق شماست.

۴. پیگیری قوی‌تر خسارت خواب ماشین

علاوه‌ بر اثبات شغل و درآمدزایی خودرو (اسناد باربری، تاکسیرانی، مجوز کسب و…) طبق رأی وحدت رویه سال ۱۴۰۰ دیوان عدالت اداری و شعب تخصصی شوراهای حل اختلاف، «خسارت ایام خواب خودرو» نیز به نرخ کارشناسی رسمی قابل مطالبه است.

پیشنهاد می‌شود دادخواست مجزای خسارت خواب خودرو را (حتی قبل از دریافت خسارت بدنه) ثبت کنید تا مطالبه این مبلغ عقب نیفتد.

۵. راهکار حقوقی در برابر اطاله دادرسی و پاسکاری اداری

طبق دستورالعمل صریح قوه قضائیه و پلیس راهور (۱۴۰۳)، هیچ مرجعی حق ندارد بیش از مدت مقرر قانونی (معمولاً ۷۲ ساعت برای استعلام؛ نهایت ۲۰ روز برای رسیدگی کامل) پرونده شما را معطل کند.

اگر پاسکاری ادامه دارد، «با ثبت نامه کتبی (در دبیرخانه مرجع مربوط) و دریافت شماره پیگیری»، الزام قانونی ایجاد می‌شود. می‌توانید شکایت خود را در این مورد ثبت و پیگیری کنید. تجربه ثابت کرده پس از ثبت رسمی، پرونده‌ها سریع‌تر رسیدگی می‌شود.

۶. نکته ویژه:

اگر خودرو شما در پارکینگ آسیب بیشتری دیده یا قطعاتی از آن به سرقت رفته باشد، سازمان پارکینگ (متعلق به شهرداری یا پلیس) مسئول جبران خسارت است و می‌توانید جداگانه پیگیری کنید. حق دریافت خسارت بابت استهلاک یا کاهش قیمت بعد از تعمیر هم طبق نظریه کارشناس رسمی، وجود دارد.

نتیجه‌گیری:

۱. تابع مقررات جدید باشید: با اطلاع از جدیدترین آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی، روند پیگیری را تسریع کنید.

۲. مستندسازی: هر مرحله پیگیری، درخواست یا مراجعه خود را کتبی و با رسید رسمی ثبت کنید.

۳. شفافیت در مراجعه: اگر به بن‌بست یا پاسکاری برخورد کردید، حتماً از حق قانونی خود برای ثبت اعتراض یا شکایت رسمی در قوه قضائیه و بیمه مرکزی استفاده کنید.

4. خسارت خواب خودرو و استهلاک: با ارائه مستندات شغلی و نظر کارشناسی، خسارت ایام خواب و حتی کاهش ارزش ماشین را فراموش نکنید.

5. در صورت وقوع سرقت یا خسارت در پارکینگ: درخواست کارشناسی و مطالبه جداگانه از اداره پارکینگ مطرح کنید.

6. در صورت ادامه اطاله دادرسی، حتماً یک وکیل متخصص بیمه و تصادفات را برای پیگیری پرونده بگیرید تا روند کار سرعت گیرد.

امیدوارم با رعایت موارد فوق، حق شما سریع‌تر احقاق شده، خودرو و جبران خسارت به دست پدرتان برسد.