احکام حدود الهی | مسائل متفرقه: سوال سی‌ام
پرسش :
چند نفر با کارد و چاقو و چوب به مغازه و منزل شخصى حمله کرده و مغازه را به هم زده اند و اثاث و وسایل آن را از بین برده و شکسته اند، و زن و بچه او را ترسانده و تهدید به تکرار کرده اند، حکم این افراد چیست و مجازاتشان چگونه و تحت چه عنوانى است؟
پاسخ :
از قضیه مورد سؤال اطلاع ندارم، ولى خداوند متعال مى فرماید: (انما جزاء الذین یحاربون اللّه و رسوله و یسعون فی الارض فساداً أن یقتلوا أو یصلبوا أو تقطع ایدیهم و ارجلهم من خلاف أوینفوا من الأرض ذلک لهم خزی فی الدنیا و لهم فی الآخرة عذاب عظیم .(1)
و خلاصه، این قبیل افراد ـ چه دسته جمعى یا به تنهایى ـ چنانچه بالغ و عاقل و توانا باشند و با آلت کشنده، ولو مثل چوبى که به آن صدق آلت کشنده بکند، و به قصد ترساندن و بهم زدن نظم و افساد و اخلال اجتماع یا کشتن و ترور اشخاص یا غارت اموال مردم، علناً به آنان حمله و یورش آورند، مفسد و محارب هستند و تحت عنوان محارب و مفسد مجازات مى شوند و فرقى نیست که مرد باشد یا زن، در شب باشد یا در روز، در شهر باشد یا روستا، در خشکى و بیابان و صحرا باشد یا دریا و همچنین است اگر کسى بدین منظور به خانه و کاشانه و محل کسب و کار مردم هجوم آورد و خانه و زندگى آنها را به هم بزند، یا به آتش بکشد و آنان را بترساند، و حکم و مجازات چنین اشخاصى، طبق همان آیه شریفه که نقل شد و مطابق روایات معتبره، این است که آنها را بکشند، یا به دار آویزند، یا دست راست و پاى چپ آنها را قطع کنند یا از وطنشان آواره و تبعید کنند و احتیاط این است که مجازات هر مفسد و محاربى متناسب با جرم او باشد، پس اگر با سلاح یورش آورده و کسى را کشته او را بکشند یا به دار آویزند، و اگر مال مردم را غارت کرده مال را بگیرند و دست و پاى او راببرند، و اگر کسى را مجروح کرده پس از قصاص تبعیدش کنند، و اگر هم مال مردم را غارت کرده و هم کشته پس از گرفتن مال دست و پایش را ببرند و سپس او را بکشند و یا فقط بکشند، و اگر یورش آورده ولى موفق به کارى نشده فقط تبعیدش کنند و حداقل تبعید یک سال است و باید به مردم شهرى که به آنجا تبعید مى شود اعلام کرد که با او معاشرت و رفت و آمد نکنند و او را در تنگناى اقتصادى و اجتماعى قرار دهند.
پی نوشت:
1 ـ سوره مائده، آیه 33 .
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
از قضیه مورد سؤال اطلاع ندارم، ولى خداوند متعال مى فرماید: (انما جزاء الذین یحاربون اللّه و رسوله و یسعون فی الارض فساداً أن یقتلوا أو یصلبوا أو تقطع ایدیهم و ارجلهم من خلاف أوینفوا من الأرض ذلک لهم خزی فی الدنیا و لهم فی الآخرة عذاب عظیم .(1)
و خلاصه، این قبیل افراد ـ چه دسته جمعى یا به تنهایى ـ چنانچه بالغ و عاقل و توانا باشند و با آلت کشنده، ولو مثل چوبى که به آن صدق آلت کشنده بکند، و به قصد ترساندن و بهم زدن نظم و افساد و اخلال اجتماع یا کشتن و ترور اشخاص یا غارت اموال مردم، علناً به آنان حمله و یورش آورند، مفسد و محارب هستند و تحت عنوان محارب و مفسد مجازات مى شوند و فرقى نیست که مرد باشد یا زن، در شب باشد یا در روز، در شهر باشد یا روستا، در خشکى و بیابان و صحرا باشد یا دریا و همچنین است اگر کسى بدین منظور به خانه و کاشانه و محل کسب و کار مردم هجوم آورد و خانه و زندگى آنها را به هم بزند، یا به آتش بکشد و آنان را بترساند، و حکم و مجازات چنین اشخاصى، طبق همان آیه شریفه که نقل شد و مطابق روایات معتبره، این است که آنها را بکشند، یا به دار آویزند، یا دست راست و پاى چپ آنها را قطع کنند یا از وطنشان آواره و تبعید کنند و احتیاط این است که مجازات هر مفسد و محاربى متناسب با جرم او باشد، پس اگر با سلاح یورش آورده و کسى را کشته او را بکشند یا به دار آویزند، و اگر مال مردم را غارت کرده مال را بگیرند و دست و پاى او راببرند، و اگر کسى را مجروح کرده پس از قصاص تبعیدش کنند، و اگر هم مال مردم را غارت کرده و هم کشته پس از گرفتن مال دست و پایش را ببرند و سپس او را بکشند و یا فقط بکشند، و اگر یورش آورده ولى موفق به کارى نشده فقط تبعیدش کنند و حداقل تبعید یک سال است و باید به مردم شهرى که به آنجا تبعید مى شود اعلام کرد که با او معاشرت و رفت و آمد نکنند و او را در تنگناى اقتصادى و اجتماعى قرار دهند.
پی نوشت:
1 ـ سوره مائده، آیه 33 .
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
