احکام ارث | سوال چهل و پنج

پرسش :

پس از مرگ پدرم که از ترکۀ او ارث مى‌بردم، شوهرم را واداشتم تا حقّ خودم را از دیگر وارثان بگیرد، بعدها فهمیدم او با دریافت هزار تومان حقّ العرف، نه حقّ ارث، با آنان صلح کرده، و من این کار او را نپذیرفتم؛ آیا صلحى که در نبود و بى‌امضاى من کرده درست است؟ نیز آن مدت که حقّ من در دست دیگران بود، حقّ اجرة المثل دارم؟

پاسخ :
باسمه تعالى؛ چنانچه شوهرتان را فقط وکیل در مطالبه و دریافت سهم الارث نموده بودید و به او وکالت مطلق که شامل صلح در غیاب شما هم باشد نداده بودید، صلح مذکور بدون اجازۀ شما نفوذى ندارد، ولى اگر او را وکیل مطلق قرار داده بودید، صلح انجام شده نافذ است، و شما حقّ مطالبه بعد از آن را ندارید؛ و اگر شوهر ادعا کند که وکیل مطلق بوده و شما انکار دارید، باید او وکیل مطلق بودن را اثبات کند؛ و در فرض بطلان صلح، نسبت به زمینهایى که حقّ الارث شما است، حق مطالبۀ اجرة المثل را دارید، و الله العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد اول، قم: نشر سرور، 1385.