احکام ازدواج | ازدواج هاى مجاز: سوال دو

پرسش :

در منطقه کشمیر آزاد تعداد سادات به صدها هزار نفر مى رسد، که اکثریّت شان اهل سنّتند، البتّه در سال هاى اخیر جهشى براى استبصار سادات در کشمیر شروع شده و تعداد قابل توجّهى مستبصر گشته و این حرکت رو به تزاید است. اکنون مشکلى پیدا شده، و آن این که بعضى ها این خبر را منتشر کرده اند که در مکتب تشیّع احترام لازم براى سادات قائل نیستند و عقد هاشمیّه با غیر هاشمى را جایز مى دانند! نظر به این که علماى اهل سنّت اخیراً کتابى چاپ کرده و در آن فتاوى دو هزار نفر از مفتیان اهل سنّت از گذشته و حال را نقل نموده اند که عقد هاشمیه با غیر هاشمى جائز نمى باشد، و ما مستندى نداریم تا بتوانیم سادات را به طرف مکتب اهل البیت: تمایل دهیم و آنها را مستبصر نماییم. لطفاً بیان فرمایید. الف) عنوان سادات به چه کسانى اختصاص دارد؟ ب) آیا احترام سادات به لحاظ این که از سلاله پیغمبر هستند لازم است؟ ج) در مناطقى که عقد سیّده با غیر سیّد اهانت به خانواده سادات محسوب شود، چنین عقدى جائز چه حکمى دارد؟ د) اگر سیّدى دخترش را به غیر سیّد بدهد، یا دختر خودسرانه به عقد غیر سیّد درآید، بستگان آن سیّد، آن دختر و پسر را مى کشند. با توجّه به این مطلب، باز هم عقد سیّده با غیر سیّد جائز است؟ هـ) بعضى قبائل معروف که اجدادشان توسّط سادات مسلمان شده اند، از اسلاف خود وصیّت کتبى دارند که از خانواده سادات براى پسرانشان دختر نگیرند؛ ولى اگر سادات از آنها براى پسرشان خواستگارى کنند به آنها دختران خود را بدهند. آیا عمل نمودن به این وصیّت لازم است؟

پاسخ :
ازدواج سادات کثر الله امثالهم با غیر سادات ذاتاً اشکال ندارد و در عصر ائمّه (علیهم السلام) معمول بوده و گاهى افراد غیر سیّد براى این که کسب افتخارى کنند همسرى از سادات مى گرفتند و نهایت احترام را مبذول مى داشتند. ولى اگر در جایى این کار هتک محسوب شود، یا سبب مفاسدى گردد پرهیز از آن لازم است.
و سادات کسانى هستند که از طرف پدر به بنى هاشم منتهى مى شوند و مرحوم صاحب جواهر رضوان الله تعالى علیه در جلد 30 صفحه 106 به بعد، مواردى از ازدواج دختران هاشمى باغیرهاشمى را در عصر پیامبر و ائمّه (علیهم السلام) ذکر کرده است.

منبع: استفتائات جدید، آیت‌‌ الله العظمی مکارم شیرازی دام ظله، جلد 4، تهیه و تنظیم: ابوالقاسم علیان نژادی، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه ‌السلام، 1393.