صله رحم با فامیل هایی که حجاب را رعایت نمی کنند
پرسش :
اسلام تاکید زیادی نسبت به دیدار دوستان و آشنایان کرده است، ولی آیا لازم است با فامیل هایی که در خانواده شان حجاب اسلامی رعایت نمی شود رفت و آمد داشت؟ مثلا در خانه خاله یا عمه که از بستگان نزدیک بحساب می آیند اگر خود آنها و دخترانشان آداب اسلامی را رعایت نکنند بازهم باید با آنها همنشین شد؟ در مورد حجاب افرادی که به انسان محرم هستند توضیح دهید؟
پاسخ :
فلسفه صله رحم، زنده نگه داشتن روح دوستى و انسجام اخلاقی و اجتماعى است. در این میان خویشان و اقوام در اولویت توجه و دوستى قرار دارند. «صله رحم» براى خوشبینى و تقویت روح خیر خواهى در انسان نسبت به خویشان است.
مقصود از ارحامی که باید مورد صله قرار بگیرند، پدر و مادر و پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها، برادران و خواهران و فرزندان شان، عمو و عمه و دایی و خاله و فرزندان شان هستند و مقصود از صله رحم که اسلام فرموده، آن است که انسان از حال خویشان مطلع باشد. اگر مشکلى دارند، در حد توان حل کند. لازمه این کار آن نیست که حتما به خانه افراد بروند، بلکه اگر به وسیله تلفن و نامه هم از حال آن ها با خبر شوند، کافى است. در حدیثى نقل شده که «صلوا ارحامکم و لو بالسلام؛ صله رحم کنید، گر چه با یک سلام کردن باشد».(۱) بنابراین قطع رحم جایز نیست، اما صله رحم نیاز به ارتباط نزدیک داشتن نیست.
صله رحم با تمام آثار و فواید دنیوی و اخروی زیادی که دارد در برخی مواقع استثنائاتی هم دارد که بستگی به شرایط افراد دارد، ازجمله رفت و آمد با افرادی که موجب آلودگی به گناه و اثر پذیری از اعضای خانواده یا خود فرد باشد یا موجب ضرر رساندن باشد، در این گونه موارد لازم است که رفت و آمد قطع شود، ولی صله رحم به نحو دیگری ادامه یابد.
بنابراین در مورد سوال چنان چه احتمال تاثیر در نهی از منکر را نمی دهید و یا احتمال تاثیر منفی از جانب ایشان بر خود و خانواده خویش را می دهید، می توانید ارتباط خود را حداقل و در حد اطلاع از حال ایشان محدود کنید.
و اما در خصوص حجاب محارم:
یکی از اصول مهمه در نهادینه سازی عفاف در میان جامعه به خصوص حریم خانواده، رعایت اصل مهم حیا در اجتماع و خانواده است که یکی از شاخه های آن، پوشش محارم و از جمله اعضای خانواده است. متاسفانه بعضی از افراد به بهانه محرم بودن با فرزندان، خواهران و برادران خود، حدود لازم را نادیده می گیرند و در طرز لباس پوشیدن، دقت کافی مبذول نمی دارند.
مهم در نوع پوشش محارم آن است که پوشش انتخاب شده با حیا معارض نباشد. البته منظور این نیست که افراد در مقابل محارم خود دقیقا همان پوششی را داشته باشند که در مواجهه با غیر محارم خود دارند، بلکه مراد رعایت حیای پوششی در کنار محارم است. چرا که رعایت حیا نزد محارم با حکم شرعی پوشش نزد ایشان دو امر جداست.
امام علی (ع)حیا را سبب عفت می دانند: «سبب العفه الحیا» (۲) هر قدر این احساس شرم در انسان بیش تر باشد، عفت او نیز بیش تر خواهد بود. حضرت علی (ع)فرمود:«اعفکم احیاکم؛ با عفت ترین شما، با حیاترین شماست.»(۳)
گر حیا نبود، بیفتد رسم عصمت از میان ور حجابی در میان است، از تقاضای حیاست.
بی توجهی به رعایت اصل مهم حیا در کلیه شئون زندگی فردی،خانوادگی و احتماعی از سوی فرد و اعضای خانواده و جامعه، لطمات غیر قابل جبرانی را وارد می کند.
پی نوشت ها:
۱. علامه مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ ه.ق، ج۷۴، ص ۱۶۲.
۲. آمدى، عبدالواحدبن محمد تمیمى، غررالحکم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى قم، ۱۳۶۶ ه ش، ص ۲۵۷.
۳. همان، ص ۲۵۶.
منبع: www.soalcity.ir
فلسفه صله رحم، زنده نگه داشتن روح دوستى و انسجام اخلاقی و اجتماعى است. در این میان خویشان و اقوام در اولویت توجه و دوستى قرار دارند. «صله رحم» براى خوشبینى و تقویت روح خیر خواهى در انسان نسبت به خویشان است.
مقصود از ارحامی که باید مورد صله قرار بگیرند، پدر و مادر و پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها، برادران و خواهران و فرزندان شان، عمو و عمه و دایی و خاله و فرزندان شان هستند و مقصود از صله رحم که اسلام فرموده، آن است که انسان از حال خویشان مطلع باشد. اگر مشکلى دارند، در حد توان حل کند. لازمه این کار آن نیست که حتما به خانه افراد بروند، بلکه اگر به وسیله تلفن و نامه هم از حال آن ها با خبر شوند، کافى است. در حدیثى نقل شده که «صلوا ارحامکم و لو بالسلام؛ صله رحم کنید، گر چه با یک سلام کردن باشد».(۱) بنابراین قطع رحم جایز نیست، اما صله رحم نیاز به ارتباط نزدیک داشتن نیست.
صله رحم با تمام آثار و فواید دنیوی و اخروی زیادی که دارد در برخی مواقع استثنائاتی هم دارد که بستگی به شرایط افراد دارد، ازجمله رفت و آمد با افرادی که موجب آلودگی به گناه و اثر پذیری از اعضای خانواده یا خود فرد باشد یا موجب ضرر رساندن باشد، در این گونه موارد لازم است که رفت و آمد قطع شود، ولی صله رحم به نحو دیگری ادامه یابد.
بنابراین در مورد سوال چنان چه احتمال تاثیر در نهی از منکر را نمی دهید و یا احتمال تاثیر منفی از جانب ایشان بر خود و خانواده خویش را می دهید، می توانید ارتباط خود را حداقل و در حد اطلاع از حال ایشان محدود کنید.
و اما در خصوص حجاب محارم:
یکی از اصول مهمه در نهادینه سازی عفاف در میان جامعه به خصوص حریم خانواده، رعایت اصل مهم حیا در اجتماع و خانواده است که یکی از شاخه های آن، پوشش محارم و از جمله اعضای خانواده است. متاسفانه بعضی از افراد به بهانه محرم بودن با فرزندان، خواهران و برادران خود، حدود لازم را نادیده می گیرند و در طرز لباس پوشیدن، دقت کافی مبذول نمی دارند.
مهم در نوع پوشش محارم آن است که پوشش انتخاب شده با حیا معارض نباشد. البته منظور این نیست که افراد در مقابل محارم خود دقیقا همان پوششی را داشته باشند که در مواجهه با غیر محارم خود دارند، بلکه مراد رعایت حیای پوششی در کنار محارم است. چرا که رعایت حیا نزد محارم با حکم شرعی پوشش نزد ایشان دو امر جداست.
امام علی (ع)حیا را سبب عفت می دانند: «سبب العفه الحیا» (۲) هر قدر این احساس شرم در انسان بیش تر باشد، عفت او نیز بیش تر خواهد بود. حضرت علی (ع)فرمود:«اعفکم احیاکم؛ با عفت ترین شما، با حیاترین شماست.»(۳)
گر حیا نبود، بیفتد رسم عصمت از میان ور حجابی در میان است، از تقاضای حیاست.
بی توجهی به رعایت اصل مهم حیا در کلیه شئون زندگی فردی،خانوادگی و احتماعی از سوی فرد و اعضای خانواده و جامعه، لطمات غیر قابل جبرانی را وارد می کند.
پی نوشت ها:
۱. علامه مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ ه.ق، ج۷۴، ص ۱۶۲.
۲. آمدى، عبدالواحدبن محمد تمیمى، غررالحکم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى قم، ۱۳۶۶ ه ش، ص ۲۵۷.
۳. همان، ص ۲۵۶.
منبع: www.soalcity.ir
