سیمای سوره قارعه

پرسش :

ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره قارعه چیست؟

پاسخ :
نام: تنها نام این سوره «قارعه» به معنای کوبنده است که یکی از نام های رستاخیز بوده و از آیه اول این سوره گرفته شده است.

شمارگان: دارای 11 آیه و 36 کلمه و 150 حرف است.

نزول: سوره قارعه در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرود آمد. این سوره بعد از سوره قریش و قبل از سوره قیامت به عنوان بیست و نهمین سوره بر پیامبر صلی الله علیه و آله فرود آمده امّا در چینش کنونی قرآن صد و یکمین سوره بشمار می آید.

فضایل: در حدیثی از امام باقر علیه السلام حکایت شده که: «هر کس سوره قارعه را بخواند، خدای متعال او را از فتنه ایمان آوردن به دجّال حفظ می کند و او را در قیامت از چرک جهنّم دور می دارد ان شاء اللّه.»(1)

البته روشن است که این آثار سوره برای کسی است که آن را بخواند و در راستای محتوای آن حرکت کند و اعمال نیک خویش را افزایش دهد. تا از فتنه و عذاب نجات یابد.

اهداف: محور اساسی این سوره معاد و هشدار در مورد آن است.

مطالب: مهمترین مطالب این سوره عبارتند از:
1. بیان یکی از نام های رستاخیز و اشاره ای به عظمت آن. (آیات 1-3)
2. اشاره ای به حوادث هولناک آستانه رستاخیز. (آیات 4-5)
3. اشاره ای به فرجام نیک پرکاران نیکوکار. (آیات 6-7)
4. اشاره ای به فرجام عذاب آلود کم کاران گناهکار. (آیات 8-9)
5. اشاره ای به یکی از نام های دوزخ یعنی هاویه. (آیات 9-11)

پی‌نوشت‌:
(1) مجمع البیان، ج 10، ص 530.

منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش.