سبک های تصمیم گیری

بهترین سبک تصمیم گیری، سبک عقلانی است.
 

چکیده: در زندگی خود با افراد بسیاری مواجه شده اید که از تصمیمی که در موقعیتی خاص گرفته اند پشیمان هستند و نیز در مقابل این افرادی را می بینید که از تصمیم خود راضی بوده اند. علت این امر در به کارگیری سبک های مختلف تصمیم گیری است. با ما همراه باشید تا در این مورد بیشتر بدانید.

تعداد کلمات 631 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه

 

تصمیم گیری که فرایندی پیچیده و شامل انواع توانایی های فکری و برخورداری از اطلاعات کافی است، سبک های مختلفی دارد و افراد به شیوه های مختلف و گهگاه ثابتی در زندگی خود تصمیم هایی می گیرند. سبک های تصمیم گیری به نحو فزاینده ای با ویژگی های شخصیتی افراد مرتبط است و این ویژگی ها، شیوه نسبتاً پایداری را در تصمیم گیری فرد ایجاد می کند.
ما اکنون به این سبک ها می پردازیم و سبکی را که می تواند سودمندترین تصمیم و انتخاب را رقم زند، معرفی خواهیم کرد.
 

فردی که سبک تصمیم گیری اش احساسی است، مبنای انتخاب و تصمیمش آن است که احساس وی چه چیز را درست می داند. چنین فردی بر اساس هیجان های خویش تصمیم می گیرد و بر این باور است که اگر درباره کاری احساس خوبی دارم، آن تصمیم باید درست باشد و اگر احساس بدی دارم، آن تصمیم نادرست است. مداخله بیش از اندازه هیجان ها و احساس ها در فرایند تصمیم گیری و نداشتن نظام عقلانی منسجم، فرد را در تصمیم گیری دچار مشکلات فراوانی خواهد کرد.
 

فرد تکانشی به سرعت تصمیم می گیرد و از حقایق ارزیابی منطقی ندارد. همه چیز در یک لحظه به وقوع می پیوندد و تصمیم مورد نظر گرفته می شود؛ اما تصمیمی که الزام پختگی و درایت لازم را ندارد، و شگفت آور نیست اگر بدانیم چنین فردی پس از اقدام، از تصمیمی که گرفته تعجب می کند.
 

 فرد منفعل به دلیل ویژگی های شخصیتی یا فقدان مهارت، جرئت لازم را ندارد و براساس «انتظارات» دیگران تصمیم می گیرد. فردی که در لحظه تصمیم گیری در حالت انفعال قرار گرفته، اجازه می دهد دیگران عقاید خود را بر او تحمیل کنند و برای او تصمیم بگیرند. تردیدهای کشدار، فرد را بیش از اندازه به سمت انفعال میکشاند و معمولا از لفظ «نمی دانم، هر چه شما بگویید» استفاده می کند.»
 

 فرد اجتنابی، به جای روبه رو شدن با مسائل و حل آنها و نشان دادن مهارت جرئت ورزی، لزوم تصمیم گیری را انکار می کند و امیدوار است همه چیز خود به خود درست شود. امروز و فردا کردن را دستمایه ای برای روبه رو نشدن با مشکل می داند و تصمیم گیری را به دلیل حفظ آسایش روانشناختی کوتاه مدت به تعویق می اندازد.
 

 تصمیم گیری عاقلانه بر مبنای تفکری منطقی و سالم شکل خواهد گرفت؛ تفکری که بر مبنای آن بتوان به احساسی مثبت و رفتاری منطقی و مدیریت شده دست یافت. تصمیم فرد با به کارگیری خرد و دانش و با مد نظر قرار دادن اهداف، ارزش ها، و توجه به پیامدها و خطرهای احتمالی خواهد بود. خودآگاهی و آگاهی به زمان نیز فرد را در رسیدن به چنین سبکی از تصمیم گیری یاری خواهد رساند. از رسول خدا روایت شده که فرمود:
اذا هممت بامر فتدبر عاقبته؛ فان یک رشدا فامضه و ان یک غیا فانته عنه.[1]
هرگاه قصد انجام دادن کاری را داشتی، سرانجام آن را در نظر داشته باش؛ اگر مطلوب [و در جهت رشد معنوی تو] بود، به آن اقدام کن و در غیر این صورت، از آن خودداری نما.
 
منبع: کتاب «مهارت های زندگی»
نویسنده: سید مهدی خطیب

پی نوشت :