نقش های جنسیتی مناسب در روابط جنسی

یکی از مشکلاتی که بر رفتار جنسی همسران تأثیر منفی می گذارد، کمرنگ شدن تفاوت های جنسی زنان و مردان است. 
 

یکی از مشکلاتی که بر رفتار جنسی همسران تأثیر منفی می گذارد، کمرنگ شدن تفاوت های جنسی زنان و مردان، به ویژه در جوامع غربی است.[1] زنان و مردان رفتار جنسی خود را در چارچوب نقش های جنسیتی شکل می دهند. رفتار جنسی، در متن یک نظام جنسیتی شکل می گیرد. نظام جنسیتی نیز ساختاری اجتماعی فرهنگی دارد و کلیشه های فرهنگی ای که رفتار جنسی تعیین می کند، مجموعه ای از باورهای مشترک فرهنگی درباره صفات شخصیتی و سایر ویژگی های احساسی و رفتاری مردان و زنان است.[2] برای مثال، زنان در فرهنگ ما پذیرفته اند که درباره تمایلات جنسی خود در زندگی زناشویی کمتر صحبت کنند، آن را نشان ندهند و نارضایتی خود را کمتر ابراز کنند. آن ها با این کلیشه روبه رویند که «یک زن خوب هرگز درباره رفتار جنسی خود صحبت نمی کند» یا «اگر زن اقدام به درخواست رابطه جنسی از همسرش کند، نوعی بی حیایی است».
 

بنابراین هر شخص بر اساس کلیشه ها یا طرح واره های جنسیتی[3] خاص خود که نمونه هایی از آن ها ذکر شد رفتار می کند؛ اما همیشه رفتار براساس این کلیشه ها یا باورها، رضایت بخش نیست. گاه فرهنگ عمومی و رسانه ها طرح واره های ذهنی اشتباه، و به تبع آن، رفتارهای غلطی را در افراد ایجاد می کنند. واقعیت این است که زن و مرد با توجه به گرایش های اصیل جنسیتی ای که دارند، رفتار جنسی متفاوتی را نیز از خود به نمایش می گذارند که نوع و چگونگی آن رفتارها برای هر کدام، از لحاظ جنسی نیز ارضاکننده و رضایت بخش است. از این رو اولیای دین بر رعایت حالت ها و رفتارهای خاص جنسیتی ویژه هر شخص و حتى الگوهای آمیزشی تأکید کرده اند. برای نمونه، بانوان را به حفظ لطافت خاص زنانگی و دوری از حالت ها و رفتارهای مردانه در هنگام روابط جنسی توصیه می کنند. [4]
 
برخی زنان همچون مردان هنگام آمیزش، هیجان فوق العاده و خشونت جنسی نشان می دهند یا ترجیح می دهند که همیشه اقدام کننده و مسلط باشند و در وضعیت آمیزشی روی مرد قرار گیرند؛ غافل از اینکه بیشتر مردان از لطافت، ناز، عشوه، پذیرندگی و در آغوش گرفتن همسرشان لذت می برند و این برایشان خوشایند است. از سوی دیگر، یک حقیقت ساده درباره آمیزش جنسی همسران این است که زن ها دوست دارند با مردهایی عمل جنسی داشته باشند که رفتاری مردانه دارند. اگر مرد در اتاق خواب، مثل به اصطلاح «اواخواهرها» برخورد کند، همسرش تمایلی به او نخواهد داشت.
 

مردان در روابطشان با جنس مخالف، به دنبال ارضای حس قدرت طلبی خویش اند. آنها بنا به ساختار فیزیولوژیکی شان، موجوداتی خشن اند، اما زنان برعکس، بنا به ساختار روانی، فیزیولوژیکی و فکری شان، موجوداتی خواهان محبت و عاطفه و خواستار تأمین امنیت و احساس آرامش اند. در روابط جنسی هم این اصول حاکم است؛ و اگر رابطه براساس درک متقابل و تأمین نیازهای یکدیگر باشد، می توان به رفتار جنسی سالم و رضایت بخش دست یافت.

برخی مواقع، رفتار جنسی صرفا براساس الگوهای خاص کلیشه ای، مثل طرح واره های نقش جنسیتی صرفا زنانه مطیع، خجالتی، ملایم، حساس و تسکین بخش دیگری بودن و نیز دردسر ساز و همراه با نارضایتی زنان است؛ در حالی که افراد بهره مند از الگوهای تعاملی و انعطاف پذیر زنانه و مردانه، سازگاری بیشتر، سلامت روان شناختی، عملکرد جنسی بهتر، و در نهایت، رضایتمندی بیشتری از رفتار جنسی شان دارند.[5] به عبارت دیگر، روابطی رضایت بخش است که زنان نیز برخلاف حس عمومیشان، در آمیزش جنسی فعال باشند، از خود تمایل و هیجان نشان دهند و برخی مواقع درخواست های جنسی داشته باشند؛ منتها این الگو نباید به عنوان یک رفتار غالب و دائمی درآید.

البته گرایش الگوهای رفتار جنسی در هر دو جنس به سمت نقش های جنسی مردانه ای همچون جسارت، جاه طلبی، خشونت، اتکا به خویشتن، استقلال و ...، از هجمه های فرهنگی لیبرالیستی مصون نبوده است؛[6] اما فرهنگ اصیل اسلامی نیز به انعطاف پذیری در رفتار جنسی، به ویژه در زنان، توجه کرده است و از این رو به آن ها می آموزد هنگام آمیزش جنسی با همسر، شرم و حیا را کنار بگذارند و خود را به همسرشان عرضه دارند.[7]

اینکه مرد باید آغازگر ارتباط جنسی باشد یا زن، یکی از مسائل چالش برانگیز در این حوزه بوده است. طبق ویژگی های روان شناختی مرد و زن، این قاعده در روابط جنسی هم حاکم است که مرد طالب و زن مطلوب است. زن خواسته شدن را دوست دارد و مرد خواستن را می پسندد. برخی زنان نمی دانند که اگر بیش از آنکه مردان در پی شان هستند، خودشان در پی آنان باشند، مرد سرانجام منفعل و دل آزرده می شود. گاه کمی نواختن و سر در پی مرد گذاشتن، مزه خودش را دارد و مرد می فهمد زمان مناسبی است که زن را دنبال کند، ولی تکرار این عمل، بی آنکه مرد دریابد، علاقه او را به عمل جنسی خاموش می کند: زن پیوسته بخش مردانه اش[8] را نشان می دهد؛ پس مرد نیز به سمت بخش زنانه و پذیرنده خود رانده می شود. چنین عدم تعادلی، به تدریج شور و حرارت جنسی را در زندگی زناشویی می فرساید.
 
گاهی درخواست مستقیم زن برای رابطه جنسی، خوشایند مرد و تحکیم کننده روابط است، اما به طور کلی بهتر است زن در روابط جنسی با همسرش به صورت غیر مستقیم و با عشوه و ناز و نشان دادن ظرافت های خاص زنانه پیش قدم شود. خیلی وقت ها این کار برای مردان جذابیت بیشتری دارد. وقتی خانم به طور غیر مستقیم و با نشان دادن علایمی، عمل جنسی را از شوهرش می خواهد، به درستی می تواند از بخش مردانه شوهرش حمایت کند؛ همان بخشی که زن آرزوی آن را دارد و در خیال دنبال شدن توسط آن به سر می برد. پس مهم آن است که زن به گونه ای آمادگی و تمایل خود را برای برقراری روابط جنسی نشان دهد؛ یا به تعبیر منابع اسلامی، خود را به شوهرش عرضه کند. این موضوع، به ویژه در مواقع تمایل مرد به آمیزش، بیشتر باید مورد توجه واقع شود و زن مهارت لازم را برای درک نیاز همسرش به دست آورد.
 

پی نوشت:

منبع: کتاب «سلامت و اختلال جنسی همسران (رویکردی اسلامی و روان شناختی)»