سرطان زبان، علائم، تشخیص و درمان آن (بخش سوم)

برنامه غذایی مناسب برای ارتقاء کیفیت زندگی و بهبود بیمارانی که سرطان دهان دارند ضروری است.
 

درمان سرطان زبان به بزرگی تومور و میزان انتشار آن بستگی دارد. گاهی تنها به یک درمان نیاز است و گاهی نیز به ترکیبی از درمان ها نیاز است. سرطان دهان که منتشر نشده می تواند با جراحی کوچکی برای برداشتن قسمت مربوطه درمان شود. تومورهای بزرگ تر به جراحی ای به نام گلوسکتومی جزئی نیاز دارند که در آن قسمتی از زبان برداشته می شود. اگر پزشکان قسمت زیادی از زبان را بردارند ممکن است به انجام پروسه ترمیم نیاز باشد.

در این جراحی، پزشک مقداری از پوست یا بافت را از قسمت دیگری از بدن بر می دارد و از آن برای بازسازی زبان استفاده می کند. هدف گلوسکتومی و جراحی ترمیمی برداشتن سرطان است در حالی که تا حد ممکن سعی می شود که به قسمت کمتری از دهان آسیب زده شود.

گلوسکتومی می تواند عوارض جانبی شدیدی همچون تغییر در نحوه غذا خوردن، تنفس، صحبت کردن و بلع داشته باشد. گفتار درمانی به شما کمک می کند تا با این تغییرات کنار بیایید. اگر سرطان به غدد لنفاوی منتشر شده باشد‌، ممکن است آن ها را با جراحی بردارند.

اگر تومور بزرگی در زبان تان ایجاد شده یا سرطان منتشر شده، به ترکیبی از انواع جراحی برای برداشتن تومور و پرتو درمانی برای اطمینان از این که تمام سلول های تومور برداشته یا حذف شده اند، نیاز است. این روش های درمانی می توانند عوارض جانبی ای همچون خشک شدن دهان و تغییر در حس چشایی داشته باشند. ممکن است که پزشکان از شیمی درمانی همراه با جراحی یا پرتو درمانی برای درمان استفاده کنند.
 

جراحی سرطان زبان شامل برداشتن تومورهای کوچک اولیه است. برای تومورهای کوچک این پروسه تنها درمان مورد نیاز است. اگر تومور بزرگ باشد ممکن است که به غدد لنفاوی گردن منتشر شود. در این موارد یک بیوپسی از غده لنفاوی آسیب دیده تهیه می شود یا قسمت آسیب دیده آن برداشته می شود. برداشتن کل تومور از روی زبان برای تومورهای کوچک تر انجام می شود و جراحی معمولا سبب بروز تغییرات جزئی زیبایی یا عملکردی می شود.

تومورهای بزرگ تر می توانند منتشر شوند و سبب بروز مشکلات بلع یا اختلالات گفتاری شوند. جراحی تومورهای بزرگ تر به برداشتن قسمتی از زبان یا استخوان آرواره نیاز دارد، که ممکن است سبب بروز مشکلات گفتاری، به مشکل خوردن صورت و سایر مشکلات عملکردی شود. برای برداشتن تومورهای بزرگ تر در انتهای زبان به جراحی زبان نیاز است. این تومورها هنگامی که تشخیص داده می شوند معمولا خیلی بزرگ هستند چون وقتی کوچک هستند تشخیص آن ها دشوار است.

علائم اولیه مشهود شامل درد گوش است. ممکن است بعد از رشد تومور تغییرات صدا و مشکلات بلع نیز ایجاد شود. از آن جایی که این تومورها دیر تشخیص داده می شوند، ممکن است که سرطان به قسمت گردن منتشر شود. اگر غدد لنفاوی تحت تاثیر قرار گرفته باشند، ممکن است نیاز باشد که از طریق جراحی برداشته شوند یا از آن ها بیوپسی تهیه شود.
 

برنامه غذایی مناسب برای ارتقاء کیفیت زندگی و بهبود بیمارانی که سرطان دهان دارند ضروری است. در این بیماران دریافت مواد غذایی با محدودیت های بلعیدن یا جویدن همراه است. در مطالعه ای که روی ۱،۶۵۲ بیمار از ۳۸ بیمارستان انجام شد، نشان داده شد که جویدن و بلع با حرکت زبان، فک و باز کردن دهان در ارتباط است.

در این مطالعه، ۳۵% از بیماران پس از سرطان دهان وزن از دست دادند، ۴۱% وزن شان ثابت ماند و ۲۴% افزایش وزن داشتند. کیفیت زندگی در بیمارانی که وزن شان ثابت مانده بود و افرادی که وزن اضافه کرده بودند بهتر از افرادی بود که وزن از دست داده بودند. برای حفظ وزن به یک برنامه غذایی متعادل نیاز است؛ مصرف مواد غذایی پوره شده، مواد غذایی شل و از دست دادن اشتها ارتباط نزدیکی با کاهش وزن دارند.

در این مطالعه نشان داده شد که مشکلات غذا خوردن باعث شد که بیماران قوای خود را از دست بدهند و در نتیجه در انجام فعالیت با محدودیت روبرو شوند. پرتو درمانی با تاثیر گذاشتن روی حس چشایی، خشک شدن دهان، ایجاد ورم و اذیت شدن هنگامی که مواد غذایی بلعیده می شوند، تاثیر منفی روی برنامه غذایی و وزن دارد.

درد و جراحت های ناشی از جراحی نیز می توانند مصرف مواد غذایی سفت، ادویه دار و ترش را برای افراد دشوار کنند. برای حل این مشکلات از متخصص تغذیه درخواست کنید که برنامه غذایی سرشار از کالری برای شما تنظیم کند. مشاوره تغذیه باید به برنامه بیمار افزوده شود تا به حفظ قوای بیمار و پیشگیری از کاهش وزن در طول دوره ریکاوری کمک کند.
 

پیشگیری از وقوع سرطان زبان ممکن نیست. اما بهتر است که در صورت مشاهده علائم سرطان زبان هر چه زودتر قرار ملاقاتی با پزشک تان تنظیم کنید. هر چه زودتر این اختلال تشخیص داده شود، زودتر درمان شروع می شود و نتایج بهتری فراهم می کند. برخی از عوامل مربوط به سبک زندگی هستند که می توانید آن ها را کنترل کنید تا خطر بروز سرطان زبان را کاهش دهید.

این موارد عبارتند از:
_ سیگار را ترک کنید.
_ از مصرف دخانیات بپرهیزید.
_ از مصرف الکل بپرهیزید.
_ برنامه غذایی سالم و متنوعی داشته باشید که سرشار از میوه ها و سبزیجات است.
_ با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور مرتب و مراجعه منظم به دندانپزشک، بهداشت دهان و دندان ها را رعایت کنید.
_ واکسن HPV را به طور کامل دریافت کنید.
 

درصد نجات یافتن و بهبود پس از سرطان زبان به مرحله ای که سرطان در آن قرار دارد بستگی دارد. اگر سرطان تا حد زیادی منتشر شده باشد، درصد بهبود ۳۶% است. اگر سرطان تنها به صورت موضعی منتشر شده باشد (برای مثال به غدد لنفاوی در گردن) درصد بهبود ۶۳% است. اگر سرطان فراتر از زبان به جایی منتشر نشده باشد، احتمال بهبود ۷۸% است.

همان طور که این آمار نشان می دهند، تشخیص زود هنگام منجر به ایجاد نتایج بهتری می شود. با تشخیص زود هنگام می توانید قبل از انتشار سرطان، آن را درمان کنید. اگر روی زبان تان برآمدگی یا زخمی دارید که برای مدت طولانی ای باقی مانده، باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زود هنگام سرطان زبان امکان استفاده از گزینه های درمانی بیشتر، عوارض جانبی کمتر و درصد بهبود بیشتری را فراهم می کند.

منبع: سایت دکتر سلام