لزوم اخراج ثلث قبل از تقسیم ترکه | استفتاء هشت

پرسش :

خواهرم که مرحوم شده نماز را بجا می‏آورد، ولی به ‏واسطه کسالت، روزه نمی‏گرفت و دارایی او منزل قدیمی به مساحت چهارصد متر می‌‏باشد که فعلاً خودم و فرزند و عیال و اطفال فرزندم در آن محل زندگی می‌‏کنیم. ایشان وصیت نموده است که مدت سی سال نماز و روزه برایش بدهم؛ حقیر که هشتاد سال از سنم می‌‏گذرد توانسته‌‏ام با زحمت زیاد، مبلغ 150 هزار تومان تهیه نمایم؛ مدت ده سال هم روزه برای همسرم که فوت‏ شده و به ‏علاوه یک فقره حج که مستطیع بود، و انجام نداده، باید تهیه نمایم یک فقره حج نیز که برای خودم واجب بوده و در اثر کسالت انجام آن به تعویق افتاده که باید انجام شود. ضمناً هم‌شیره‌‏ام که فوت شده (و منزل او به ‏اسم بنده می‌‏باشد،) مبلغی رد مظالم و خمس بدهکار است که آن هم باید پرداخت گردد و منزل فعلی هم قدیمی است و خریداری ندارد که بتوانم با فروش آن، وصایای آنان را انجام‏ دهم و اگر بفروش برسد، خودم و بچه‏‌هایم بی سامان خواهیم بود، منتظر پاسخ می‌‏باشم.

پاسخ :
دیون و حج واجب میت از اصل ترکه او خارج می‌‏شود و وصایای او در ثلث بقیه نافذ است و آنچه باقی ماند به ورثه میت می‌‏رسد و تا اخراج دین و عمل به‏ وصیت نشده حق تصرف در ترکه میت را ندارند.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.