اتلاف حکمی مال غیر
پرسش :
زید سی سال قبل که شک دارد که آیا به حد بلوغ رسیده بود یا نه با حیوانات حلال گوشت و حرام گوشت جمع شده و بعد از تکلیف هم همین عمل را انجام داده و صاحبان آن حیوانات بعضی ها در حال حیات و بعضی از آنان هم غیر معلوم است اگر به صاحبان آن ها بگوید که من نسبت به حیوانات شما این عمل را انجام دادهام مفسده عظیم پیدا میشود حالیه میخواهد توبه کند و از آتش جهنم نجات پیدا نماید در این صورت راه نجات را برایش مرقوم فرمایید؟
پاسخ :
آیت الله العظمی سید محمد رضا گلپایگانی (ره)
«در فرض سوال قیمت آن حیوان ها را ضمان است و باید به مالکین آن ها بپردازد و هر کدام از مالکین آن ها که فوت شدهاند به ورثه او بدهد و لازم نیست به آن ها بگوید این پول برای چه جهت است بلکه به هر عنوانی قیمت را به آن ها برساند حتی اگر داخل در مال آن ها بنماید به طوری که خود آن ها نفهمند کافی است و اما اگر خود حیوان ها زندهاند و از حیواناتی هستند که خوردن گوشت آن ها متعارف است مثل گاو و گوسفند و شتر واجب است آن ها را ذبح نموده بعد بسوزاند و اگر مثل اسب و الاغ باشد باید ببرند در شهر دیگر بفروشند بنابراین اگر آن حیوان زنده باشد میتواند به عنوان خرید از مالکین گرفته و قیمت را به آن ها بدهد و بعد به وظیفهای که گفته شد عمل بنماید بدون آن که کسی ملتفت جهت خرید شود و اگر فعلا زنده نیستند قیمت را به صاحبان آن ها به هر عنوانی که بدهد مثل عیدی و هبه و غیر آن ها کافی است. 1372/01/02»
منبع: مجمع المسایل (2)، دار القرآن الکریم، قم، چاپ چهارم، 1372 ش، ج 2، ص 109.
آیت الله العظمی سید محمد رضا گلپایگانی (ره)
«در فرض سوال قیمت آن حیوان ها را ضمان است و باید به مالکین آن ها بپردازد و هر کدام از مالکین آن ها که فوت شدهاند به ورثه او بدهد و لازم نیست به آن ها بگوید این پول برای چه جهت است بلکه به هر عنوانی قیمت را به آن ها برساند حتی اگر داخل در مال آن ها بنماید به طوری که خود آن ها نفهمند کافی است و اما اگر خود حیوان ها زندهاند و از حیواناتی هستند که خوردن گوشت آن ها متعارف است مثل گاو و گوسفند و شتر واجب است آن ها را ذبح نموده بعد بسوزاند و اگر مثل اسب و الاغ باشد باید ببرند در شهر دیگر بفروشند بنابراین اگر آن حیوان زنده باشد میتواند به عنوان خرید از مالکین گرفته و قیمت را به آن ها بدهد و بعد به وظیفهای که گفته شد عمل بنماید بدون آن که کسی ملتفت جهت خرید شود و اگر فعلا زنده نیستند قیمت را به صاحبان آن ها به هر عنوانی که بدهد مثل عیدی و هبه و غیر آن ها کافی است. 1372/01/02»
منبع: مجمع المسایل (2)، دار القرآن الکریم، قم، چاپ چهارم، 1372 ش، ج 2، ص 109.